Этиологиясы мен
патогенезі негізінде склероздық үдерістер мынадай
түрлерге бөлінеді: 1) инфекциялық, инфекциялық-аллергиялық немесе
иммунпатологиялық,
бөгде
денелік
созылмалы
өнімдік
қабынудың
(пневмокониоз, инкапсуляция) ақыры ретінде дамитын склероз; 2) дәнекер
тіннің жүйелік (ревматизмдік аурулар, жүйелік тума дисплазиялар) және
жергілікті (Дюпюитрен контрактурасы, келоид) ыдырауынан дамитын склероз
(«
Строма-тамырлық белокты дистрофиялар (диспротеиноздарды) » қ
ара
); 3)
қанайналымы мен зат алмасуы бұзылуының, физикалық және химиялық
факторлардың зардабы ретіндегі некроз бен атрофиядан дамитын склероз; 4)
жарақат пен ойық ақау жазылғанда қалыптасқан тыртық («
Регенерацияны »
қ
ара
), 5) тромб, гематома, фибринді қабыршықтар беріштенуі (организация):
бірікпелер, сірі қабықшалардың бітелуі (облитерация).
Ерекшеліктері тұрғысынан,
склероздың үш негізгі
механизмі бар: 1) өндіршін
дәнекер тіннің фибробластылар көбейіп, коллагенді қарқынды түзгенде,
фибриллогенез бен фиброздық-тыртықтық тін қалыптасқанда түзіледі. Мысалы,
бұл механизм жарақат жазылғанда, өнімдік қабынудан дамыған склероз кезінде,
некрозды ошақтар беріштенгенде жүзеге асады; 2) фибробластылар коллагенді
түзгенде және жасушалар онша көбеймеген кездегі фибриллогенезден, жасуша
мен талшықты дәнекер тіннің арақатынасында соңғысы басым кезде, жұмсақ
дәнекер тін фиброздыға айналғанда, сондай-ақ дәнекер тіннің арнаулы
құрылымдарының массасы көбейіп, өзгергенде орын алады. Бұл механизм
дисплазиялы және ыдыраған дәнекер тінде, мүшелердің іркілулік склерозында
(бауырдың мускат фиброзы, өкпенің қоңыр индурациясы) байқалады; 3) ішкі