Қаржылық активтерге баға белгілеу моделі сарм

Кіріспе
CAPM-капитал құнын бағалау модельдерінің бірі. Capital Assets Pricing Model аббревиатурасы осы-
лай шешіледі. CAPM мәні жобаның тәуекел деңгейіне қатысты кірістілігін есептеуде – тәуекелді идея
неғұрлым көп болса, соғұрлым кірістілік соғұрлым көп болуы керек.
1. Мағынасы мен қолданылуы
CAPM әдетте акциялар бағасының ауытқуын түсіндіру және инвесторларға портфолиосының кірістілі-
гі мен тәуекел деңгейін бағалауға көмектесетін механизм құру үшін қолданылады. Бұл тұжырымдама
АҚШ-та ХХ ғасырдың ортасында құрылды. Оның авторы-экономист Гарри Марковиц. CAPM кейінірек
басқа қаржыгерлердің еңбектерінде дамыды: Джек Л. Трейнор, Уильям Форсит Шарп (ол соншалықты
маңызды үлес қосты, кейде бұл құралды Уильям Шарп моделі деп атайды), Джон Линтнер және Ян
Моссин. Модель келесідей жұмыс істейді. Өтімділігі жоғары және тиімділігі жоғары қаржы нарығы
бар делік. Оның жағдайында активтерге инвестицияланған қаражатқа талап етілетін қайтарым мөлшері
нақты активтің спецификациясымен емес, қор нарығының шарттары үшін қалыпты тәуекел деңгейі-
мен анықталады. Бір қарағанда, CAPM ақылға қонымсыз болып көрінуі мүмкін, өйткені компанияға
инвестиция салатын салымшы тәуекелдерді өтеуге сенуі керек. Бірақ іс жүзінде құрал логикасыз емес.
Салымшы өз инвестицияларын әртараптандырады-нәтижесінде кейбір акциялардан болған шығындар
басқалардың кірістерімен өтеледі. Демек, инвестор үшін нақты тәуекел деңгейі айтарлықтай төмендей-
ді. Бұл гипотезаның жұмыс істеуі үшін нарықтың бірнеше шарттарын орындау қажет.
• Ақпаратты еркін тарату. Шешім қабылдауға әсер ететін ақпараттық артықшылығы бар инсайдер-
лердің болмауы.
• Компания туралы жаңалықтардың активтердің құнына тікелей әсері. Жеке адамдар акциялардың
бағасын одан әрі өзгертуге қабілетті ақпаратты алдын-ала иеленетін арбитраждық мәмілелер жасау
мүмкіндігінің болмауы.
• Инвесторлар үшін ұзақ мерзімді инвестициялар перспективалары, соның арқасында дағдарыстар
мен күрт секірулер алынып тасталды.
• Акциялардың бөлінуі және өтімділіктің жоғары деңгейі.
Уильям Шарптың моделі активтің болашақ кірістілігіне тек жүйелік, яғни нарықтық тәуекелдер ғана
емес, сонымен қатар нарықтың жалпы көңіл-күйі де әсер етеді деп болжайды. Осы себепті Шарп пассив-
ті инвестициялау стратегиясын ұстанды — жаңа мәліметтер алу үшін инвестициялық портфелін қайта
қарастырмау.
Тиімді нарықтың бір ерекшелігі-артық пайда табу мүмкін .стігі. Сондықтан инвестициялық порт-
фельді кез-келген белсенді басқару өзінің орындылығын жоғалтады және Пифа-ға инвестициялаудың
тиімділігін өте күмәнді етеді.
Осылайша, Уильям Шарптың моделіне тек бір фактор тән-нарықтық тәуекел, ол есептеулерде бета
коэффициенті ретінде белгіленеді. Осы ережелерді талдағаннан кейін, бүгінгі таңда қаржы саласында
олардың барлығы дұрыс сақталмайды деген қорытынды жасалады. CAPM формуласы теориялық болып
табылады, бірақ оны кейбір жағдайларда іс жүзінде қолдануға болады.

жүктеу/скачать 223,2 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: