Өлеңдер, толғаулар, балаларға



Pdf көрінісі
бет18/18
Дата15.03.2017
өлшемі1,33 Mb.
#9689
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Зорлап көзім жұмамын. 

349 
 
Ыдыс-аяқ сылдырын, 
Шалып жатар құлағым. 
 
Ойыншықтар, көне гөр
Дыбыстарың шықпасын. 
Ұйықтамасам мен егер, 
Әпкем қалай ұйықтасын. 
 
БАРЛЫҚ НӘРСЕ ӨСЕДІ 
 
Тұрады екен өссем деп 
Дүниенің барлығы. 
Терек көкке жетсем деп, 
Талпынады әр күні. 
 
Жазда гүлдеп алма ағаш, 
Күзде жеміс төгеді. 
Нәзік бұта жалаңаш, 
Ақ мақта боп өнеді. 
 
Тас көмірдің күшінен 
Көкірегін от кернеп, 
Паравоздың түтіні 
Өсе түсер көкке өрлеп. 
 
Қозы-лаққа қарасаң, 
Көз алдыңда марқаяр. 
Ұядағы балапан 
Ұшып шығып, шалқаяр. 
 
Класынан класқа  
Ұлым дәйім көшеді. 
Әр жыл сайын бір жасқа 
Білімі де өседі. 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 

350 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Үсенбек АСАНАЛАИЕВТЕН  
(Қырғыз ақыны) 
 
 ТЕМІР АЯЗ 
 
Арша жүзін көрсетпей, 
Ақ ұлпадан тон киіп
Жас қарағай бөбектей, 
Тыныш тұрар томпиып. 
 
Күнгей жақты ық қылып, 
Көп жылқылар жатады. 
Анда-санда пысқырып, 
Тебіндеп қар атады. 
 
Аяз қарып темірдей, 
Дірілдейді ай аунап. 
Бұлт тарады төгілмей, 
Жұлдыз сөнді баяулап. 
 
Қалбай менен Сырғағым, 
Шыққан менің жетіге. 
Түнде ие боп жүр дәйім, 

351 
 
Жылқылардың шетіне. 
 
Міне, таудың ұланы, 
Ат жалында ойнаған. 
Таңды-таңға ұрады, 
Жылқы қамын ойлаған. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
МАЗМҰНЫ 
 
ӨЛЕҢДЕР, ТОЛҒАУЛАР 
 
Шерлі Науаи, өзің жар бол 
Байтақ өлкем, сен жаса  
Біздер үшін 
Кенесарының күңіренуі 
Алтын буын армандайды. 
Қазақ сиқы 
Көр іші – қара қобыз 
Баба жұртында 
Қарлығаштың мекені 
Мұхтар мен абыз 
Шәкірге соңғы сауал 
Құмырсқаның балы 
Біздің Мұқағали 
Ақын досты жұбату 
Дыбысыңды естимін 
Ей, Тұрсын! 
Сенің даусың шыққанда 
Секенге сүйсіну 
Жабықбаймен мұңдасу 

352 
 
Қолтаңба 
Көкшетау 
Тарақтыда тарлан көп 
Қобыз – жүрек 
Жершары жалғызсырап 
Сілкініп ақ бүркіттей 
Оралмас өткен жылдар 
Клара жеңгейге арналған жыр 
Екеуі бірге жырлап 
Қыздар күні 
Алдай сал 
Тұманбай елуге келгенде 
Қош болыңдар, ақ аттар 
Не көрсең де ... 
Өлең-хат 
Шуылдасын көп қарға 
Тозбайтын шапан жаптым 
Ұстаз 
Сауал 
Аға 
Кеудеңіз күміс қобди 
Ролланға 
Іңгалап жатқан едің 
Нұртілеуге 
Анаңнан айналайын 
Батырдың ұрпағысың 
Туған елдің Шәмшасы 
Жасымнан соңыңа еріп... 
Биңк болса... 
Тойға тілек 
Салауат туғанда 
Намазәлі елуге келгенде 
Жанболатқа 
Досханға 
Көпен, қайда барасың? 
Отаның қымбат 
Досқа 
Сейілғазыға 
Медетке 
Ұстатпас жүйрік уақыт 
Сезерсің сөз астарын 
Тәнтімін мінезіңе 
Соққысын сом балғаның 
Бұтағың бүршік атып 

353 
 
Бата 
Рымғали ағамен қоштасу 
Бауырым 
Мираш аға 
Халқыңа керек едің 
Қазағы ұмытпайды 
Қуатқа көңіл айту 
Алдиярға 
Еркеғали Рахмадиевпен қоштасу 
Қажымұратқа көңіл айту 
 
