Аппараттық жəне бағдарламалық құралдардың түрлері

Б.Қ.Шəушекова, Б.Дəлелхан 
176 
Вестник Карагандинского университета 
беретін,  дəлірек  айтқанда,  оқыту  үдерісі  дербес  компьютердің  көмегімен  ұйымдастырылған  жағдай 
үшін  дидактикалық  қағидалардың  жаңа  мазмұнмен  толықтырылып,  қайта  қаралуында  болып  отыр. 
Білім  мазмұны  негізінен  оқыту  қағидаларына  сүйеніп  таңдалады.  Төменде  бастауыш  мектеп 
оқушыларының оқу үдерісіне ақпараттық-коммуникациялық технология құралдарын қолдану арқылы 
танымдық  қызығушылығын  қалыптастыру  мазмұнын  анықтауға  негіз  болатын  оқытудың  жалпы 
дидактикалық қағидалары көрсетілген: 
– теория  мен  практиканың  байланыстылығы  қағидасы  бойынша  бастауыш  мектеп 
оқушыларының  танымдық  қызығушылығын  қалыптастыру  мазмұны  теория  мен  тəжірибені 
байланыстырыла  отырып  берілуі  тиіс.  Қазіргі  бастауыш  мектепте  оқушының  интербелсенді, 
қызығушылықпен  өзіндік  жұмыс  жасауына  ерекше  мəн  беріліп  келеді.  Ал  оқыту  үдерісіне 
ақпараттық-коммуникациялық  технология  құралдарын  пайдалану  оқушылардың  ынта-ықыласын, 
танымдық  қызығушылығын,  эвристикалық,  шығармашылық  іздену  қызметін  қалыптастыруға 
бағытталады.  Сондықтан  аталған  құралдар  арқылы  берілген  проблемалық-ізденуші  жəне 
зерттеушілік  тапсырмалар  теория  мен  практиканың  байланысын  көрсететіндіктен,  ұсынылған 
қағиданы толық іске асыруға мүмкіндік береді; 
– ғылымилық  қағидасы,  кейінгі  кезде  бастауыш  мектеп  оқушыларының  ғылыми  жұмыстарды 
жаза білу, зерттеу жұмыстарының нəтижесін шығару, сонымен қатар оқыту үдерісінде соңғы ғылыми 
жетістіктердің  болуымен  анықталады.  Оқу  материалына  ақпараттық-коммуникациялық  технология 
құралдары  арқылы  ғылыми  танымның  негізгі  əдістері:  эксперимент,  салыстыру,  бақылау, 
абстракциялау,  жалпылау,  нақтылау,  ұқсастық,  индукция  жəне  дедукция,  талдау  жəне  синтез, 
модельдеу жəне жүйелі талдау жүргізілетіндей болуымен сипатталады; 
–  жүйелілік  жəне  бірізділік  қағидасы  мұғалім  оқу  материалын  бірыңғай  жүйемен  əрбір  соңғы 
ғылыми  қағиданы  кейінгі  сабақтарда  өрістетіп,  өткен  мен  жаңа  материалдарды  сабақтастырып 
отырса,  оқушылар  білімді  сапалы,  саналы,  əрі  баянды  түрде  меңгеретіндігімен  анықталады.  Мұны 
ақпараттық-коммуникациялық  технология  құралдарын  қолдану  арқылы  жүзеге  асыруға  болады, 
өйткені  бұл  құралдар  арқылы  ақпаратты  оқу  материалының  логикасына  жəне  оқушылардың 
танымдық  мүмкіндіктеріне  негізделіп,  тізбектелген  түрде  беруге  мүмкіндік  береді.  Мұнда  мұғалім 
оқу материалдарының ішінен өзекті мəселелерді іріктеп, оқушылардың санасына сіңіре білуі керек. 
Бұл  орайда  оқушы  аталған  құралдармен  жұмыс  жасау  барысында  оқытудағы  жүйелілікті, 
тізбектілікті өзі ұйымдастырады; 
– пəнаралық  байланыс  қағидасы  бастауыш  сынып  оқушыларының  аталған  құралдар  арқылы 
танымдық қызығушылығын қалыптастырудағы негізгі қағидалардың бірі болып табылады. Тек қана 
бір  пəн  бойынша  берілген  оқу  мазмұнын  меңгеру  танымдық  қызығушылығын  қалыптастыруға 
мүмкіндік бермейді. Əр түрлі пəннен алынған білімді тəжірибеде жəне білімнің əр түрлі саласында 
қолдану  арқылы  оқушылардың  білімі  нақтыланады,  танымдық  қызығушылығы  қалыптасады. 
Пəнаралық  байланысты  жүзеге  асыру  бүгінгі  таңда  аталған  құралдарды  қолдану  арқылы  нақты 
болмыста  кездесетін  күрделі  мəселелерді  шешуге  болады.  Бұдан  басқа,  ақпараттық-
коммуникациялық  технология  құралдары  арқылы  неғұрлым  материал  əр  түрлі  пəндер  бойынша 
біліммен,  əрі  күнделікті  өмірмен  байланыстырылып  берілсе,  соғұрлым  оқу  материалы  жақсы 
меңгерілетін мүмкіндігінің де бұл қағиданы жүзеге асырудағы орны зор; 
– лайықтылық  қағидасы,  ақпараттық-коммуникациялық  технология  құралдары  арқылы 
түсіндірілетін  оқу  материалы  оқушылардың  физиологиялық  жəне  психологиялық  ерекшеліктеріне 
сəйкес, оқу уақытына өлшеніп берілуімен анықталады; 
– жағымды  мотивация  жəне  оқытуда  эмоционалдық  климат  құру  қағидасы,  олар  білім 
мазмұнын оқытудың ішкі түрткілерін ынталандыру негізінде: қызығу, қажеттілік, тануға ұмтылысы. 
Ақпараттық  құралдар    арқылы  танымдық  қызығушылықты  қалыптастыруда  оқу  мазмұнының 
эмоционалды қызықты болуымен жəне мұғалім сабақты оқушылардың есінде қалатындай тартымды 
өткізуі тиістігімен сипатталады; 
– мəдениетке  сəйкестік  қағидасы,  қазір  ақпараттық  қоғам  бастауыш  мектептен  бастап 
оқушылардың  бойында  ақпараттың  ағынымен  жұмыс  істеуге  деген  қабілеттіліктің,  компьютерлік 
сауаттылықтың,  құзырлылықтың,  ақпаратты  мəдениеттіліктің  болуын  талап  етуге  бетбұрыс 
жасағандықтан, бұл қағида аталған тетікті жүзеге асыруға көмектеседі. 
Кез келген халықтың мəдениеті өмір сүріп отырған қоғамына байланысты дамиды. Мəдениетке 
сəйкестік  мəні,  ең  алдымен,  өсіп  келе  жатқан  жас  ұрпақты  ақпараттық  қоғамдағы  ұлтымыздың 
мəдениетінің  байлығымен,  халықтың  болмысымен,  салт-дəстүрімен  таныстыру,  өмірмен 

Бастауыш мектепте информатика… 
Серия «Педагогика». № 2(78)/2015 
177 
байланыстыру, өз деңгейінде ақпаратпен сауатты жұмыс жасай білуге баулудың негізінде танымдық 
қызығушылық қалыптасады.  
Оқушылардың  толыққанды  мəдениетті  болуын  қамтамасыз  ету  оның  барлық  компоненттерін 
ескеретін  кешенді  оқу-тəрбие  үдерісінде  ғана  мүмкін  болады.  Оқу  үдерісіне  ақпараттық-
коммуникациялық  технологияларды  пайдалануға  мұғалімдерді  дайындау  барысында  оқыту 
құралдарының  негізгі  мүмкіндіктерін  пайдаланудың  міндетті  білім  көлемін,  іскерлік  пен 
дағдылардың қамтамасыз етілуі тиіс. Ол, ең алдымен, əдістемелік, ғылыми көзқарас, жалпы мəдени, 
гуманитарлық,  арнайы  жəне  əдістемелік  аспектілерді  қамтитын  ақпаратты  өңдеу  үдерісінің  мəнін 
түсіну болып табылады.  
 
 
Əдебиеттер тізімі 
1  Қазақстан  Республикасының  Білім  туралы  Заңы,  Астана, 2007. — [ЭР].  Қолжетімділік  тəртібі: 
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z1100000487 
2  Бидайбеков Е.Ы. Информатиканы оқыту əдістемесі. — Алматы, 2011. — 47-б. 
3  Əбішева Д. Бастауыш сыныпта информатика пəнін енгізудің қажеттілігі // Информатика негіздері. — 2012. — № 8. 
— 13-б. 
4  Мыңжасарова М.Ж. Бастауыш сынып оқушыларына информатиканы оқытудың ерекшеліктері // Бастауыш мектеп. 
—2012. — № 10. — 7–8-б. 
5  Шокибаева Р. Жаңа ақпараттық технологияларды  сабақ барысында қолдану // Информатика негіздері. — 2013. — 
№ 11. — 3-б. 
6  Исабаева  Д.Н.  Кіші  мектеп  жасындағы  балалардың  танымдық  қызығушылығын  ақпараттық-коммуникациялық 
технология құралдары арқылы қалыптастыру əдістемесі // 12 жылдық мектеп мұғалімін кəсіби даярлаудың проблемалары: 
Респ. ғыл.-практ. конф. материалдары. — Алматы, 2008. — 317–321-б. 
 
 
Б.К.Шаушекова, Б.Далелхан  
Значимость обучения предмету «Информатика» в начальной школе 
В  статье  рассматривается  роль  предмета  «Информатика»  в  начальной  школе,  в  частности,  первона-
чальные  представления  о  свойствах  информации,  способах  работы  с  компьютером.  Авторами 
выделены  вопросы  повышения  интереса  к  учебе  у  учеников  начальной  школы.  Проанализированы 
виды  и  средства  информационно-коммуникационных  технологий,  внесших  большие  изменения  в 
систему образования. Показаны эффективные пути формирования познавательного интереса учеников 
как  дидактической  основы.  Рассмотрены  общие  дидактические  принципы  использования 
информационно-коммуникационных технологий в учебном процессе начальной школы. 
 
B.K.Shaushekova, B.Dalelkhan  
The significance of the teaching of the subject «Informatics» in primary school 
The article discusses the role of the subject «Informatics» in primary school, in particular on the initial view 
of information properties and how to work with computer. The authors highlighted the issue of increasing in-
terest to the pupils of  primary school. It was analyzed the types and means of information and communica-
tion technologies, have made great changes in the education system. It is showed effective ways of forming of 
the cognitive interest of students as didactic basics. It is considered the General didactic principles of using 
information and communication technologies in the educational process in primary schools. 
 
 
References 
1  The education act in the Republic of Kazakhstan, Astana, 2007, [ER]. Access mode: 
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z1100000487 
2  Bidaibekov E.Y. Methods of teaching informatics, Almaty, 2014, р. 47. 
3  Abisheva D. Informatics basis, 2012, 8, р. 13. 
4  Mynzhasarova M.Zh. The primary school, 2012, 10, р. 7–8. 
5  Shokibaeva R. Informatics basis, 2013, 11, р. 3. 
6  Isabaeva D.N. Problems of the vocational taining of  teahers for 12 year school. Materials of the republic scientific and prac-
tical conference, Almaty, 2008, р. 317–321. 

178 
Вестник Карагандинского университета 
UDC 371.68:004.9  
M.A.Smirnova
1
, Ye.А.Spirina
1
, 
E.
Ri
ger
2 
1
Ye.A.Buketov Karaganda State University; 
2
Johann Wolfgang Goethe-Universität Frankfurt am Main, Germany 
(E-mail: smirnova_marina_alex@mail.ru) 
Implementation of E-learning in the organizations  
of secondary education 
In article questions of realization of electronic training in the organizations of secondary education of various 
countries are considered. In world practice electronic training became an integral part of modern education. 
Authors showed the purposes of electronic training in schools of Kazakhstan. In detail features of implemen-
tation of the Kazakhstan project of introduction of system of electronic training in the organizations of sec-
ondary education reveal. Now on the basis of updating of structure and the maintenance of system of elec-
tronic training at comprehensive schools hold events for granting opportunities of information and telecom-
munication technologies for educational process. 
Key words: E-learning, secondary education, school students, state programs, the format of train-
ing and teaching, educational services and resources, digital educational resource. 
 
In the Republic of Kazakhstan (RK) education is recognized as one of the most important priorities of 
long-term Strategy «Kazakhstan – 2050». The common aim of educational reforms in Kazakhstan is the ad-
aptation of its education system to the new social and economic environment, international educational 
standards. 
The e-learning technology allows productively combine both  of traditional and innovative methods of 
implementation of  the educational process. In the current moment  the educational paradigm of  our country 
is changing. In the current moment  the educational paradigm of  our country is changing. 
The appearance of e-learning (E-learning) became inevitable in connection with the increasing needs of 
society and industry for the continuous professional development of employees. The first this technology 
was applied in the industry and only then began to use it at first in higher education institutions, and then and 
at schools. The European commission defines the e-learning (EL) as «use of new technologies of a multime-
dia and Internet for improvement of quality of training due to improving of a remote exchange of knowledge 
and collaboration [1].  
In world practice e-learning became an integral part of the modern education. It is interesting to analyze 
the international tendencies of the development of e-learning [2]. 
In Europe the European School Network project (European Schoolnet) which integrates 24 countries 
works. This project implies collaboration of school students within all network by means of the European 
Schoolnet portal which supports many languages. On a portal the materials created by teachers from the dif-
ferent countries are placed. 
In Great Britain the Connected Educational Community project functions. The main principle of this 
program – to help school students to depart with the study from the classical teacher pupil model. One of 
components of the project is a new model of training by means of ICT. The e-Learning Toolkit tool kit 
(«A set for e-learning») supports teachers when using the information technologies (IT) in classes, giving the 
chance to school students to study in a new way. The long-term project task consists in that in five years any 
person could be connected to system from any place.  
The government of Poland founded the program under the name «Interkl@sa Project» which connects 
the Polish school students to other school students of Europe and is a part of the general plan on more wide-
spread introduction of ICT at schools of the country. Main goals of the project are to acquaint school stu-
dents with new information technologies and teach them to live in global information society, using ICT in 
training and the solution of tasks. 
In the USA the concept of e-Learning in which five main national objectives of educational technolo-
gies are provided functions: 
1. All pupils and teachers will have access to IT in the audiences, schools, collectives and houses. 
2. All teachers will effectively apply technology to help pupils to reach the highest level of educational 
standards. 

Implementation of E-learning in the organizations… 
Серия «Педагогика». № 2(78)/2015 
179 
3. All pupils will possess literacy and skills in the field of IT. 
4. The next generation of IT applications for tasks of teaching and training will allow to enhance re-
searches and the analysis of IT. 
5. Transformation of processes of teaching and training. 
The initiative purpose «Electronic Mexico» (e-Mexico) — simultaneous training of school students and 
adults to use of IT by means of several advanced programs. The Mexican school program of remote learning 
which is directed on providing new courses to that pupils it is difficult for them to be present personally at 
lessons is interesting. Within the project local training and information centers work, training in skills of op-
eration in collective and training of parents is made. E-Mexico initiative also assumes creation of local train-
ing centers where any person in the territory of all Mexico could have access to learning courses and infor-
mation. Among other successful projects within e-Mexico initiative — the program Edusat, RedEscolar 
(«A school network»), National educational video library and Enciclomedia. 
Pupils of China, as a rule, receive electronic information from special training centers through lines of 
satellite communication. Such centers are necessary as most of pupils have no from the house of access to 
channels with necessary throughput.  
In the Electronic Russia program the task till 2010 to create the uniform information and education en-
vironment keeping all shape of education including school [3] was set.  
On e-learning distribution level Kazakhstan lags behind world leaders in this area (the USA, Finland, 
Singapore, South Korea, Canada, Australia, New Zealand) for some years. Thus the created educational 
models of these countries which are economic leaders as well, successfully work for achievement of a strate-
gic objective — the increase of competitiveness of the country. 
E-learning is in the Republic of Kazakhstan at a stage of implementation, approbation. The perspective 
of the use of e-learning technologies is presented in the form of an optimum combination of traditional and 
innovative methods of implementation of educational process. At this stage the educational paradigm chang-
es. The mechanism of transition to a new paradigm of training offers e-learning on the basis of integration 
pedagogical and information communication technologies [4].  
The most part of the state programs of education development determines priorities by the creation of 
the uniform information educational environment and the system of the implementation of e-learning 
«E-learning». The main goal of e-learning is the increase of accessibility to fundamental bases of knowledge, 
opportunity for professional growth and increase of competitiveness of the expert ready to communication 
with experts of the whole world oriented on world achievements in the field of science, economy and tech-
nologies, formation of infocommunication culture of students and teachers on the basis of universal and na-
tional values. 
The informatization of education system at the present stage allows to move to a new level of the use of 
information communication technologies in establishments of education. For system of the secondary gen-
eral education the State program of informatization was introduced in 1997 for the first time. For this period 
e-learning is fixed as the most important mechanism of implementation of the state educational policy in the 
strategic document to the State program of a development of education of the Republic of Kazakhstan for 
2011–2020 [5]. In this program requirements about the system implementation of E-learning on all education 
levels are especially selected. In 2012, according to this program, additions are made to GOSO of the higher, 
technical and professional education regarding preparation of pedagogical frames for operation in system of 
e-learning, in GOSO of secondary education — regarding mandatory use of system of e-learning. By 2015 e-
learning it is planned to envelop 50%, and by 2020 — 90% of the organizations of education. 
E-learning is the format of training and teaching based on application of educational content electroni-
cally with use of electronic means, such as the computer, the mobile phone, a communicator, learning man-
agement systems (LMS) and interactive learning platforms. The main goal of e-learning in the organizations 
of the secondary general education: formation of the infocommunication identity of school students which 
principle shall be «a training through all life» on the basis of mobile infocommunication interaction in open 
information and education space [6]. 
The main objectives of e-learning in the organizations of the secondary general education in Kazakh-
stan are as follows: 
 the support of equal access for all participants of educational process to the best educational resources 
and technologies directed on mass quality education; 
 the creation of full-fledged educational space and support of complex attending of personal develop-
ment of each school student; 

M.A.Smirnova, Ye.А.Spirina, E.Riger 
180 
Вестник Карагандинского университета 
 the technologization of educational process providing mass quality education; 
 the automation of management system secondary general education; 
 development of infocommunication culture of school students and teachers. 
Select with the general components which provide the base of e-learning: infrastructure and telecom-
munication support, the content support, staffing — presence of the teachers ready to effective use of system 
of e-learning. 
The infrastructure of e-learning is oriented on use in the organizations of formation of the computer 
equipment of new generation: portable personal computers, electronic virtual classes — classmates, interac-
tive boards of Interactive whiteboard and multimedia projectors, etc. The main subjects of e-learning in the 
organizations of the secondary general education are direct participants of educational process and control. 
The Ministry of Education and Science of the Republic of Kazakhstan in pursuance of point of the Plan 
of measures for 2011–2015 on implementation of the State program of  education development of the Re-
public of Kazakhstan for 2011–2020 (the I stage) enables project implementation «The e-learning system 
implementation in the organizations of secondary, technical and professional education». The project objec-
tive is the support of equal conditions of access for all participants of educational process to high-quality ed-
ucational services and resources on the basis of the use of information communication technologies. 
So far the project is implemented in 581 organizations of secondary, technical and professional educa-
tion of 12 areas, the cities of Astana and Almaty. E-learning includes the following IT infrastructure: wire-
less Wi-Fi of a network, the modern personal computers, notebooks, multimedia projectors and digital podi-
ums. Sets of the equipment consider 5 different types of the organizations of education: initial, main, rural, 
city schools, colleges.  
Today it is delivered computer and office equipment for equipment of teacher's rooms, computer clas-
ses and workplaces of teachers, mounting of the structured cable networks of the organizations of education 
is made. On Internet Data-Center site of JSC Kazakhtelekom the server equipment of central node of System 
of e-learning is torn. 
Within the project components of an information system of e-learning are implemented. All compo-
nents are brought into trial operation. The platform of an information system of e-learning allows to auto-
mate administrative processes of education by the organization: educational process, operation with person-
nel composition and the contingent trained, record keeping and the reporting of the organization of education 
[7]. 7043 units of digital educational resources, thus 5069 are developed for secondary education in 6 general 
education subjects and 1974 for technical and professional education in the Kazakh and Russian languages. 
Each digital educational resource represents a complex of educational objects with a multimedia explanation 
of materials, interactive jobs and tests. 
 
 
References 
1  Дубова Н. E-Learning — Обучение с приставкой «е» // Открытые системы. — 2004. — № 11. — С. 16. 
2  Смирнова  М.А.,  Оспанова  Ж.Б.  О  международных  тенденциях  использования  информационно-коммуникационных 
технологий в школьном образовании // Информационные и системные технологии в индустрии, образовании и науке: Тр. 
Междунар.  симпозиума,  посвящ. 50-летию  КарГТУ (24–25 сентября 2003 г.). — Караганда:  Изд-во  КарГТУ, 2003. — 
С. 132–136. 
3  Аксенова М.Л. Информатизация образования в России // Вопросы образования. — 2010. — № 2. — С. 234–240. 
4  Информатизация образования в Казахстане (опыт практического применения). — Алматы: НЦИ, 2010. — 96 с. 
5  Государственная  программа  развития  образования  Республики  Казахстан  на 2011–2020 годы:  Утв.  Указом  Прези-
дента Республики Казахстан от 07.12.2010 № 1118. — Астана: МОН РК, 2010. 
6  Гура  В.В.  Теоретические  основы  педагогического  проектирования  личностно-ориентированных  электронных  обра-
зовательных ресурсов и сред. Ростов н/Д.: Изд-во Южного Федерального ун-та, 2007. — 320 с. 
7  Нургалиева  Г.К. E-Learning – платформа  новой  парадигмы  обучения  и  условие  массового  качественного  образова-
ния. — Алматы: НЦИ, 2013. — 36 с. 
 
 

Implementation of E-learning in the organizations… 
Серия «Педагогика». № 2(78)/2015 
181 
М.А.Смирнова, Е.А.Спирина, Э.Ригер 

жүктеу/скачать 4,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: