Есептеулердің тағы бір мақсаты-инвестициялық жобаларды таңдау критерийлерінің бірі. Олар сатып
алу үшін активтерді таңдау арқылы инвесторларға бағытталған.
3. Формула және оның сипаттамасы
Ұзақ мерзімді перспективада қандай кірістілік мөлшерлемесін күту керектігін талдауға мүмкіндік
беретін CAPM формуласының математикалық түрі:
E
(
R
i
) =
R
f
+
β
i
(
E
(
R
m
)
−
R
f
)
(1)
•
E
(
R
i
)
- ұзақ мерзімді активке күтілетін кірістілік ставкасы;
•
R
f
- тәуекелсіз кірістілік мөлшерлемесі;
•
β
i
-
R
f
активтің нарықтық кірістіліктің өзгеруіне сезімталдық коэффициенті ,
R
i
актив кірістілі-
гінің ковариациясы ретінде көрсетілген
R
m
бүкіл нарықтың кірістілігімен
σ
2
(
R
m
)
бүкіл нарықтың
кірістілік дисперсиясына қатысты,
β
i
=
cov
(
R
i
,R
m
)
σ
2
(
R
m
)
β
- жалпы нарық үшін коэффициент әрқашан
бірлікке тең;
•
E
(
R
m
)
- нарықтық портфельдің күтілетін кірістілігі;
•
E
(
R
m
)
−
R
f
- акцияларға инвестициялау тәуекелі үшін сыйлықақы нарықтық және тәуекелсіз
кірістілік мөлшерлемелерінің айырмашылығына тең.
Акцияның бета-коэффициенті акцияның нарықтық тәуекелінің өлшемі болып табылады, бұл акция
кірістілігінің нарықтағы кірістілікке орташа өзгергіштігін көрсетеді (бағалы қағаздарға инвестициялау
тәуекелін бағалау үшін қолданылады).
Американдық және халықаралық нарықтардағы тәуекелсіз табыс мөлшерлемесі үшін Америка үкі-
меті (T-bills) шығарған бағалы қағаздарды алу әдеттегідей. Кейбір жағдайларда Ұлыбританияның баға-
лы қағаздары бойынша ставкалар да қабылданады. 2011 жылдан бастап кез-келген пайыздық кірістің
тәуекелсіз екендігі туралы пікірталас жүріп жатыр.
4. Тарихы
Модельді Джек трейнер (1961, 1962), Уильям Шарп (1964), Джон Лотнер (1965 ) және Ян Мойс-
син (1966) 60-шы жылдары дербес жасаған. Модель Гарри Марковицтің портфельді таңдау теориясына
негізделген.
Достарыңызбен бөлісу: