Оқулық Түзетілген және толықтырылган екінші басылым 1-кітап алматы, 2004 ббк28. 86 я 73 р 12
жүктеу/скачать 23,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| cm
) distantia cristarum (29 см) как бөлінеді немесе одан 14-15 см алып тасталады. 7) Кіші жамбас астауының шығаберісінің көлденең шамасын (11 см) өлшегенде циркульды шонданай төмпелерінін ішкі жиектеріне койып, алынған 9,5 см цифрына жүмсақ тіндердің калыңдығы есебіне 1-1,5 см қосылады. 8) Кіші жамбас астауының шығаберісінің тура шамасын (9-10 см) өлшегенде циркульды күйымшақтың үшы мен симфиздің төменгі жиегіне орнатып, алынған 12-12,5 см шамадан сегізкөз бен жүмсак тіндердің қалыңдығы есебіне 1,5 см-ді алып тастайды. Егер кіреберіс пен шығаберісті косса, жамбас астауының тура шамаларының орта түстарын қосып байланыстырсак, онда жамбас астауы қуысының ортасынан өтетін, кисык, алға карай ойыс сызык түріндегі жамбас астауы білігі (axis pelvis) деп аталатынды аламыз. Жамбас астауы өзінің табиғи қалпында алға қарай тым кисайған (inclinatio pelvis) сондықтан жамбас астауының кіреберіс жазыктығы, немесе conjugata anatomica горизонталды жазыктыкпен бүрыш түзеді, ол әйелдерде, еркектерге қарағанда, үлкендеу. Жамбас астауының кисаюы адам денесінің тік қалпына байланысты, бұл жамбас тікелей байланыста болатын омыртқа бағанасының иілімінің себебі болып табылады. Жамбас астауының қисаю бүрышының шамасы 75° пен 50° аралығында өзгеріп отырады. Отырған жағдайда жамбас астуы горизонталды дерлік орналасады, соның салдарынан бүрыш тек 7°-қа тең болады. Жамбас астауының пішіні мен шамасы (көлемі) оның аткаратын қызметін көрсетеді. Дененің бүкіл жоғарғы бөлімінің салмағын көтермсйтін және ішкі ағзалар үшін таяныш болып табылмайтын төртаяқты жануарлардың жамбас астауы біршама кішкентай және тар үзарган пішінді, кішкене жамбас астауының алдыңғы арткы өлшемі басым келеді. Қол мен аяктары бар адамтәрізді маймылдардың жамбас 203 |