2.2 Оқушылардың салауатты өмір салтын қалыптастырудың педагогикалық шарттары
ІІІ.Қорытынды бөлім
Кіріспе бөлім
Қазақстан Республикасының тәуелсіз мемлекет мәртебесіне ие болуына байланысты Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев “Қазақстан-2030” стратегиялық бағдарламасында “Салауатты әрі гүлденген экономика құрмайынша біз қуатты мемлекет пен қарулы күштер құра алмаймыз, демографиялық, экономикалық және әлеуметтік міндеттерді шеше алмаймыз, әрбір адамның жеке басының қадір қасиеті мен әл-ауқатын арттыра алмаймыз”. Қазіргі таңда әлеуметтік маңызы зор мәселенің бірі - бала денсаулығы. [1.Б.184]
Балалардың денсаулығы- қоғамның экономикалық, әлеуметтік және саналы жетістіктерін сипаттайтын маңызды көрсеткіштердің қатарына жатады. Қазақстандағы мектеп оқушыларының денсаулық деңгейлері қоғамның, әсіресе дәрігерлер және мұғалімдер арасында дабыл қағуда. [2.Б.27]
Салауатты өмір салты жайында
Гиппократтың трактаты - денсаулық және салауатты өмір салты жайындағы ілімнің дамуына негіз болады.
Сократ, табиғи жаратылысты ерекшеліктерге аса назар аудара отырып, адамның өзін өзі тану мүмкіншіліктері арқылы салауатты өмір салтының терең жағын көре білді, яғни “өзін-өзі білетін тұлға, өзіне тиімділікті таниды, шамасы келмейтін істі түсінеді ”.
Аристотель “Этика,саясат, поэтика“ еңбегінде – тәрбиені “денеге қамқорлықтан” бастап, сонан соң “рухани тәрбиеге” ұштастыру қажет, себебі дене тәрбиесі, рухани тәрбиемен қатарласа орындалуы тиіс.
2.1
[2.Б.27-28]
Ибн- Сина принциптері Дұрыс дем алу
Киім тазалығы
Дене және рухани қозғалыстың теңдесуі
Жанның ара салмағы (гармоноиялық дене пішімді сақтау)
Денені тазалау (шлактан,зиянды заттардан тазалау)
Тамақты таңдау (тамақтану мерзімі)
Дене пішімін сақтау
[2.Б.28]
А.Н.Леонтьевтің “салауатты өмір сүру” категориялары
Салауатты өмір сүру қалпы
Салауатты өмір сүру мәні
Салауатты өмір сүру деңгейі
Салауатты өмір сүру стилі
Салауатты өмір сүру дағдысы
[3.Б.112]
Зияндыды әдеттің болмауы
Жоғары дәрігерлік белсенділік
Дұрыс тамақтану
Орнықты өмір сүру әдеті
Қазіргі ғылым “Салауатты өмір салтын”
Ең жақсы үйлесімді тәртіп
Иммунитетті және денені шынықтыру
[1.Б.185]
Өмір сүрудің аса маңызды факторлары
Тиімді тамақтану. Тамақтану орталықтарына көптеген ғалым баса назар аударады. Олар ағыл-тегіл тамақтан бас тартуды ұсынады.Белгілі геронтолог Д.Гласеннің ойынша : тиімді тамақтану оның қалыпты тіршілік әрекеті үшін азықпен ағзаға баланс жасалатындығын болжайды.
Ұйқы өмір сүру ұзақтығын қамтамасыз ететін маңызды рөлге ие. Ұйқы тәртібі бұзылған сәтте қартаю үрдісін тездетеді.Ұйқыға қойылатын талаптар: тыныш ұйқы және ол өмірлік функцияларды қалпына келтіруі керек.
Сабырлық. Макробиотиканың негізгі қағидасын сабырлыққа әкеледі.Шектен шығу өмірді қысқартады, ал сабырлық ұзақ өмірдің құпиясын ашады.
Физикалық белсенділік. Есептеу бойынша адам күнделікті өмірде мүмкіндігінше өз күшінің жарттысын жүзеге асырады.
[4.Б.4] Мектеп жасына дейінгі балалардың жеке басының салауатты өмір сүруі мен оны ынталандыру бағдарламасының болуы- бүгінгі өмір талабы. Ол үшін, мұғалімдерде көптеген ғылым саласынан білімдері болуы шарт
Педагогика
Философия
Психология
Экология
Физиология
Медицина
Этика-эстетика
[1.Б.185]
Пән мұғалімін оқушылардың салауатты өмір салтын орнықтыруға дайындауда, ең алдымен , әрбір педагог-маманның бойында жеке тұлғаны қалыптастыруды талап етеді.
Пән мұғалімін оқушылардың салауатты өмір салтын орнықтыруға дайындауда, ең алдымен , әрбір педагог-маманның бойында жеке тұлғаны қалыптастыруды талап етеді.
2.2
[5.Б.150]
Оқушылардың салауатты өмір салтын қалыптастырудың педагогикалық шарттары
Бірініші шарт. Оқушылардың өзінің мүмкіндіктерін және физиологиялық, интелектуалдық даму жағдайларын танып-білуге деген қызығушылығын қозғаушы күші болып табылатын зерттеушілік рефлекстерін жандандыруға басты назар аударылады.
Екініші шарт. Оқушылардың адамдардың денсаулыққа және салауатты өмір салтын орнықтыруға деген түрлі өмір жағдаяттарының эмоционналды-рефлексивті түрде басынан өткеру арқылы адамгершілік тұғырнамасының қалыптасу жетекші рөл атқарады.
Үшінші шарт. Пән мұғалімдерінің мектепте оқушыларды салауатты өмір салтына тарту процесінде оның субъектілерін (оқушылар, ата-аналар, ұстаздар,әкімшілік) мәдени жасампаздық қатынастарына негізделген әлеуметтік серіктестік жүйесін жобалай білуге даярлығын талап етеді.
[5.Б.151-152]
Қорытынды бөлім
Мұғалімдер мен оқушылардың , ата-аналардың өзара әрекеттестігінің формалары мен әдістерін жетілдіру, сонымен қатар салауатты өмір салтына тигізе алатын мақсатты баағыттылықтағы оқу-әдістемелік жағынан қамтамасыз ету жұмыстарына назар аударылуы тиіс.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
А.Ж.Ашекова/Абай атындағы Қазақ ҰПУ-нің хабаршысы//№1/2014 [Б.184-185]
Қ.Б.Досымбекова/Қазақстан жоғары мектебі//№2/2015 [Б.27-28]
Қ.Қ.Әбділдаева/Ұлттық тәрбие//№1/2012 [Б.112]
С.Балмағанбетова/Оқушы тәрбиесі//№8/2014 [Б.4]
Р.Қ.Дүйсембінова /Педагогика және психология//№2/2014 [Б.150-152]