Зекет
Қабыл болған садақа
Ибну Мәндәнің риуаяты бойынша:
Пайғамбарымыз (с.а.у.) сахабаларына садақаға
берудің сауаптығын айтып, ол турасында түскен аят-
тарды оқып, қызықтырған сайын олар да бір-бірімен
жарысып, шама-шарықтары жеткенше садақаға арнап
әр нәрселерін әкеліп жатты.
Сахабалардан Утба ибну Зәйд садақа беруге құштар
болғаны соншалық, Ұлы Жаратушыға өзінің кедей
екендігін айтып жалбарынып, түн ортасында былай
деп мұңын шақты: «Я, Аллаһ, Ұлы Жаратушым! Менің
садақа беретіндей түгім жоқ. Бірақ мен осы уақытқа дейін
маған зорлық-зомбылық көрсеткендердің, әлімжеттік
қылып, тісі батқандардың бәрін шын ықыласпен кештім.
Осы ісімді менен садақа ғып қабыл ала гөр! – деп жал-
барынады.
Ертесіне таңертең Пайғамбарымыз сахабаларынан:
«Кеше өзіне ақысы өткендердің бәрін кешірген кім?»,
– деп сұрады. «Мен», – деп орнынан түрегелген Утба
ибну Зәйдке Пайғамбарымыз (с.а.у.):
«Садақаң қабыл
болды»
, – деп сүйіншіледі.
Әбу Мұсаның риуаяты бойынша:
Пайғамбарымыз (с.а.у.) бірде:
– Әр мұсылман садақа беруі тиіс,-дегенде:
– Садақа беретіндей ештеңесі жоқ болса ше? – деген
сұрақ қойылды.
– Онда тер төгіп, еңбек етіп, өзіне де пайдасын
тигізіп, басқаға да садақа берсін.
– Ал оны да істей алмаса ше?
364
Ислам ғылымхалы
– Қиналған жанға қол ұшын берсін.
– Оған да шамасы жетпесе ше?
– Жақсылықты дәріптесін.
– Оны да істемесе ше?
– Жамандыққа жоламасын, – деді сүйікті
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.а.у.).
* * *
Зекет кімдерге берілмейді?
1. Мұсылман еместерге.
2. Нисап мөлшеріндегі байлық иелеріне.
3. Әке-шешеге, ата-әжеге және олардың ата-
аналарына зекет беруге болмайтыны сияқты, өзінің
балаларына, немерелеріне, олардың балаларына және
кейінгі барлық ұрпақтарына зекет беруге болмайды.
Шафиғи мәзһабында аталмыш кісілер қарызданып
қалған жағдайда ғана қарыздарын өтеу үшін бір-бірлеріне
зекеттерін берулеріне болады. Ал қарызы жоққа беруге
болмайды.
4. Әдетте, кедей-кембағалдарды қолдайтын Ислам
шамасы келе тұра жұмыс істемей, даярға әдеттенген
масыл адамдарға зекет берудің дұрыс еместігін айтады.
Өйткені, зекет берудегі мақсат – қоғамда жатып
ішерлердің санын көбейту емес, бір жағдайлармен
кедейлікке ұшыраған жандарды кедейліктен құтқару.
5. Бәни Һашим. Пайғамбарымыздың (с.а.у.) туыста-
ры саналатын Һашим ұрпақтары. Пайғамбарымыз (с.а.у.)
365
Достарыңызбен бөлісу: |