Ø70G8 – теcік.
МЕСТ 25346-82, СТ ЭӨК 145-75 бойынша төменгі ауытқу
EI= +10 мкм = 0,010 мм тең.
Теcіктің дәлдік шегін табамыз:
IT= a i (1)
мұнда а – дәлдік шек бірлігі саны (11 - кесте бойынша ([3])
i - дәлдік шек бірлігі, мкм (10 - кесте бойынша [3])
IT= 25× 1,86= 47 мкм= 0,047 мм
= ES – EI; осыдан ES = +EI = 0,047+ 0,010= 0,057 мм .
Ø70G8 )
Ø70m6– білік
МЕСТ 25346-82, СТ ЭӨК 145-75 бойынша ең жоғарғы ауытқуы
ei=+11 мкм = +0,011 мм тең.
Біліктің дәлдік шегін табамыз:
IT=a i (1)
мұндa а – дәлдік шек бірлігі саны (11 - кесте бойынша ([3])
i - дәлдік шектің бірлігі, мкм (10 - кесте бойынша [3])
IT = 10 1,86= 19 мкм = 0,019 мм
=es-ei ; es= = 0,019+0,011 = 0,030 мм
Ø70 m6 )
Теcіктің ең үлкен және ең кіші шектік мөлшерін табамыз:
= 70+0,057 = 70,057 мм
мм
Шектік мөлшері бойынша анықтаймыз:
=
Ауытқуы бойынша анықтаймыз:
= ES - EI = 0,057 - = 0,047 мм
Біліктің ең үлкен және ең кіші шектік мөлшерін табамыз:
Шектік мөлшері бойынша анықтаймыз:
Td =
Ауытқуы бойынша анықтаймыз:
= es - ei = = 0,019 мм
Саңылаудың шектік мөлшерін табамыз:
= 70,057 – 70,011= 0,046 мм
= =70,010-70,030= -0,020 мм
Ауытқуы бойынша анықтаймыз:
= ES- ei = 0,057– 0,011= 0,046 мм
= EI- es = 0,010-0,030= -0,020 мм
Есептеудің нәтижесін 1- кестеге енгіземіз.
Кесте 1 – Ø70G8/m6 қосылысының есептеу нәтижелері
Берілген қосылысты белгілеу
|
Ø70 G8/m6
|
Қосылыстар элементтерінің мәндері
|
Нақты өлшем, мм
|
70
|
Ауыспалы, мм
|
Smax
|
0,046
|
Smin
|
-0,020
|
Қондырудың дәлдік шегі,
|
0,026
|
Қондырулар топтары
|
саңылаумен
|
Дәлдік шектер жүйесі
|
Тесік жүйесі
|
Тесік элементтерінің мәндері
|
Шартты белгісі
|
Ø70 G8
|
Дәлдік шек, мм
|
0,047
|
|
Негізгі ауытқудың мәні, мм
|
+0,010(төменгі)
|
Шектік ауытқулар, мм
|
Жоғарғы, ES
|
+0,057
|
Төменгі, EI
|
+0,010
|
Шектік ауытқулар, мм
|
Dmax, мм
|
70,057
|
Dmin, мм
|
70,010
|
Білік элементтерінің мәндері
|
Шартты белгісі
|
Ø70 m6
|
Дәлдік шек, мм Td
|
0,019
|
Негізгі ауытқудың мәні, мм
|
+0,030 (жоғарғы)
|
Шектік ауытқулар, мм
|
Жоғарғы, es
|
+0,030
|
Төменгі, ei
|
+0,011
|
Шектік өлшемдер, мм
|
dmax
|
70,030
|
dmin
|
70,011
|
Берілген қосылыстағы бөлшегінің шектік мөлшер өрісінің сұлбасын ерікті түрде саламыз.
Кесте 2 - Өлшеу құралдарын таңдау қорытындысы
Бөлшек-тің атауы, нақтылы өлшемі, дәлдік шек өрісі
|
Бұйымның дәлдік шек шамасы ІТ, мм
|
Өлшеудің босатылған қателігі, мкм
|
Өлшеу құралының шектік қателігі, ±lim
|
Өлшеу құралының атауы
|
Реттеуге арналған сонымен өлшейтін өлшеуіштер
|
Раз-
ряды
|
класс
|
Тесік
Ø70G8
|
0,047
|
7
|
4,5
|
Индикаторлық нутрометр өлшеу бағамы 0,001 және 0,002 мм
|
|
|
Білік
Ø70m6
|
0,019
|
5
|
4
|
Микрометр рычагты МР және МРИ түріндегі 0,002 мм, өлшеуді қолдағы
|
|
|
Тапсырма 2. Сұрыпталып жинастыруға жататын қосылыстар элементтерін анықтау
Тапсырманың мақсаты:
1. Қосылыстардағы сұрыптап жинау әдісінің мән-мақсатымен танысу.
2. Қосылыстағы бөлшектердің шектік өлшемдердің, әрбір өлшем тобына кіретін бөлшектердің топтық дәлдік шектерін, сонымен қоса шектік топтық саңылаулар және керулерді анықтауды үйрену.
Негізгі деректер ретінде қызмет ететін:
1. Қосылыстар бөлшектердің берілген нақтылы өлшемдерімен және дәлдік шектер өрісімен.
2. Іріктелген топтар саны.
Тапсырма талабы:
1. Тесік және біліктің шектік өлшемдерін, шектік ауытқуларын және дәлдік шек мәндерін анықтау.
2. Берілген қосылыстардағы шектік саңылаулар мен керулердің шамаларын анықтау.
3. Тесіктің және біліктің топтық дәлдік шектерін анықтау.
4. Берілген қосылыстың дәлдік шек өрісі, сұлбасын сызу, тесік және біліктің дәлдік шек өрісін белгіленген топ сандарына бөлумен.
5. Әрбір өлшем топтарында, тесік пен біліктің шектік өлшемдерін көрсетіп іріктеушінің картасын құрастыру.
6. Топтық саңылауды және керулерді анықтау.
Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар:
1. Өлшемдердің дәлдік шектерін және шектік ауытқуларын анықтау тәртібі, 1-тапсырманың 1 пунктінде келтірілген. Шектік өлшемдерді анықтауда сонда 2 пунктінде көрсетілген.
2. Шектік саңылаулар және керулерді есептеу тәртібі де сонда 4 пунктінде келтірілген.
3. Тесікпен және біліктің топтық дәлдік шек шамаларын бөлшектердің дәлдік шектерін өлшемдік топтар санына (n) бөлу арқылы табамыз: T = ; T = , яғни барлық тесікпен және біліктің топтық өлшем дәлдік шектері өзара бірдей тең болады.
4. Тесіктің және біліктің өлшемдерін және шектік ауытқуларын әрбір өлшем топтарында берілген қосылыстың дәлдік шек өрісі сұлбасы бойынша анықтаған жеңіл, сұлбада дәлдік шек өрістерге берілген топтың өлшем сандарына бөліп және топтық өлшемдер дәлдік шек шекараларында шектік ауытқулардың мәндерін анықтау арқылы.
5. Әрбір өлшем топтарындағы тесік және білік шектік көрсетілген өлшемдерін іріктеудің картасы.
2-тапсырманың алғашқы мәліметтері:
Ø 125
Топ саны - 2
Тесік үшін – Ø125S5
MECT 25346-89 бойынша төменгі ауытқуды ES= -92 мкм=-0,092 мм табамыз.
IT = a×i =2,52×7 = 18 мкм = 0,018 мм
TD = ES - EI, осыдан EI=ES- TD = -0,092-0,018 = -0,110 мм
DЕЖ = DN + ES = 125+(-0,092)= 124,908 мм
DЕТ = DN + EI = 125+ (-0,110)= 124,890 мм
Шектік мөлшері бойынша
TD = DЕЖ – DЕТ = 124,908- 124,890= 0,018 мм
Ауытқуы бойынша
TD = ES – EI = (-0,092)–(-0,110)= 0,018 мм
Ø 125S5 )
Білік үшін – Ø 125 u5
Төменгі ауытқуы стандарт бойынша:
ei=+170 мкм=0,170 мм
es = TD+ei = 0,018+0,170= 0,188 мм
IT = a×i =2,52×7 = 18 мкм = 0,018 мм
Ø 125u5( )
dеж = dN + es =125+ 0,188= 125,188 мм
dет = dN + ei = 125+ 0,170= 125,170 мм
Шектік мөлшері бойынша:
Td = dеж – dет = 125,188– 125,170 = +0,018 мм
Ауытқуы бойынша:
Td = es – ei =0,188– 0,170= 0,018 мм
Саңылаудың шектік мөлшерін табамыз:
Ауытқуы бойынша анықтаймыз:
= ES- ei = (-0,092)– 0,170 = -0,262 мм
= EI- es = (-0,110)-0,188= -0,298 мм
Теcік үшін дәлдік шек тобын табамыз:
топ = = = 0,009 мм
Білік үшін дәлдік шек тобын табамыз:
Tdтоп = = = 0,009 мм
Кесте 3 – Ø125 S5 \ u5 қосылыстар бөлшектерінің екі топтық өлшемдік іріктеуге арналған іріктегіш картасы
Өлшемдік топтың нөмірі
|
Бөлшектер өлшемдері, мм
|
Тесік
|
Білік
|
1
|
Жоғары
|
124,890
|
125,170
|
Дейін
|
124,899
|
125,179
|
2
|
Жоғары
|
124,899
|
125,179
|
Дейін
|
124,908
|
125,188
|
Қазіргі уақытта сұрыптап жинастыру үшін келесідей қондыруларды қолданады, тесікпен және біліктің қайсыларында дәлдік шектері тең болған жағдайда. Бұндай жағдай бірдей қондырулардың әртүрлі өлшем топтарында сәйкес шектік саңылаулар немесе керулер бірдей шамаға ие болады, яғни,
Smax1 = Smax2= Smax3
Smax1 = DЕЖ1 – dет1 = 124,908- 125,170= -0,262 мм
Smin1= Smin2= Smin3
Smin1 = DЕТ1– dеж1= 124,890– 125,188= -0,298 мм
IT = a×i;
a = = = 0,009 мм = 9 мкм
IТ5
Достарыңызбен бөлісу: |