§ 11. ТОПЫРАК, МИКРООРГАНИЗМДЕР1 ЖЭНЕ
ОЛАРДЫ ЗЕРТГЕУ 0Д1СТЕР1
роорганизмдер топырак тузшу процесшде айтар-
лыктай кызмет аткарады. Олардын, санына карап топы-
рактын кунарлылык дережесш аныктауга мумкшдйс бар.
Осы процесте басты ре л аткаратьгн бактериялардан баска
топырак микроскоптыксацыраукулактарга, карапайымдарга
жене балдырларга бай келед1 жене олар да топырак кунар-
лылыгын курауда белсене катысады.
Минералдар мен тау жыныстарынын булшу npoueci
кезшде топырактын тузигуше Tipi организмдер айтарлык-
тай улес косады. /
Топыракгагы микроорганизмдерщ зерттеп бшуде, олар
дын аткаратын релш аныктауда топырак улгкш тандап
алу мен тексерудщ м е т зор. Улпш алар алдынан зерттеу
журпзшетш ауданнын еймдйсгерше, жер бедерлерше жене
есу агротехникасына кыскдша мелгметтер мен топырак
тын TypiHe жене баскзда беиплерше егжей-тегжей сипат-
тама беру керек.
Зерттеу тесыдерг.
Лабораториялык жагдайда топырак микроорганизмдерш
зерттеу ушш ер турт едютер колданылады. Олардын ер кдй-
сысынын езшхцк артыкшылыгы мен кемшшт болады. |
Топырактагы микробтар
урыктарынын санын делдеп
аныктау ушш микроскоптык жолмен клеткаларды б1рден
санау едкйлен колданган жен. Эрине техникалык жа-
гынан алганда бул едю efleyip киындык кейтредг, сон
дыктан зерттеушщен улкен шеберлйсй, 6uirip.niKTi талап
етедь Микробтар урыктарын
санау ушш препаратты
бек1тед1 (фиксациялау) жене бояйды. Эрине бул Tipi
клеткаларды есептеуге мумкшдйс бермещи. Топырак сус
пензия сын суйык коректйс ортага сепкенде ecin шыга-
тын микробтар урыктары жогарыда керсетигген едкке
Караганда аз болады. Б1рак бул ете кдрапайым колайлы
едк болып саналады.
117
Топырак микроорганизмдерш есептеуге коректйс плас-
тинкалар эдюш пайдаланады. Бул едос микробтардьщ
Tipi
урькын бакылап, олардьщ сапалык курамын аныкгап, куль-
тураларды таза куганде белш алуга кемектеседк
Бул едоспен
суйык ортада шектеп суйылтуга Караганда микробтар урык-
тарьш
Достарыңызбен бөлісу: