20
3. жауап беруге қиналамын
13-тапсырма.
Шағын мәтінді оқып, ой бөлісіңіз.
Әлемдік отбасылық құндылықтар өзгерісі туралы зерттеулерге
сүйенсек, дәстүрлі толық отбасы құрылымы айтарлықтай өзгерістерге
ұшырап отырғандығын байқауға болады. Оның орнына заманауи дәстүрлі
емес отбасы түрлері пайда болуда: аралас неке, қайта отбасын құрған отбасы,
еркін неке, аналық негіздегі отбасы, тек әке немесе ана негіздегі отбасы,
асыранды балалардан құралған отбасы, баласыз отбасы.
14-тапсырма
. Сұрақтар бойынша пікір алысыңыз.
1) Аталған отбасы түрлері туралы сіздің пікіріңіз қандай? Келісесіз бе?
2) Қазақстанда осы отбасы түрлерінің қайсысы басым деп ойлайсыз?
15-тапсырма.
Оқыңыз.
Қай кезде де «ана» деген асыл ұғымды ардақтап өткен халықпыз.
Жұмақтың кілті ананың табанының астында деген қасиетті қағида да қазақ
ұлтының ақ жаулықтыларға деген зор ілтипатын аңғартып тұрса керек.
Сәбиді дүниеге әкеліп, оны саналы азамат етіп тәрбиелеп өсіру ерлікпен
пара-пар іс. Сондықтан да бір қолымен бесікті тербетсе, екінші қолымен
әлемді тербетіп, жапырақ жайған бәйтеректей ұрпақ өрбіткен аналарымыз
туралы тарихта аңыз-әңгімелер көп.
Қыз баласы – ертеңгі келін, ана. Келін деген кім? Келін деген – келген
кісі. Қазақ солай бола тұра келінді қонақ демейді. Керісінше, қыз баланы
қонақ деу дәстүрі қалыптасқан. Келін – қонақ емес, ол отбасыңызға енген
бақ, береке. Келін – дүниеге ұрпақ әкелуші, демек, ол – отбасының ырысы
мен өрісі. Бұл деген керемет мағына. «Қыз өссе, елдің көркі» деген мақал
осындай мәнге орай айтылса керек.
Ойыма жорық кезінде болған бір аңыз оқиға оралды. Шапқыншылық
заманы. Қала үшін қырғын соғыс болыпты. Бірде екі жақ келісімге келіп,
қираған қаладан әйел, бала-шағаны босатпақ болады. Жаулап алушылар үкім
шығарыпты:
– Әрбір келіншек өзіне ең қажеттісін дорбаға салып арқалап өтсін,
оларға тиіспейміз, ал қалғандарына рақым жоқ, – деп.
Бұйрық орындалады. Келіншектер бір-бір қап арқалап шығып кетеді.
Жау ішке енсе, қалған өңшең бала-шаға, әйелдер қапқа ерлерін салып алып
шығып кеткен көрінеді. Келіншектердің күйеулеріне деген мұндай құрметіне
тәнті болған жау жағы қаланы қиратуды, бала-шағаны қыруды тоқтатыпты.
(Ғарифолла Есім, https://abai.kz/post/12919)
Достарыңызбен бөлісу: