Адам анатомиясы



Pdf көрінісі
бет14/177
Дата06.10.2023
өлшемі11,6 Mb.
#113293
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   177
Байланысты:
Атлас адам анатомиясы 2 том

Тілдің бұлшықеттері:
1. Біз-тіласты бұлшықеті, 
т. styloglossus,
са- 
май сүйектің бізтәрізді өсіндісінен басталып, 
тіл түбінің маңында тілдің меншікті жоғарғы 
және төменгі бойлық бұлшыкеттеріне жалғ- 
асады. Қызметі: тілді жоғары және артка тар- 
ту.
2. Тіласты-тіл бұлшықеті, 
т. hyoglossus,
тіласты сүйегінің денесінен және үлкен, кіші 
мүйіздерінен басталы п, тілге карай өтіп,
тілдің көлденең бұлш ықетіне жалғасады. 
Қызметі: тілді төмен және артқа қарай тарту.
3. 
Иек—тіласты бүлшықеті, 
т. genioglossus,
ол төменгі жақсүйектің иектік кылканынан, 
spina mentalis,
басталып, тілдің меншікті вер- 
тикалді бұлшыкетіне жалғасады. Қызметі: 
тілді төмен және алға карай тарту.
Тілдін меншікті бұлшықеттері:
1. 
Тілдің жоғарғы бойлык бұлшықеті, 
т.
longitudinalis superior,
тілдің б із—тіласты 
бұлшықетінің тікелей жалғасы. Бұлшықет 
тіл түбінің маңынан басталып, бойлай алға 
карай өтіп, тіл ұшындағы фасциялдык ка-


G landula lingualis anterior 
Tunica m ucosa linguae 
M .transversus linguae
M .genioglossus
Septum linguae
M .genioglossus
M .longitudinalis inferior
M .hyoglossus
M .transversus linguae 
M .chondroglossus
Pars chondropharyngea 
m .constrictoris 
pharyngis medii 
M .styloglossus
C om u majus 
ossis hyoidei
Corpus ossis hyoidei
M .geniohyoideus
C om u minus ossis hyoidei 
M .mylohyoideus
12-сурет. Т ілдің бұлш ы қеттері, төм ен гі көрін ісі
быққа барып бекиді. Қызметі: тілді қысқар- 
тып, тіл ұшын жоғары көтеру.
2. Тілдің төменгі бойлық бұлшықеті, 
т.
longitudinalis inferior,
бұл бұлшыкетте біз-тіл- 
асты бұлшықетінің тікелей жалғасы. Ол тіл 
түбінің маңындағы фасциялдық қабықтан 
басталып, тіл ұшына қарай алға карай өтіп, 
тіл ұшындағы фасциялдық қабыққа барып 
бекиді. Қызметі: тілді қысқартып, аркашы- 
ғын жоғары көтеріп, тіл ұшын төмен түсіру. 
Біржакты жиырылғанда тілді бүйір жағына 
тартады.
3. Тілдің көлденең бүлшықеті, 
т. trans-
versus linguae,
ол тілдің тіласты — тіл бұлшық-
етінің бүйір қапталында орналасқан фасци- 
ялдык тінге барып бекиді. Қызметі: тілдің 
көлденең енін кішірейту.
4. 
Тілдін вертикалді бұлшықеті, 
т. verticalis
linguae,
тілдің бүйір бөлігінде орналасып, 
тілді жалпайтады.
Тілдің қан м ен кам там асы з етілуі 
Тіл сырткы ұйкы артериясының тармағы 
тіл артериясымен, 
a. linqualis,
қанмен кам­
тамасыз етіледі.
Тілден веналық кан тіл венасына, v. 
linqua­
lis,
ол ішкі мойындырық венаға, v. 
jugularis
interna,
ағады.


M .mylohyoideus
Glandulae molares
Glandula
parotidea
Pars
superficialis 
Pars profunda
Ductus submandibularis
M.genioglossus 
M .digastricus (venter anterior) 
Glandula sublingualis
Glandula parotis accessoria 
Ductus parotideus 
Fascia masseterica 
|
Fascia
Glandulae buccales
Glandulae labiales
M.masseter
Mandibula
Labium superius 
Lingua
Glandula lingualis anterior 
Labium inferius
Caruncula sublingualis 
Ductus sublingualis major
Ductus sublingualis minores 
Mandibula
M.digastricus 
(venter posterior)
M.stylohyoideus 
Glandula 
submandibularis
13-сурет. Ауыз куы сы н ы ң сілекей бездері
Лимфаның ағысы төменгі жақсүйек ас- 
тындағы, иектік, латералді терең мойындык 
лимфа түйіндеріне бағытталады.
Тіл денесінен — төменгі жақсүйек астын- 
дағы лимфа түйініне, 
пп. lymphatici subman-
dibulares;
Тіл түбінен-жұткыншак артындағы лим­
фа түйініне- 
п. lymphaticus retropharyngeus,
(тіл 
ісігінде), түйінді екі жақты алып тастау ке­
рек, себебі қиылыс).
Тіл нервтері бірнеше қайнар көздерінен 
қалыптасады. Тілдің бұлшықеттерін, тілас- 
ты нерві, 
п. hypoglossus,
(XII жұп нерв); нерв- 
тендіреді.
Тілдің шырышты қабы ғы ны ң алдыңғы 
үштен екі бөлігі (жалпы сезім) тіл нервісімен, 
п. linqualis,
(Ү жұп үшкіл нервтің -3 тармағы- 
ның), артқы үштен бірі IX жұп тілжұткын- 
шақ нерв талшықтарымен, тіл түбінін шы­
рышты кабығы X жұп кезбе нервтін жоғарғы 
көмей нервімен; алдыңғы үштен екі бөлігі 
(дәм сезу) VII жүп бет н ервісін ің дабыл 
ішегінің, 
chorda tympani,
талшыктары қүра- 
мында тіл нервімен нервтендіріледі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   177




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет