Торлы құрылым (ретикулярная формация) (formatio reticularis, лат. formatio — құрылым, reticulum — тор) — сопақша ми сұрзаты ядроларының арасында орналасқан, жүйке жасушалары мен жүйке талшықтарының торланған өрімдерінен құралған мидың үйлестіргіш аппараты.
Торлы құрылым ми діңгегі құрылымдарын (сопақша ми, ортаңғы ми, аралық ми) байланыстырып, күрделі рефлекторлық доғаның іс жүзіне асуын қамтамасыз етеді. Ол ортаңғы жөне ромбы төрізді ми орталықтарын біріктіріп, үйлестіру қызметін де атқарады. Торлы құрылым сопақша мидағы тыныс алу және жүрек-тамырлар жүйесінің орталықтарын түзеді.
Аралық ми және оның функциялық сипаттамасы.
Аралық ми — пішіні сақина тәрізді үшінші ми қарыншасының (қуысының) қабырғасын құрайтын ми діңгегінің алдыңғы бөлігі.
Ол үш бөліктен: көру төмпегі бөлігі — таламустан, төмпекасты бөлігі гипоталамустан және төмпекүсті бөлігі — эпиталамустан тұрады. Нейроциттер денелерінен құралған таламустың орталық ядроларында жұлыннан жəне сопақша мидан келетін өрлеме сезімтал өткізгіш жолдар аяқталып, таламус нейроциттерінен басталатын өткізгіш жолдар жүйке толқындарын (импульсін) үлкен ми қыртысына жеткізеді. Аралық мидың таламус бөлігі (көру төмпегі) - орталық жүйке жүйесін ің төменгі бөліктерінен келетін сезімтал өткізгіш жолдардың реттеуші бекетінің (станциясының) және ми қыртысымен байланыстыру қызметтерін атқарады. Гипоталамус — аралық мидың көру жолы, сүр төмпек, қүйғьпи (воронка), гипофиз, емізікше дене бөліктерінен, ал эпиталамус - үшінші ми қарыншасының тамырлы қабығынан, эпифизден, жүгеншектің жұп түйінінен құралған.
Аралық ми алдында орналасқан орта алады импульстер барлық рецепторлардың қатысады туындаған сезімдер. Оның келіседі ішкі органдарды жұмысын реттейді вегетативті функциялары: зат алмасуды, дене температурасын, қан қысымын, тыныс алу, гомеостаз. Ол арқылы өтеді барлық сезгіш жолдары үлкен полушариям ми.
Үлкен жарты шар — ең дамыған және ірі бөлімі-ми. Жабылған қабығы, орталық бөлігі тұрады ақ заттар мен подкорковых ядролардың тұратын сұр заттар — нейрондық. Қыртыстары қабатын арттырады беті. Мұнда орталықтары, тіл, жад, ойлау, есту, көру, тері-бұлшық сезімталдығы, дәмі мен иіс сезу, қозғалыс. Әрбір органның бақылауында болады қабығы. Бас миы және айналасындағылармен, оның қабығымен орналасқан қуысы, ми бас сүйек. Жоғарғы вентральная беті бас миының нысан бойынша сәйкес келеді вогнутой ішкі үстіңгі бас сүйек күмбезінің. Төменгі беті (негізі мидың) бар күрделі жер бедері, тиісті черепным ямкам ішкі бас сүйек негізі.
Салмағы ересек адамның ми ауытқиды 1100-ден 2000
