К ә с І п т І к б І л І м б е ру г. В. Ярочкина электротехника негіздері

ПРАКТИКАЛЫҚ ТАПСЫРМАЛАР
1.
S-i = 60 кВ- А толық қуатын қолданатын cos cp = 0.8 қуат 
коэффициенті бар және қозғалтқыштардағы жалпы қуат шығыны 2 P = 4 кВ 
бар желіден тҧтынатын синхрондық қозғалтқыштың ПӘК-ін анықтаңыз. 
2.
Синхронды қозғалтқыш желіден тҧтынатын реактивті қуатты, 
егер бҧл қозғалтқыш 220 В кернеуі бар желіге қосылған болса, 112 А 
сызықты токты тҧтынса және n = 0.95 ПӘК бар қуаттылықты 36 кВт 
қуаттаған кезде табыңыз. 
3.
220 В кернеумен, ток тҧтынуы / l = 25 А болған кезде 
қозғалтқыштың қуаттылығы cos p = 0.8 коэффициентте болған кезде 
синхронды қозғалтқыштың ПӘК-ін есептеңіз. Қозғалтқыштағы жалпы қуат 
шығыны - 2 P = - кВт. 
БАЯНДАМАЛАР МЕН РЕФЕРАТТАРДЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
1.
Синхронды қозғалтқыштардың жҧмыс принципі, дизайны және 
кӛлемі. 
2.
Синхронды қозғалтқыштардың қҧрылымы және іске қосу. 
3.
Синхронды қозғалтқыштағы реактивті қуатты реттеу. 
4.
Синхронды микроқозғалтқыштар. 
7.4. ТҦРАҚТЫ ТОК МАШИНАЛАРЫ 
 
7.4.1. НЕГІЗГІ ТҤСІНІКТЕР МЕН ТҦРАҚТЫ ТОК 
МАШИНАЛАРЫНЫҢ ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ
ТҦРАҚТЫ
 
ТОК
 
МАШИНАЛАРЫНЫҢ
 
НЕГІЗІ
 
Тікелей ток машиналары электр қозғалтқыштар мен генераторлар 
ретінде қолданылады. Қозғалтқыш пен тҧрақты ток генераторы бірдей 
қҧрылғыға ие. Тҧрақты ток қозғалтқыштары жақсы реттейтін қасиеттерге ие 
және айтарлықтай жҥктеме қабылетіне ие. Олар қатаң және жҧмсақ 
механикалық қасиеттерді алуға мҥмкіндік береді 
Тҧрақты ток қозғалтқыштарының дизайны кҥрделі және олардың қҧны 
асинхронды қозғалтқыштарға қарағанда жоғары болады. 
Дегенмен, автоматтандырылған электр жетегі мен тиристорлық 
тҥрлендіргіштерді кеңінен қолдануға байланысты тҧрақты электр тогы 
қозғалтқыштарын ауыспалы ток желісінен реттелетін кернеумен қамтамасыз 
етуге мҥмкіндік беретін бҧл электр қозғалтқыштары экономиканың әр тҥрлі 
салаларында кеңінен қолданылады. 

Тҧрақты токтың генераторлары стационарлық және жылжымалы 
қондырғылардағы тҧрақты токтың электр қозғалтқыштарын қоректендіру 
ҥшін, сондай-ақ электр энергиясының қайнар кӛзі ретінде аккумуляторлық 
батареяларды зарядтауға кӛмектеседі.
Олар электролиттік және гальваникалық ванналарды зарядтауға, 
әртҥрлі электр тҧтынушыларды автокӛліктермен, ҧшақтармен, жеңіл 
автокӛліктермен, электровоздармен, дизельді локомотивтермен және т.б 
қамтамасыз ету ҥшін кеңінен қолданылды. 
Тҧрақты ток электр қозғалтқышын қҧрудың негізгі мҥмкіндігін алғаш 
рет 1821 жылы М. Фарадей кӛрсетті. Ол қҧрған тҧрақты токты ӛткізетін 
қҧрылғыда ӛткізгіш магнит айналасында айналып тҧрған. 
Электромагниттік қозуы бар тҧрақты токтың қозғалтқышы 1834 жылы 
Ресей академигі Б. С. Якобимен қҧрылды. Ол оны магниттік машина деп 
атады. 1838 жылы ол ӛзен кемесін басқару ҥшін пайдаланылатын электр 
қозғалтқышы анағҧрлым қуатты электр қозғалтқышын жасап шығарды. 
Тҧрақты токтың электр машиналарының теориясының айтарлықтай дамуы 
Д.А. Лачиновтың басқа шығармаларында жарық кӛрді. 1880 жылы ол 
―Электромеханикалық жҧмыс» еңбегін жариялады. Онда ол электр 
қозғалтқыштың айналу сәтін қҧру мәселелерін, электр машиналарының ПӘК-
ін, электр қозғалтқышты генератордан қуаттандырудың шарттарын 
қарастырып, сондай-ақ тҧрақты ток машиналарының жіктелуін олардың 
қозуына байланысты берді. 
Жиырмасыншы ғасырларда тҧрақты ток машиналарының қҧрылымын 
жетілдіру мен теорияның дамуы жалғастырылды. Бҧл машиналардың 
сенімділігін жақсартуға олардың қылшақтар (коммутацияны жақсарту) 
астында ҧшқындардың пайда болуы мен коллекторда айналмалы отты 
тудыратын себептерді жоюға кӛп кӛңіл бӛлінді. 

жүктеу/скачать 7,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: