Кәсіптік оқыту жүйесіндегі педагогикалық менеджмент
25
3. ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТТІҢ ӘДІСТЕРІ
3.1. Басқару әдістері ұғымына түсінік, оларды жіктеу
Әдіс – іс-әрекет тәсілі, ал басқаруға қатысты –
басқару
әрекетінің тәсілі, белгілі бір басқару міндетін шешу жолы.
Басқару әдістері – басқару жүйесінің қолда бар еңбек,
материалдық-қаржылық және өзге де
ресурстарды неғұрлым
нәтижелі
пайдалана
отырып,
мекеме
алдында
тұрған
мақсаттарға жетуге бағытталған іс-әрекет тәсілдері.
Педагогикалық басқару әдістері көзделген мақсаттарға
жету және басқару қызметтерін іске
асыру құралдары ретінде
қарастырылады.
Басқару
әдістерінің
негізгі
топтары
төмендегідей:
–
әкімшілік-ұйымдастыру
әдістері
(орындаушылар
қызметтерінің шек-өлшемін белгілеу, көрсетпелер,
нұсқаулар,
бұйрықтар беру және т.б.);
– педагогикалық қызметкерлерді экономикалық тұрғыдан
қызықтыру (еңбек саны және сапасына орай, категориялары мен
атақ-дәрежелеріне сәйкес жалақы беру);
– психологиялық-педагогикалық ықпал жасау (кеңес,
өтініш,
тілек білдіру, алғыстар жариялау) және әсерлендіру
(жағымды психологиялық
климат қалыптастыру, шығарма-
шылық пен
ынталылық сезімдерін көтеру, білім мекемесінің
әлеуметтік
даму
болашағы
жөніндегі
болжамдармен
таныстыру);
– қоғамдық ықпалдарды пайдалану (педагогтар мен
оқушыларды білім мекемесін басқаруға араластыру);
– қоғамдық әсер әдістері (ұжымда демократияны нығайтып,
басқалармен
қатынаста
шыдамдылық
сақтау,
мекеме
қызметкерлерінің беделі мен мәртебесін ұлықтау).
Басқару әдістерін таңдау:
– нақты жағдайға;
– қабылданатын шешімнің өзгешелігіне;
– басқару процесінің ерекшелігіне;
– жетекшілік стиліне байланысты қолданылады.