БАЛАЛАРҒА БАЗАРЛЫҚ 
Балаларға арналған өлеңдер, мысалдар, ертегілер 
 
Жолың болсын............................................................... ................................. 
Асығу............................................................................................................ 
Мектеп................................................................................................................ 
Оқулық................................................................................................................  
Портфель............................................................................................................ 
Күнделік............................................................................................................. 
Қалам.................................................................................................................. 
Қарындаш........................................................................................................... 
Өшіргіш.............................................................................................................. 
Пенал.................................................................................................................. 
Дәптер................................................................................................................. 
Жазу үстінде 
Партам-ау........................................................................................................... 
Қағаз, қалам және сияның айтысы................................................................... 
Атам туралы өлеңдер........................................................................................ 
Алтын сөз 
Саяхатшы үй 
Шаңырақ 
Кереге 
Уық 
Үзік пен бақан 
Түңлік 
Белдеу 
Ер-тұрман 
Ана................................................................................................................. 
Кім екен 
Әженің әлдиі  
Текемет 
Менің апам......................................................................................................... 
Жауқазын 

354 
 
Көктем 
Гүл 
Алма ағашы 
Талшыбық 
Қарлығаш 
Қошақан 
Ақсақ қозы 
Бұзаухан 
Жаз 
Жайлауда............................................................................................................ 
Омарташы.........................................................................................................  
Пішенде.............................................................................................................. 
Көкпар................................................................................................................. 
Әттең, шіркін..................................................................................................... 
Өкініш................................................................................................................. 
Бұршақ................................................................................................................ 
Жаңбыр............................................................................................................... 
Жаңбырға екі өтініш...................................................................................... 
Бастау................................................................................................................. 
Түн 
Шалғының сөзі 
Сиыр бүлдірген 
Таңқурай 
Тау гүлі 
Көбелектің жыры 
Күнбағыс 
Ақ төбет.............................................................................................................. 
Серке 
Сірге 
Ақ ботам 
Бұғы 
Ешкілердің өкініші 
Саба пістім 
Балмұздақ 
Қара күшік 
Шілдеде 
Жапырақтар 
Аққулар 
Қаз бен жаз 
Күз 
Жел 
Жаңғырық 
Құстар көшіп барады 
Қолшана 

355 
 
Аяз ата 
Жауа бер, ақша қар............................................................................................ 
Мал алдынан шығамын..................................................................................... 
Қар....................................................................................................................... 
Боран................................................................................................................... 
Ақпан айы 
Тұман.................................................................................................................. 
Шілдер 
Жапалақ 
Кел, кел, менің құстарым 
Тұмақ 
Шанамен келемін 
Шаңғышы 
Мұзтабан 
Сынық бұтақ 
Күйші қарағай 
Сексеуіл 
Тал бесік 
Мақтаншақ қаңбақ 
Түйелер 
Бура 
Құнан 
Тырналар 
Торғайлар 
Жалғыз тырна 
Балапан 
Тал мен торғай 
Өрмекші мен шыбын..................................................................................... 
Айнаш пен Инеш.............................................................................................. 
Қасқыр мен төбет.............................................................................................. 
Жылқы мен сиыр............................................................................................... 
Толқын мен жаға........................................................................................... 
Терек пен дауыл............................................................................................. 
Самал мен қамыс............................................................................................... 
Кірпі мен қасқыр............................................................................................... 
Сұрақ пен жауап............................................................................................... 
Ұл мен гүл......................................................................................................... 
Таға мен табан................................................................................................... 
Жел мен қауырсын............................................................................................ 
Асау мен арқан.................................................................................................. 
Жол келеді жүгіріп............................................................................................ 
Жол..................................................................................................................... 
Соқпақ............................................................................................................... 
Бір аппақ бала тұр........................................................................................ 

356 
 
Ұят-ай................................................................................................................. 
Күйші десін көрген ел...................................................................................... 
Ерте тұрды 
Қауіп 
Тәтті қиял 
Балықшы 
Самолетте..................................................................................................... 
Өкініш................................................................................................................. 
Мұхит............................................................................................................. 
Құрбақаның қиялы...................................................................................... 
Кімдер қайда қонады?................................................................................ 
Баптаймын.......................................................................................................... 
Терезелер........................................................................................................... 
Туристер............................................................................................................. 
Жаңа үй............................................................................................................... 
Кім келеді төмендеп?....................................................................................... 
Қартаймайды күн неге?..................................................................................... 
Толағай......................................................................................................... 
Қақпан.......................................................................................................... 
Көмек................................................................................................................. 
Базарлық............................................................................................................. 
Шыңға шықтым.................................................................................................  
Бірі қорған біріне............................................................................................... 
Екі бала............................................................................................................... 
Таңбалы тас........................................................................................................ 
Аяныш................................................................................................................ 
Сағаттың сөзі..................................................................................................... 
Дөңгелегім, дөңгелен!....................................................................................... 
Кім таза?............................................................................................................. 
Ұқсастық............................................................................................................. 
Қорқыныш......................................................................................................... 
Дойбы ойнаймын.............................................................................................. 
Мысықтың қиялы............................................................................................. 
Мысықтың ашуы.............................................................................................. 
Бала бақа............................................................................................................. 
Шыбынның сапары.......................................................................................... 
Қорғаныс............................................................................................................ 
Жаман-ақ............................................................................................................ 
Әткеншектің әуені............................................................................................. 
Әркімнің өз әні бар............................................................................................ 
Әркім тілер әрқалай........................................................................................... 
Сыпырғыштың әні............................................................................................ 
Доп..................................................................................................................... 
Гүл мен бидай 

357 
 
Жыл және он екі ай.......................................................................................... 
Аңқау аю............................................................................................................ 
Бөрілер................................................................................................................ 
Жауды аяған жаралы......................................................................................... 
Қаңтар 
Ақпан 
Наурыз 
Көкек 
Мамыр 
Маусым 
Шілде 
Тамыз 
Қыркүйек 
Қазан 
Қараша 
Желтоқсан 
Аңқау аю 
Бөрілер.......................................................................................... 
Жауды аяған жаралы 
Бөлінгенді бөрі жер 
Қабанбай батыр................................................................................................ 
 
АУДАРМАЛАР 
 
Игорь жорығы туралы жыр 
Жүніс Еміреден 
Мұхаммедке сыйыну 
Алла ырыздық төкпесе оған 
Ай жүзіңе қадалумен 
Сүйем сені жан-тәніммен 
Бейіш нұры шын төгілсе 
Сенсіз күнім – сергелдең 
Ұжмақ деген тозақ маған 
Бейнең көзден бұл-бұл ұшты 
Елесің кеп тіл қатқанда 
Бо Цзюидан 
Киіз үй 
Либайдан 
Тымық түнгі сағыныш 
Михаил Исаковскийден 
Көктем 
Далада 
Екеуміз 
Шіркін-ай 

358 
 
Жол айырығында 
Смоленск туған елім 
Шық басқан шалғынды аралап 
Назым Хикметтен  
Өлген қыздың монологы 
Түгелбай Сыдықбековтен  
Мен 
Мен іздеген күлкі 
Қазақ ұлы 
Қиял аттың күлігі-ай 
Ажал менен асуда 
Өмір күресі 
Мақтан деген немене? 
Сауранбай Жусиевтен 
Мұхтар Әуезовке 
Жыр достығы – дүр достық 
Бақыт деген немене? 
Тейіпжан Әлиевтен  
Мәңгілік ән 
Қазақтың әнші қызына 
Арша 
Тобылғы 
Жігіт тілегі 
Бақыт жұлдызы 
Қайғы 
Мирпулат Мирзаевтан  
Науаи өсиеті 
Кен іздеушіге 
Көгілдір таулар 
Түңілу 
Арман 
Сергей Чавайннан 
Отан туралы ой 
Кім үшін келдім өмірге 
Омар Сұлтановтан  
Ескі қайық 
Валерий Антоновтан 
Ай 
Амрита Притамнан  
Арман күлшесі 
Джонни Б.Исотаммнан  
Бәдәуидің аруы 
Доржийн Даржаадан 
Отанды сағыну 

359 
 
Санжаажавын Оюуннан  
Тамашасың, өмір, сен 
Темір Дауаматтан  
Алтай 
Ғажайып Қанас көлі 
Эльза Ульмерден  
Тілек 
Әкпар Рысқұловтан  
Елші болдым 
Сәуле Үсенбековадан 
Өз ойым 
Тұран арулары 
Жанымның сөнді жалыны, 
Сайқал тағдыр 
Сахарадағы сағым 
Әйел аруағының үні 
Шарапат 
Түңгі мұхит жағасында 
Дала сыры 
Мен сенемін 
Сөнбейді нұрым 
Тілек 
Шынар 
Қонай батыр туралы баллада 
Көктемде 
Күн астында 
Бақыттымын әйтеуір 
Ұлыма 
Ақбота 
Алматым 
Ынтығып екі дүние 
Бір аңыз бар 
Ата дәстүр 
Рима Казаковадан 
Табынып әуел бастан 
 
Балаларға арналған аудармалар 
 
Джанни Родариден  
Кәсіптер түсі 
Генадь Клевко 
Қызыл галстук туралы баллада 
Тоқтасын Самудиновтан 
Тауда тұрып қарасаң 

360 
 
Көктем жыры 
Шыбық ат 
Күшігім 
Қанша басты айдаһар? 
Ұйықтамасам мен егер 
Барлық нәрсе өседі 
Үсенбек Асаналаиевтен  
Темір аяз 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Несіпбек АЙТҰЛЫ 
 
Шығармалары 
 
7 томдық 
 
Алтыншы том 
 
Өлеңдер, толғаулар, арнаулар, аудармалар,  
балаларға арналған өлеңдер, ертегілер 
 
 
 
Редакторы 
Компьютерде терген 
 
Басуға қол қойылды 
Пішімі 
 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет