Бағдарламасы «Қазақстан халқы Ассамблеясы қоғамдағы тұрақтылық пен келісімнің сенімді, берік іргетасына айналды»


«ХХ ғасырдың 20-80 жылдары Қазақстан ғалымдары техника және жаратылыстану



Pdf көрінісі
бет4/90
Дата22.08.2023
өлшемі2,08 Mb.
#105471
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   90
Байланысты:
тарих билет жауаптары

5. «ХХ ғасырдың 20-80 жылдары Қазақстан ғалымдары техника және жаратылыстану 
ғылымдарының дамуына зор үлес қосты». Сіз бұл пікірмен қаншалықты келісесіз? Өз 
жауабыңызды негіздеу үшін бірнеше дәлелдер келтіріңіз. 
 
Жауабы: 
Мен Қазақстан ғалымдары ХХ ғасырдың 50-80-ші жылдарында техникалық және 
жаратылыстану ғылымдарының дамуына үлкен үлес қосты деген пікірмен келісемін/келісемін. 
50-80 жылдары Қазақстанда геологиялық, химиялық, географиялық, медициналық, ауыл 
шаруашылығы ғылымдары табысты дамыды. 
Мысалы, 1956 жылы геология ғылымдары институты Орталық Қазақстанның бірегей 
болжамдық-металлогендік картасын жасай алды. 
Қазақстандық ғалымдар Батыс Қазақстан аумағындағы мұнай мен газдың ірі кен орындарын 
зерттеуге және игеруге қатысты. 
Қазақстан ғалымдарының арқасында Ертіс –Қарағанды Су арнасын салуға мүмкіндік туды. 
Агроном ғалымдар бидайдың жаңа сорттарын шығарды. 
ХХ ғасырдың 50 - жылдарының аяғында ҚазКСР ҒА құрылымында 50 ғылыми-зерттеу 
мекемесі жұмыс істеді. 1985 жылға қарай Қазақ КСР-нің 40 мыңнан астам ғылыми қызметкері 
болды. 


50-80 жылдары Қазақстанда геологиялық, химиялық, географиялық, медициналық, ауыл 
шаруашылығы ғылымдары табысты дамыды. 
50-80 жылдары Қазақстанда Қазақстанның ғылыми мекемелері үлкен зерттеу жұмыстарын 
жүргізді. Геологтар пайдалы қазбалардың ең бай кен орындарын ашты. Олар Менделеевтің 
барлық дерлік кестесі республиканың жер қойнауында ұсынылғанын дәлелдеді. 
АН минералды ресурстар бөлімі қара және сирек металдардың, отын ресурстарының 
геологиясына кешенді зерттеу жүргізді. 1956 жылы Орталық Қазақстанның металлогендік 
карталарының әдістемесін әзірлегені және құрастырғаны үшін ғалымдар И. и. Бок, Р. А. 
Борукаев, г. ц. Медоев, Д. Н. Қазанли, К. и. Сәтбаев және т. б. Ленин сыйлығына ие болды. 
Жаңа кен орындарының ашылуы мен игерілуі жаратылыстану ғылымдарының дамуына ықпал 
етті. Мысалы, академик Д. В. Сокольский катализаторларды электрохимиялық әдіспен 
зерттеуді ұйымдастыра алды. 
Академик у. М. Ахмедсафин Гидрогеология және гидрофизика саласында жемісті еңбек етті. 
Академик-химик, публицист және қоғам қайраткері Е. А. Бөкетовтың есімі тек ғылыми ортада 
ғана емес, жалпы жұртшылық арасында да кеңінен танымал болды. 
Орталық Қазақстанды сумен жабдықтау, энергетика мен отқа төзімді және жергілікті 
шикізаттан жасалған құрылыс материалдары индустриясын дамыту мәселесі зерттелді.
Орталық Қазақстанды сумен жабдықтау проблемаларын ойдағыдай шешу үшін Академик Ш. 
Шоқиннің жетекшілігімен ғалымдар тобы Ертіс – Қарағанды магистральдық каналын салудың 
негізгі мәселелерін әзірледі. 
Қарқынды зерттеулерді Астрофизика Институтының ғалымдары, математиктер және 
биологиялық және ауылшаруашылық ғылымдарының өкілдері жүргізді. М. А. Айтхожин 
бастаған ғалымдар тобы генетика мен микробиологияда айтарлықтай нәтижелерге қол 
жеткізді. 1976 жылы Ленин сыйлығының авторлық ұжымы арасында моноформаларды 
(жасушаішілік бөлшектердің жаңа класын) ашу және зерттеу бойынша бірқатар жұмыстары 
үшін М.Айтхожин марапатталды. 
Бүкілодақтық ауылшаруашылық ғылымдары академиясының шығыс бөлімі. Академик А. и. 
Бараев бастаған В. И. Ленин топырақты қорғау жүйесін құру бойынша зерттеулер жүргізді. 
Биология және ауылшаруашылық ғылымдарының ғалымдары бидайдың жаңа сорттарын 
шығарды. 
Медицина (аллергология, онкология, вирусология) саласында айтарлықтай жетістіктерге қол 
жеткізілді. 
ХХ ғасырдың 50 - жылдарының аяғында ҚазКСР ҒА құрылымында 50 ғылыми-зерттеу 
мекемесі жұмыс істеді. 1985 жылға қарай Қазақ КСР-нің 40 мыңнан астам ғылыми қызметкері 
болды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   90




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет