Оқулық Сараптамашыға ескерту!
жүктеу/скачать 13,22 Mb.
|
Кітап генетика
| 1-есеп. Қала тұрғындарының қан топтарын анықтау барысында, 4200 адамның ішінде 1218 адамның қан тобы М, 882 адам – N топқа және 2100 адам – MN тобына жатқан. Популяциядағы аллельдің жиілігін анықтаңдар.
Шешуі: Бұл аллельді гендердің өзара әсері кодоминанттылыққа жататын болғандықтан, М және N аллельдің жиілігі тура есептеу әдісімен анықталады: рМ = ; qN= . 2-есеп. Адамда альбинизм белгісі рецессивті аллелмен анықталады. Еуропада тұратын халықтарда альбинизм белгісінің кездесу жиілігі =1 : 17000 тең. Осы популяциядағы гетерозиготаның жиілігін анықтаңдар. Шешуі: Харди-Вайнберг формуласына (р2 + 2рq + q2 = 1) саламыз. Сонда, qа = ; рА = 1 – qа , гетерозиготаның жиілігі рq немесе 1,5%. 3-есеп. Популяцияда N N қан тобы бар адамдардың жиілігі – 16%-ға тең. М және N аллельдердің жиілігін және MM, М N, N N қан топтарының қатынасын анықтаңдар. Шешуі: Популяцияда N N гомозиготаның жиілігі: 16% (0,16) құрайды. Популяция N аллельдің жиілігін табамыз: 1-0,16 = 0,4. Сонда популяцияда М аллельдің жиілігі 1 – 0,4 = 0,6. ММ гомозиготаның санын анықтаймыз. ММ : 0,62 = 0,36 -ға тең, ал гетерозиготаның МN саны МN : 2 Х 0,6 Х 0,4 = 0,48 (48%)-ге тең болады. 4-есеп. Популяцияда дальтонизммен ауыратын ер адамдар 0,08. Бұл ауру жыныспен тіркесіп, тұқым қуалайтын рецессивті гендермен анықталады. Әйелдің үш генотипінің күтілу жиілігі қандай? Шешуі: Дальтонизм ауруы жыныспен тіркескен болғандықтан, бұл аурудың кездесу жиілігі q генінің жиілігіне тең. Сондықтан q = 0,08 және р – 1 – 0,08 = 0,92-ге тең болады. Енді әйелдер арасындағы әртүрлі генотиптердің күтілу жиілігі (0,92)2 ; 2 х 0,92 х 0,08 = 0,147 ; (0,08)2 = 0,006. 5-есеп. Альбинизм аутосомды рецессивті түрде тұқым қуалайды. Оның жиілігі 1:20000-ға тура келеді. (А.Мюнтцинг, 1967; К.Штерн, 1965). Популяциядағы гетерозиготаның санын есептеп шығыңдар. Шешуі: Альбинизм гені рецессивті түрде тұқым қуалайды. 1/20000 – q2-қа тең. Харди-Вайнберг формуласы бойынша р2 АА + 2рq Аа + q 2 аа = 1. Рецессивті а генінің жиілігі: q = 1/ 20000 = 1/141. р – генінің жиілігі: р = 1 – 1/ 141 = 140 / 141. Популяциядағы гетерозиготалы дарлардың саны 2 рq = 2 х 9140/141х1/141 =1/70-ке тең. Пайызға айналдырғанда 1,4 % болады. жүктеу/скачать 13,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|