Алимхан Жунисбек verstka 19 06 18 indd indd


Ғ-(Г) дыбысы (4.39-сурет) Ғ



Pdf көрінісі
бет62/225
Дата27.09.2023
өлшемі10,2 Mb.
#110632
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   225
Ғ-(Г)
дыбысы (4.39-сурет)
Ғ
дауыссыз дыбысы тіл түбі мен тілшік арқылы жасалады. 
Жасалу орнына қарай 
тілшік
дауыссыз дыбыс болып табылады. 
Ғ
дауыссыз дыбысы тіл түбі мен тілшіктің тоғысуы арқылы жасалады 
(сөз ортасында жуысыңқы болып жасалады). Жасалу тәсіліне қарай 
тоғысыңқы
(жуысыңқы) дауыссыз дыбыс болып табылады. 
Ғ
дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс желбезегі жартылай тербеледі, яғни 
жартылай қатысады. Дауыс қатысына қарай 
ұяң
(тербеліңкі) дауыссыз 
дыбыс болып табылады. 
Жасалым белгілері: 
тілшік, тоғысыңқы
(жуысыңқы), 
ұяң
дауыссыз 
дыбыс.
Г
дыбысы
Г
дауыссыз дыбысы тіл ортасы мен таңдай арқылы жасалады. 
Жасалу орнына қарай 
тіл ортасы
дауыссыз дыбыс болып табылады. 
Г
дауыссыз дыбысы тіл ортасы мен таңдайдың тоғысуы арқылы 
жасалады (сөз ортасында жуысыңқы болып айтылады). Жасалу тәсіліне 
қарай 
тоғысыңқы 
(жуысыңқы) дауыссыз дыбыс болып табылады. 
Г 
дауыссыз дыбысын айтқанда дауыс желбезегі жартылай тербеледі, яғни 
жартылай қатысады. Дауыс қатысына қарай 
ұяң
(тербеліңкі) дауыссыз 
дыбыс болып табылады. 
Жасалым белгілері: 
тіл ортасы, тоғысыңқы 
(жуысыңқы)
, ұяң 
дауыссыз дыбыс.


92
5.39-
сурет. Ғ
ы
және Г
і
дауыссыз дыбыстарының жасалым моделі
4.39-сурет. Ғ
ы
және Г
і
дауыссыз дыбыстарының жасалым моделі
З
дыбысы (4.40 сурет)
З
дауыссыз дыбысы тіл ұшы мен күрек тіс-қызыл иектің шегарасы 
арқылы жасалады. Жасалу орнына қарай 
тіл ұшы
дауыссыз дыбыс 
болып табылады. 
З
дауыссыз дыбысы тіл ұшының күрек тіс-қызыл 
иек шегарасымен жинақы жуысуы арқылы жасалады. Жасалу тәсіліне 
қарай 
жинақы жуысыңқы
дауыссыз дыбыс болып табылады. 
З
дауыс-
сыз дыбысын айтқанда дауыс желбезегі жартылай тербеледі, яғни 
жартылай қатысады. Дауыс қатысына қарай 
ұяң
(тербеліңкі) дауыссыз 
дыбыс болып табылады. 
Жасалым белгілері: 
тіл ұшы, жинақы жуысыңқы, ұяң
дауыссыз 
дыбыс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   225




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет