ТЕХНИКО-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

 

       2.1 Кен орнын жобалау және өңдеу тарихы 

Өзен  кен  орны  1961  ж.  ашылып  өндірістік  өңдеуге  1964  ж-дан  бастап 

кен орын өңдеудің негізгі сызбанұсқасына сәйкес ашылған. 

Негізгі сызбанұсқаның негізгі талаптары келесідей : 

1)  пайдаланудің төрт объектісін бөлу : 



  I объект – XIII-XIV горизонттар; 

  II объект – XV-XVI горизонттар; 



  III объект – XVII горизонттар; 

  VI объект – XVIII горизонттар; 

2)  қабат  қысымын  және  қабат  температурасын  кен  орнын  өңдеудің 

басталуынан орнында ұстау мүмкіндігі; 

3)  I  және  II  объекттерді  айдау  ұңғымаларын  ені  4  км  блоктарға 

қатармен кесу жылумен өңдеуді жүзеге асыру; 

4)  XVII  горизонтты  өңдеу  алғашқы  уақытта  контурлық  су  басу  мен  8 

айдау ұңғымаларынан кейін жүргізу; 

5)  XVIII горизонтын қабат қысымынсыз жүргізу; 

6)  XVII және XVIII горизонттарының жүйесін дәлелдеп одан әрі өңдеу, 

өңдеу тиімділігі туралы мәліметтер алынғаннан кейінгі ішкі ыстық және салқын 

суды айдау; 

7)  I  объектте  әр  блок  шекарасында  –  5,  II  объектте  –  7  қатар 

орналасқан;  ұңғымалар  ара  қашықтығы  I  объект  үшін  –  500,  II  объект  үшін  – 

250м; 

8)  барлық  горизонттың  пайдалану  мәліметтері  негізінде  кен  орынның 

Кен орынның өнімдік горизонттарына суды айдау үшін, сәйкес физико – 

химиялық  құрамы  бар,  тұздары  бар  Каспий  теңізінің  суы  қолданылады,  бірақ 

бұл судың минералдану дәрежесі бір бірлікке төмен. 1977ж. Өзен кен орнының 

мұнай  горизонттарын  өңдеудің  комплексті  жобасы  құрылған,  мұнда 

технологиялық тапсырмалардан басқа техникалық сұрақтар қойылды. Кен орын 

пайдалануын  жақсарту  мақсатымен  ұйымдық  -  техникалық  шаралар  және 

ғылыми – техникалық проблемаларды шешу бойынша зерттеу бағдарламалары 

өңделген. 

Мұнай  өндірісі  министрлігімен  кен  орынды  өңдеудің  комплексті 

жобасы  бекітілген.  1979ж.  XIII  –  XIV  горизонттарын  өңдеудің  технологиялық 

сызбанұсқасы 

3,3а,4 

блоктарда 

сатылы 

термальды 

сулану 

(СТС) 

орны  күмбездерінің  мұнай  кеніштерін  өңдеу  жобасы  қарастырылды.  1983  ж. 

төменөнімдік  (ТӨА)  және  жоғарыөнімдік  аймақтардың  (ЖӨА)  өңдеудің  жаңа 

технологиясы  ұсынылды.  ТӨА  және  ЖӨА  бөлек  өңдеу  қарастырылды. 

Аймақтық  су  басу  қарқынды  жүйесін  қолданумен  жоғары  қысымда  ыстық  су 

26 

 

айдау жолымен төменөнімдік аймақтарға әсер етудің  жаңа әдістері ұсынылды, 

мұнда  қысым  15  МПа-ға  дейін  және  қабаттардың  бірігу  аймақтарында 

қысымды  реттеу  үшін  салқын  су  айдалады.  ТӨА  және  ЖӨА  өңдеу  бойынша 

жүйе  қабаттарды  жаулап  алуды  ығыстыру  процесімен  өсіріп,  мұнай  өндіруді 

және  мұнайды  қайта  сақтауды  жоғарылатады.  1984  ж.  Өзен  кен  орнының ХІІІ 

горизонтындағы  5а  блогын  өндірістік  өңдеудің  технологиялық  сызбанұсқасы 

қарастырылған.  

Келесі  сатыларда  кен  орнын  өңдеудің  негізгі  құжаты  “Өзен  кен  орын 

өңдеу  жобасы”  болды,  бұл  құжат  МНП  СССР  өңдеу  бойынша  орталық 

комиссиямен бекітілген. Берілген жобалық құжатта оның реализациясы 1988ж. 

басталды,  мұнда  кен  орынды  өңдеу  жүйесін  жетілдірудің  негізгі  бағыттарын 

дамыту  үшін  нұсқаулар  :  жобалық  ұңғыларды  орналастыру  дәл  бөлшектік 

қабаттар  карталарын  қолданумен  жүзеге  асады,  төменөнімдік  аймақтарда  су 

басудың  қарқынды  жүйесін  қолдану  кеңейтілуі  альтернативті  ретінде  БӘЗ 

қолданумен  өңдеу  нұсқаулары  қарастырылады.  Одан  әрі  жоба  қайта  қаралып 

кен  орындағы  жағдайға  сәйкес  реттелді.  Қазіргі  уақытта  негізгі  құжат  ретінде 

“Өзен кен орын өңдеу жобасы” (ВНИИ) қолданылады, бұл құжат 1988ж өңдеу 

бойынша  Орталық  комиссиямен  бекітіліп,  мұнай  алуды  жоғарылату  бойынша 

жаңа  технологияларды  енгізуді  қарастырады.  Жобаға  сәйкес  кен  орынды 

өңдеуде  экономикалық  тиімді  нұсқа  қабаттардан  мұнай  алуды  жоғарылатудың 

гидродинамикалық әдістері қарастырылады. 

Өзен кен орнын өңдеу уақытында жобалық шешім анализі қабат мұнай 

параметрлерінің өзгерісін айқындап, олар өз алдына жобалық мәнінен мұнайды 

өндіру көлемінен ауытқуға әсер етті. 

“НИПИНефтегаз”  анализі  нәтижелерінен  2а,  3  блоктық  жобасы 

бекітілді.  Қазіргі  уақытта  берілген  жобаны  іске  асыру  бойынша  жұмыстар 

жүргізілуде. 5а, 6 блоктарын өңдеу жобасы келісу сатысында. 

 

 

жүктеу/скачать 1,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: