Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of


Дамуы төмен елдердегі урбанизация



Pdf көрінісі
бет473/482
Дата17.10.2023
өлшемі30,13 Mb.
#116775
түріБағдарламасы
1   ...   469   470   471   472   473   474   475   476   ...   482
Байланысты:
1240 leumettanu negizderi

Дамуы төмен елдердегі урбанизация
Соңғы кездері ірі қалалар мен қалалық өмір салтының дамуы байқа- 
лады. Артта қалған елдерде мүндай өзгеріс бір түннің ішінде орнайды. 
Мехико, Сан-Паулу, Богота, Сеул, Киншаса, Карачи, Калькутта жэне да- 
мушы елдердегі өзге қалалар тез өсіп келеді. Алдағы 25 жылда үлкен 
қалаларда (мегаполистер), сондай-ақ кедейлікте өмір сүретін, таза


ХАЛЫҚ САНЫ ЖӘНЕ УРБАНИЗАЦИЯ
423
Назар
аударыңыз
Д е т р о й т
^ V 1 9 5 0 жылдар аралығын- 
I 7 I
да мемлекет ішіндегі ең 
қарқы нды дамушы қалалардың бірі 
Детройт болды. Автокөлік өнеркәсі- 
бініц кеңеюі мен Екінші д үниеж үзілік 
соғы сқа байланысты қорғаны с техни- 
каларына сүраны стың артуынан мың- 
даған өнд ірістік ж үмы с орындары 
пайда болды. Жумыс орындарына қы- 
зы ққа н отбасылар, әсіресе афроаме- 
рикалықтар Д етройтқа ағыла баста­
ды. Сонымен қатар қара нәсілділер 
О ңтүстіктегі Д ж и м Кроудың кемсітуі 
мен 
кедейліктен 
қашуға тырысты 
(Тоіпау, 2003). Детройт көлемі жағынан 
1950 жылы мемлекетте екінші орында 
болды. Бүл - қаланың ең шарықтау 
шегі еді. Халық саны 2 миллионға жет- 
ті Ол зор абыроймен Motor City (кейі- 
нірек «Motown»), Демократия арсена­
лы және Үй иелері қаласы атанды 
(Sugrue, 2005).
Алайда сол уақы ттан бері Сол- 
ту с тік Ш ығыс пен Орталық Батыстағы 
қалалар сияқты Д етройт халқьіның 
да саны азайды. Ү за қ уақы т бойы түр- 
ғындар саны баяу, бірақ турақты турде 
кеміп отырды. Халық санағы ны ң нә- 
тижесі бойынша, 2000-2010 жылдар 
аралығында 
Детройттан 
халықтың 
1/4 бөлігі кетіп қалғаны н естіген кез- 
дегі қалә мэрі Д эвид Бингтің қорқы ны - 
шын елестетіп көріңіз: әрбір 22 минут 
сайын Д етройт қаласынан бір адам ко ­
ш т кетіп оты рған (Knapp 2011; Maynard, 
2011). Неге сонша көп адам көшіп кет- 
ті және қайда? Детройтты ң болашағы 
қандай болмақ?
Халық санының төмендеуінің екі 
себебі бар. Біріншісі - өндірісте жумы с 
орындарының қысқаруы. Алпыс жыл 
бурын барлы қавтокөлік қурастыратын 
ірі зауыттар Д етройтта орналасқан 
еді (Chrysler, Ford, Dodge, Studebaker, 
Hudson, және General Motors (GM)). Со­
нымен қатар а втокөл ік өнеркәсібіне 
қы змет көрсететін ж үздеген зауыт 
болды. Бірақ автокөлік шығарушылар 
өндіріс орындарын кәсіподзқтары ж о қ
және ж ум ы с күш і арзан аудандарға 
ауыстыра бастаған соң. жағдай өзгере 
бастады (Sugrue, 2005). Екінші себеп 
Екінші дуниеж үзілік соғы стан оралған 
ардагерлер қаладан гөрі қала сыртын- 
да өмір сүруді таңдады. Детройтты ң 
көптеген турғы ндары (ақ және қара) 
қы лмыс деңгейі томен, ж ақсы мектебі 
мен турғы н үйі бар мекен іздеп көше 
бастады. Салдарынан Детройтта тура- 
лап қалған зауыттар мен қаңырәған 
бос үйлер көбейді Тіпті қаланы қайта 
ж аңғы ртаты н са л ы қты қ жеңілдіктер 
де көмектеспеді.
Детройт 
индустриалдық 
қала 
қулдырап, 
орнына 
турақты
жаңа 
постиндустриалды қ қаланы 
қалып- 
тастырудың 
зертханасы 
ретінде 
ж арқын мысал бола алады 
Бола- 
шақта Д етройтты ң көлемі шағын бо- 
лады. Бірақ экологиясы әлдеқайда 
таза болуы м ум кін Азы қ-тулік дүкен 
дерінің жабылуынан пайда болган 
«азы қты қ шөлдің» орнына қалалы қ 
ауылшаруашылық 
басқармасының
бастамасымен көгалдандыру қолға 
алынды Қаржылай пайда табу үшін, 
адамдар Midtown Детройтқа шақыры- 
ла бастады. Жумысқа баратын уақыт 
ты қы сқарту ушін Мемлекеттік Уэйн 
университетінен, Detroit Mercy меди- 
циналық орталығынан жумыс орын­
дары үсынылды 
Осылайша. жанар- 
май үнемделеді Автоэмиссия аэаяды 
Қала және қала маңы аудандарымен 
бірлесіп жумы с жасау үшін аймақтық 
басқарудың жаңа турлері талқыланып 
жатыр. Егер сондай әдістер қолданыл- 
са, жақсы білім беретін мемлекеттік 
мектептер пайда болар еді Болмаса, 
Детройт «жасыл индустрияны» және 
баламалы 
энергетикалық 
техноло- 
гиялар жасау үшін инженерлер мен 
автокөлік шығарушылардың ноу-хау 
идеяларын қолдайтын экономикалық 
стратегияны қабылдай алады (Okrent, 
2009). Әрбір бастама оңай болмайды 
Бірақ осы жагдайдан алған тәжірибе 
Д етройтты ң болашағына улкен ықпал 
ете алады.
А/ІУАН ТҮРЛІ АМЕРИКА
Детройтта қоғамдық балабақшалар бурынғы викториандық жеке жайлар, 
заманауи үйлер мен бос қалған мекемелердіңорнында ашылып жатыр.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   469   470   471   472   473   474   475   476   ...   482




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет