Жылдық есебі 2015

86
86
86
86
87
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
87
87
87
Тәуекелді басқару
кел-фактор бойынша тәуекел мөлшерін тал-
дап, келешекте әрбір жеке тәуекелдің ықпалын 
төмендетуде шешімдер қабылдай алады. Ішкі 
есептілікті жасау мақсатында, Банк жоғарыда 
аталған VaR талдауға қосымша валюталық тәуе-
кел және пайыздық мөлшерлеме тәуекелі бо-
йынша сезімталдығына талдау жүргізеді. Бұл 
сезімталдық талдауы осы қаржы есептілігінде 
берілген. 
Валюталық тәуекел
Валюталық тәуекел, валюта айырбастау баға-
мының өзгеруіне байланысты ашық валюталық 
жайғасым бойынша және шетел валютасына 
ірілендірілген қаржы құралдары бойынша за-
лалдың туындау тәуекелін білдіреді. Банк ашық 
жайғасым мен сауда қоржыны бойынша шетел 
валютасын айырбастау бағамының ауытқуын 
ықпалына бейім.
АПБК макроэкономикалық талдауды және айыр-
бастау бағамдарының өзгеру болжамдарын ес-
кере отырып, ашық валюталық жайғасымдарды 
реттеу арқылы, валюталық тәуекелді бақылай-
ды, бұл – Банкке едәуір валюталық ауытқулар-
дан болатын шығысты азайтуға мүмкіндік бе-
реді. Қазынашылық департаменті өтімділік 
тәуекелін басқарғандай, пруденциалдық норма-
тивтер мен есептіліктің мониторингісін басқа-
ру арқылы күнделікті алып тұратын деректерді 
пайдалана отырып, Банктің ашық валюталық 
жайғасымдарын басқарады.
Ұлттық банк ашық валюталық жайғасымдар бо-
йынша қатаң шектеулерін белгілейді. Бұл сон-
дай-ақ валюталық тәуекелді шектеу қояды. Қо-
сымша ретінде, қазынашылық департаменті 
хеджирлеудің әртүрлі стратегиясын, соның ішін-
де валюталық тәуекелдің ықпалын төмендету 
үшін валютааралық  своптарды пайдаланады.
Валюталық тәуекелге сезімталдық
Банк ашық валюталық жайғасымдар туралы ішкі 
есеп негізінде сезімталдыққа талдау жүргізеді, 
соның ішінде пайданың ықтимал өзгерісін неме-
се капитал құнын бағалау үшін, валюта бағамы-
ның болжамды өзгеретін деңгейіне байланысты 
туынды қаржы құралдары.  
Операциялық тәуекел
Топ, операциялық тәуекелге, яғни ішкі процес-
терді жүзеге асыру, ақпараттық жүйелер мен 
технологиялардың жұмыс жасауы барысында 
қызметкерлер тарабынан болған кемшіліктер 
немесе қателер нәтижесінде, сондай-ақ сыртқы 
жағдайлардың салдарынан болатын залалдың 
туындау тәуекеліне  бейім. Қазіргі уақытта Топ 
тиімді жұмыс жасауы үшін, әлемнің үздік тәжі-
рибелеріне сай келетін операциялық тәуекелді 
сәйкестендіру мен өлшеудің келесі құралдары 
пайдаланылады:
• 
операциялық тәуекелдің залалы бойын-
ша деректер базасы (CLD - Corporate Loss 
Database); 
• 
тәуекелдің өзін өзі бағалауы (RSA - Risk 
Self-Assessment); 
• 
Банк процестерінің/жүйелерінің жаңалық-
тарын және/өзгертулерін бағалау (ORAP - 
Operational Risk Assessment Process); 
• 
тәуекел картасы (RiskMap); 
• 
тәуекелдің негізгі индикаторлары (KRI 
- KeyRiskIndicator). 
Операциялық тәуекел-менеджмент құралда-
ры Топтың қызметтің операциялық тәуекелге 
анағұрлым ұшыраған түрлерін анықтауына, Топ-
тың операциялық тәуекелден болған залалын 
бағалап, мониторинг жүргізуге, сондай-ақ тиісті 
бақылау орнатып, аталған тәуекелді азайту 
үшін алдын алу шараларын әзірлеуге мүмкіндік 
береді.

88
88
88
88
7 БӨЛІМ
Әлеуметтік жауапкершілік және 
қоршаған ортаны қорғау
9 094
71
адам
Банк  
қызметкерлерінің саны
кәсіпкер
2015 жылы  
Банк қолдаған

90
90
90
90
90
90
90
90
91
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
91
91
91
91
91
91
91
2015 
7.1. Листингтік компания 
қызметкерлерінің еңбегін 
ұйымдастыру жүйесі
2005 жылы Қазкоммерцбанк 
БҰҰ-ның Жаһандық шарты-
на қосылған алғашқы қазақс-
тандық бизнес атанды. Бұл 
жағдай банктің корпоративтік 
әлеуметтік жауапкершілік ма-
ңызын түсінетінін және еліміз-
дегі тұрақты даму ұстаным-
дарын сақтайтынын көрсетті. 
Қазкоммерцбанк халықара-
лық стандарттар ретінде халы-
қаралық дәрежеде қабылда-
нып, бекітілген құжаттардың  
жиынтығын, өз қызметі бары-
сында адам құқықтарын құр-
меттеу ұстанымдарын басшы-
лыққа алатын іс-шаралар мен 
ұйымдарды құптайды. Банк 
келесідей халықаралық әм-
бебап құжаттардың негізінде 
жатқан ұстанымдарды толық 
құрметтеп, қолдап, жүзеге 
асырады: 
• 
Адам құқықтарының жал-
пы ортақ декларациясы
• 
Адам құқықтарының халы-
қаралық биллі
• 
Экономикалық, әлеуметтік 
және мәдени құқықтар ту-
ралы халықаралық пакті,
• 
Азаматтық және саяси құ-
қықтар туралы халықара-
лық пакті
Банк, қызметкерлерді жалдау, 
сондай-ақ қызметкерлердің 
жұмысы барысында сияқты 
өзінің күнделікті қызметі бары-
сында Іскерлік этика кодексін 
және өзге де ішкі нормативтік 
құжаттарды; Қазақстан Респуб-
ликасының Конституциясында 
және еңбек заңнамасында заң 
жүзінде бекітілген ұстаным-
дарды; Халықаралық еңбек 
ұйымының және Біріккен ұлт-
тар ұйымының конвенцияла-
рын; халықаралық заңнамада-
ғы адам құқықтарын сақтауға 
бағытталған өзге де нормалар-
ды басшылыққа алады. Банк, 
адам құқықтарын қандай да 
бір жолмен бұзатын қызметті 
қолдамайды және аталған бұ-
зушылықтарда белгілі болған 
ұйымдармен ынтымақтастық 
қатынасқа түспейді.
Банктің қандай да бір бос жұ-
мыс орнына үміткер канди-
даттарға қойылатын белгілі 
бір біліктілік талаптарына сәй-
кес келетін кез келген жұмыс 
іздеуші Банкке жұмысқа тұ-
ра алады. Банкте қызметкер-
лердің нәсіліне, ұлтына, жы-
нысына, әлеуметтік, дін, тіл 
және өзге де белгілеріне қан-
дай да бір қысым көрсететін 
ішкі нормативтер мен тәжіри-
бе жоқ. 
Гендерлік теңдік ұстанымда-
рын құрметтеп әрі қолдай оты-
рып, банк ерлер мен әйел-
дерге мансаптарын бірдей 
атқаруларына мүмкіндік беріп, 
еңбек ақы төлемін бірдей етіп 
төлейді.
Банктің  9094 қызметкерінен 
70%-дан астамы әйелдер, олар 
лауазымды дәрежеде, соның 
ішінде Банк басқармасы мен 
директорлар кеңесінде қыз-
мет етеді.
Банкте 34 әртүрлі ұлт және дін 
өкілі еркін қызмет етеді. Банк 
қызметкерлерінің ұлттық құ-
рамы көбінесе қазақ (78,44%) 
және орыс (14,13%) өкілдері-
нен тұрады. Сондай-ақ банкте 
ұйғырлар, татарлар, көрейлер, 
украиндер, немістер, өзбектер, 
белорустар, әзірбайжандар, 
башқұрттар, ингуштар, қырғыз-
дар және басқа да ұлт өкілдері 
бар. 
Банктің  9094 қызметкерінен 
70%-дан астамы әйелдер, олар 
лауазымды дәрежеде, соның 
ішінде Банк басқармасы мен 
директорлар кеңесінде қызмет 
етеді.
Банкте 34 әртүрлі ұлт және дін 
өкілі еркін қызмет етеді. Банк 
қызметкерлерінің ұлттық құ-
рамы көбінесе қазақ (78,44%) 
және орыс (14,13%) өкілдері-
нен тұрады. Сондай-ақ банкте 
украиндар, татарлар, кәрістер, 
украиндер, немістер, өзбектер, 
белорустар, әзірбайжандар, 
башқұрттар, ингуштар, қырғыз-
дар және басқа да ұлт өкілдері 
бар. 
Қызметкерлер құқығы
Банк басшылығы мен қызмет-
керлерінің арасында ұжым-
дық еңбек шарты жасалған. 
Сондай-ақ банктің әрбір қыз-
меткерімен жеке еңбек шар-
ты жасалып, онда тараптардың 
барлық құқықтары мен мін-
деттері, сондай-ақ жұмыс, де-
малыс, еңбек ақы төлеу мен 
басқа да маңызды талаптар 
ескерілген.
Жұмысқа қабылданатын қыз-
меткерлердің еңбек келісімін-
дегі тармақтарды өзгертуге құ-
қы бар. Мұндай жағдайда, олар 
әлеуметтік-экономикалық құ-
қықтық қатынастардың толық 
құқылы тарабы ретінде қаты-
сады. Келісімге келген тарап-
тар еңбек шартының барлық 
тармақтарын келіседі де, атал-
ған шарт, тараптардың қолда-
ры қойыла отырып бекітіледі.
Банкте мәжбүрлі және еркі-
нен тыс еңбек көзделмеген. 
Банк Қазақстан Республикасы-
ның Конституциясын және ең-
бек заңнамасын бұзатын ұйым-
дармен мәжбүрлі және еркінен 
тыс еңбекті пайдалану сала-
сындағы коммерциялық жә-
не серіктестік қатынастарға 
түспейді.
Банкте балалар мен жа-
сөспірімдердің еңбегіне рұқсат 
етілмейді. Жалдамалы қызмет-
керлермен еңбек шарттарын 
Әйелдер
Еркектер
2 691
6 403
2015 жылғы 
31 желтоқсандағы 
персоналдың гендерлік 
құрамы
*
 2015 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша
*
 2016 жылғы 15 сәуірге арналған, банк штатынан 535 бірлік шығарылды.
Қазақтар
Орыстар
Ұйғырлар
Татарлар
Кәрістер
Украиндар
1 285
131
124
111
110
7 133
2015 жылғы 
31 желтоқсандағы 
персоналдың ұлттық 
құрамы 

92
92
92
92
93
93
93
93
Әлеуметтік жауапкершілік және қоршаған ортаны қорғау
92
92
92
92
93
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
93
93
93
жасасқан кезде, Банк ең тө-
менгі шекті жас мөлшері – 18 
жасты белгілейді. Банк Қазақс-
тан Республикасының Консти-
туциясын және еңбек заңна-
масын бұзатын ұйымдармен 
мәжбүрлі және еркінен тыс ең-
бекті пайдалану саласында-
ғы коммерциялық және серік-
тестік қатынастарға түспейді.
Банкте қандай да бір қы-
сым түрлері жоқ. Еңбек қаты-
настары туралы ішкі ереже-
ге сәйкес, банкте бос жұмыс 
орындарына үміткер барлық 
кандидатқа іріктеу кезінде 
тең мүмкіндік беріледі. Атал-
ған ұстаным сыртқы жұмыс із-
деушілерге де, сондай-ақ Банк 
қызметкерлеріне де бірдей 
таратылады. 
Жұмысқа қабылданар кезде, 
әр қызметкермен міндетті түр-
де сұхбат өткізіледі. Банктің 
құрылымдық бөлімшесі бас-
шысының бастамасымен жаңа 
қызметкерге кәсіби сынақ, ал 
қызметкердің өзінің келісімі-
мен – психологиялық сынақ 
жүргізіледі.
Банкте еңбекті қорғау шара-
лары Қазақстан Республика-
сы еңбек заңнамасының талап-
тарына және еңбекті қорғау 
бойынша саларалық ереже-
ге, сондай-ақ Банктің ішкі нор-
мативтік құжаттарына сәйкес 
өткізіледі.
Әр жаңа қызметкер Банкте іс 
жүзіндегі жұмысын бастар ал-
дында, онымен міндетті түрде 
қауіпсіздік техникасы бойынша 
нұсқама жүргзіледі.
Банк, өз қызметкерлеріне әр-
түрлі тәсілдерді қолдана оты-
рып, денсаулықты қорғауды 
қамтамасыз етеді, мысалы, 
қызметкерлер үшін Қазақстан 
Республикасы қолданыстағы 
заңнамасының талаптарына 
сәйкес келетін еңбек талап-
тарын құру арқылы, сондай-
ақ Банк қызметкерлерін ерікті 
медициналық жеңілдігі бар 
сақтандыру. 
Банктің әр қызметкері 
мыналарға құқылы:  
• 
еңбек ақысын кешіктірмей 
тұрақты төлеуге. Қызмет-
керлердің еңбек ақысы әр 
өтелген айдың 5-күнінен 
кешіктірілмей ай сайын тө-
леніп отырады. Қызмет-
керлердің зейнетақы ауда-
рымдары мен мемлекеттік 
бюджетке төленетін бас-
қа да міндетті төлемдер 
Банк қаражатынан жүзеге 
асырылады;
• 
жалақыны ыңғайлы жол-
мен алу – төлем картасы 
арқылы, қызметкер карта 
арқылы өз жалақысын Қаз-
коммерцбанктің, сондай-ақ 
басқа да банктердің банко-
маттарының және POS-тер-
миналдарының кеңейтіл-
ген желісінде қолма-қол 
ала алады; 
• 
үстеме жұмыс пен дема-
лыс және мереке күндері 
жасалған жұмысқа қосым-
ша ақы төлеуге, банк бұл 
төлемді Қазақстан Респуб-
ликасының еңбек заңна-
масына сәйкес төлейді не 
қызметкердің қалауымен 
демалыс беріледі; 
• 
таңдау ретінде медицина-
лық мекеме мен медици-
налық қызмет тізбесін ұсы-
натын, ерікті медициналық 
сақтандырудың әртүрлі 
бағдарламалары бойын-
ша қосымша медициналық 
қызмет алу; 
• 
Банк қаражатының есебі-
нен біліктілікті арттыру 
және оқу. Ол үшін, Банк-
те арнайы оқу орталы-
ғы құрылды, оның мақса-
ты Банк қызметкерлерінің 
біліктілігін маманданды-
рылған тренингтер мен се-
минарлар өткізу арқылы 
арттыру; 
• 
Қазақстан Республика-
сы еңбек заңнамасының 
талаптарына сәйкес,, де-
малыс уақытын таңдау-
ға болатын жыл сайынғы 
еңбек демалысы, ұзақты-
ғы 24 күнтізбелік күн, сон-
дай-ақ төленетін декрет 
демалысына және жұмыс 
орны сақталатын әрі де-
малыс кезінде үздіксіз ең-
бек тәжірибесі жүретін, ба-
ла күтіміне байланысты 
демалысқа; 
• 
әлеуметтік және басқа да 
қызмет топтамасын алуға.
Әлеуметтік топтама
Банк өз қызметкерлеріне ке-
лесілер кіретін әлеуметтік топ-
тама ұсынады: 
• 
еңбек демалысына қосым-
ша күндер (еңбек заңнама-
сында белгіленген күндер-
ден астам);
• 
қосымша төленетін де-
малыс(неке қию, жа-
қын туысы қайтыс болған 
жағдайда);
• 
еңбек демалысына қосым-
ша емдеу жәрдемақысы;
• 
ерікті медициналық сақтан-
дыру жеңілдіктері;
• 
материалдық көмек;
• 
жеке автокөлік қоюға ар-
налған тұрақ орындары;
• 
қызметкердің еңбек 
тиімділігінің жеке көр-
сеткіштеріне қолжетізуіне 
байланысты жылдық бонус 
және өзге де материалдық 
ынталандыру шаралары;
• 
басшы қорынан берілетін 
сыйлықақы;
• 
қызметкердің банктегі жұ-
мыс тәжірибесі үшін жала-
қысына үстеме;
• 
фронт-офис қызметкер-
лерінің киіміне өтемақы..
Қызметкерлерді ынталандыру
Банк өз қызметкерлерін ынта-
ландырудың әртүрлі бағдар-
ламаларын әзірлеп қана қой-
май, сондай-ақ оларды үнемі 
жетілдіріп отырады. Жұмыс 
тиімділігі Банк кірістілігіне ті-
келей әсер ететін фронт-офис 
қызметкерлері ынталандыру-
дың арнайы бағдарламасына 
қатысады. Бұл бағдарлама қыз-
меткерлердің Банкке клиент-
тер тартып, өнімдерін сатқаны 
үшін бонустардың төленетін 
талаптары мен тәртібін айқын-
дайды. Бұдан басқа, Банк бас-
шылығын айтпағанда, бар-
лық қызметкер дерлік Банктің 
үздік қызметкерлері байқауы-
на қатысады. Жобаның негізгі 
мақсаты – Банк қызметкер-
лерін өз міндеттерін сапалы 
орындауға ынталандыру және 
Банк қызметінің жалпы нәти-
жесіне үлкен үлес қосқан қыз-
меткерлерді ынталандыру.
2015 жылы Банк қызметкер-
лерінің жалқысы республи-
камыздың банк саласында-
ғы орташа жалақы деңгейінен 
асты. 2016 жылда Банк қыз-
меткерлерінің еңбек ақы мөл-
шері қызметкерлер еңбегінің 
теңдестірілген тиімділік көр-
сеткіштерінің жүйесін енгізе 
отырып ұлғайтылатын болады. 
Жеке еңбек шарттарын бұзған 
кезде, Банк қызметкерлерімен 
барлық есеп айырысулар Қа-
зақстан Республикасының ең-
бек заңнамасында белгілен-
ген тәртіп пен мерзімде жүзеге 
асырылатын болады.
2015 жылы Банк қызметкерлерінің жалқысы 
республикамыздың банк саласындағы орташа 
жалақы деңгейіненасты

94
94
94
94
95
95
95
95
Әлеуметтік жауапкершілік және қоршаған ортаны қорғау
94
94
94
94
95
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
95
95
95
Қызметкерлерді оқыту
Банк өз қызметкерлерін оқы-
туға үлкен көңіл бөледі, ма-
мандандырылған тренингтер, 
семинарлар және қызметкер-
лердің біліктілігін арттыруға, 
кәсіпқой білімді және дағдыны 
кеңейтуге, Банкте командалық 
қолдауды нығайтуға және кор-
поративтік мәдениетті дамыту-
ға арналған өзге де оқыту ша-
раларын ұйымдастырады.
2015 жылы Банкте келесі құ-
рылымдық бөлімшелер үшін 
сыртқы және ішкі жаттықты-
рушыларды тарта отырып, оқу 
ұйымдастырылған болатын:
Бөлімше
Тренинг/семинар
Күндері 
Орны
Басқарма аппараты
Қаржыгерлер емес үшін 
қаржы
04.12.2015 – 05.12.2015
Астана
Шағын және орта бизнесті 
дамыту департаменті
2.0 қаржыландыру–
жылжымалы активтер 
негізіндегі қаржы өнімдері
10.06.2015 – 11.06.2015
Алматы
Қаржы институттары 
департаменті
Жыл сайынғы ЕБРР бизнес-
форумына қатысу
12.05.2015 –16.05.2015
Тбилиси, Грузия
VIP – клиенттерге қызмет 
көрсету департаменті
Клиенттердің типологиясы 
және клиенттердің 
жеке басының 
типологиясы ескерілетін 
қарсылықтарымен жұмыс 
дағдысын іс жүзінде өңдеу
28.09.2015 – 23.10.2015
Алматы
Ахуалды басқару жөніндегі 
банк қызметтері
04.11.2015 — 06.11.2015
Бухгалтерлік есеп және 
есептілік департаменті
Бухгалтерлердің біліктілігін 
арттыру бағдарламасы
03.05.2015 —16.06.2015
Алматы
Бас операциялық басқару 
департаменті
Бухгалтерлердің біліктілігін 
арттыру бағдарламасы
03.05.2015 —16.06.2015
Алматы
Ақшаны жылыстауға 
және терроризмді 
қаржыландыруға қарсы  
іс-әрекет басқармасы
Комплаенс мәселелері 
бойынша халықаралық 
семинар
14.09.2015 —24.09.2015
Люксембург
Қазақстандық 
тәжірибе ескерілетін 
ақшаны жылыстауға 
және терроризмді 
қаржыландыруға қарсы 
іс-әрекет
19.10.2015 — 10.12.2015
Алматы
Банктік карта департаменті
WAY 4-пен жұмыс,  
өнімдерді баптау
09.11.2015 — 13.11.2015  
10.12.2015 — 11.12.2015  
14.12.2015 — 18.12.2015  
21.12.2015 — 22.12.2015
Санкт-Петербург, Ресей

жүктеу/скачать 2,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: