б ленді. Сондай-ақ ақпанның 27-
үлестерін қосты.
жұртшылық ризашылық білдіруде.
11
№13 (1375)
30 наурыз – 5 сәуір
2017 жыл
АНА ТІЛІ
Шаѕыраќ
Ә Л Е У М Е Т Т І К - О Т Б А С Ы Л Ы Қ П І К І Р А Л Ы С У О Т А У Ы
№3 (66)
КОНКУРС
Бір шаршы кенеп қағаздың
бетіндегі кеңістікті бейнелеу
«перс пектива» деп аталады. Ол
латынның «perspicere» – «таса-
дағыны к ре білу» деген с зінен
шыққан.
Перспективаның заңдары
те к п, соның ең басты
екеуін суретшілер қалайда
білуге тиісті. Біріншісі, зат
біз ден неғұрлым алыс тұрса, ол соғұрлым кішкентай
болып к рінеді. Пейзаж шебері М.Хоббеманың
кар тинасында алыстағы шіркеудің жақындағы
үйшіктен кішкентай к рінетіні сондықтан. Екіншісі,
параллель сызықтар бізден алыстаған сайын арасы
жақындап, к кжиекте бір нүктеге тоғысып тынады.
Оған темір жолға, не телеграф сымдарына зейін са-
лып қарасаңыз, к з жеткізесіз.
Перспектива заңдылығын алғаш ашқандардың
бірі – Қайта рлеу дәуіріндегі атақты итальян
сәулетшісі Ф.Брунеллески. Оны зерттеумен Паоло
Учелло, Пьеро делла Франческа, Леон Баттиста
Альберти және сол дәуірдегі басқа да итальян
суретшілері шұғылданған.
Адам тісінің негізгі б лігі дентин деп аталатын
қатты заттан тұрады. Латынша «dens» деген с з
қазақша «тіс» дегенді білдіреді. Дентин – те тығыз
сүйек ұлпасынан түзілген. Оның сыртын одан да
қатты кіреуке (эмаль) деп аталатын аппақ, жылтыр
зат қоршап тұрады.
Тіс кіреукесі – адам денесіндегі ең қатты зат.
Оның бір шаршы миллиметр ауданы 400 келідей
салмаққа т теп береді. рбір тістің ішкі ортасында
жүйке жүйесі болады.
Бүтін әрі сау тістер адам денсаулығының
басты кепілі. Енді тістің неден ауыратындығына
тоқталайық. Тісжегі (кариес) деген с зді жиі естиміз.
Тіпті күн сайын сол туралы теледидардан жарнама
да беріліп жатады. Тісжегі дегеніміз не? Ол – қатты
заттарды шағудан, ыстық немесе те салқын суды
бірінен соң бірін ішуден кіреукенің шытынаған
жерлеріне микробтардың түсуінен және дұрыс
тамақтанбаудан болатын ауру. Ал балалардың тіс
ауруы к біне тәтті нәрселерді к п жегеннен де бола-
ды. Оны дер кезінде емдемесе, жиналған микробтар
бірте-бірте дентинді бүлдіріп,тіс жүйкесіне дейін
жетеді. Міне, осы кезде тісің қақсап, жаныңды
қоярға жер таппай қаласың. Ауру тістер адам
ағзасындағы басқа мүшелерге де зардабын тигізеді.
Табиғи к лемі те үлкен
бол ған дықтан да бұл гүл Лон-
дон ның жаратылыс музейіне
қойыл ған. Ол әлемдегі ең ға-
жайып гүлдердің бірі саналады.
К пшілікке Арнольдтың
раффлезиясы деген атпен
әйгілі. К лемі бізге белгілі
барлық гүлдерден де үлкен.
Диаметрі – бір метр, салмағы
– сегіз килограмм.
Рафлезияны 1818 жылы ағылшын саяхатшысы Ар-
нольд ашқан. Ол тек Калимантан мен Суматраның ну
тоғайларында жерде жатқан шырмауықтың бір түрінің
тамырына жармасып седі.
Күндіз жүреді,
Түнде жүреді.
Тоқтамайды жүрегі.
Осы тәртіп бұлжымайды,
Бірақ орнынан жылжымайды.
Қарағайлы қарқара,
Қарағайы қаншама?
Қарқараны қалқалап,
Қарағайын сен сана.
(Сағат)
ЖАСЫРДЫМ ЖҰМБАҚ
ҚАЙТАЛАП КӨРІҢІЗ
Кеңістіктегі бейнелеу өнері
Тісіміз неге ауырады?
Сегіз келілік гүл
ЕЛЕҢ ЕТКІЗЕР
БІЛГЕНГЕ – МАРЖАН
ӨСІМДІКТЕР ӘЛЕМІ
Теледидар немесе кез келген
ақпарат құралдары ауа райына
қатысты мәліметті жиі береді.
Кейде «түс ауа күн бұлтты бо-
лады» десе, дәл сол уақытта күн
бұлттанады. Таңғаласың. Ауа
райын қалай бақылайды?
Жалпы ауа райын ға рыш-
тан бақылап, болжам жасай-
ды. Бірақ ауа райы кейде ба-
қылауға келмейді. Мысалы, болжау арқылы таби-
ғаттағы т тенше жағдайлардың алдын алуға болады.
Метеориттік жер серіктері үнемі жерді айналып
жүреді әрі оны суретке түсіреді. Бүкіл әлемде шама-
мен 10 мыңға жуық метеостанса бар. Құрлықтағы
және теңіздегі метеостансалар бұлттар, температу-
ра, атмосфералық қысым және желдің бағыты мен
жылдамдығы туралы мәліметтер жинақтайды. Осы
мәліметтердің негізінде мамандар ауа райын болжап
отырады.
Ауа райын қалай болжайды?
СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ?
ҚҰРАҚ КӨРПЕ
зірлеген Нұрлан ҚҰМАР
ЗГЕ ЕЛДЕН БАҚЫТ ІЗДЕП...
Талай қарак з қыздарымыз басқа
ұлт иесіне үзіле ғашық болып, зге
халықтың «шамын жағып», басқа
елдің халық санын к бейтіп, азама-
тын «бақытқа кенелтіп», шаңырақ
к тергенін к ріп жүрміз. Бақыттарын
іздеген олар Қырым асып – түрікке,
мұхит асып – америкалыққа, қырдан
асып – қытайлыққа, тіпті Араб пен Аф-
рика елдерінің азаматтарына күйеуге
шыққан жағдайлар тіркелуде. Соншама
оларға не к рінді деп ойға шомсақ та,
бұл мірдің шындығы екенін еріксіз
мойындайсың.
Шетелге тұрмысқа шыққан қазақ
қыздары ның тағдырына алаңдамасқа
бола ма? Мәселен, Австралияның
Гриффит университетінің бірінші курс
студенті Сағынай Батырханова зге
елдің топырағында к з жұмғанын к зі
қарақты жұрт жақсы біледі. Оның
ліміне азаматтық некедегі тайландтық
жұбайы күдікті деп танылған болатын.
Ол бұдан бұрын да қылмыстық жауапқа
тартылған болып шықты. Сағынайдың
артында үш айлық ұлы қалды. Тағы
да нақты деректерге сүйеніп к релік.
Сүйкімді Ақмарал есімді келіншек
Хау Ин дейтін қытаймен бірге тұрады.
Саудагер Хау үнемі еліне барып, кон-
тейнерлеп зат әкеледі. С йтіп, сауда-
саттықпен айналысатын отбасының
шаруасы лезде түзеліп, сәулетті кот-
тедж тұрғызып үлгерді. Дүниеге келген
ұлдарын Жунго деп атапты. Мағынасы
«қытай елі» дейтін с з к рінеді. Айдай
сұлу аруымыз ұлына бесік жырын ай-
тып, әлдилейді дегенге сену қиын. Ата
салтымызды, керемет дәстүрлерімізді
сәбидің санасына құяды деп құр
арманға берілудің ж ні жоқ.
Балаларымыз кішкентай кезде
балабақшада, кейін мектепте, жоғары
оқу орындарында таныс-біліс болып
қалған адамдар қатары баршылық.
Солардың бірімен арада 10 жыл уақыт
т к е н д е б і р е у д і ң д а с т а р қ а н ы н д а
кездесіп қалдым.
– Еңлік дейтін қызың бар еді ғой, –
деп сұрадым.
– Ой, несін айтасың, қара қызым
зіне қара күйеу тауып алды емес пе,
Эквадор асып кеткеніне талай жыл
болды ғой, – деді сия. Күлімдеп
Лауазымдық жалақысы еңбек сіңірген жылда-
рына қарай 102545 теңге.
Функционалдық міндеттері:
Аудан аумағында тұратын өмірлік қиын
жағдайда қалған және әлеуметтік қызмет
көрсетуге мұқтаж азаматтарды анықтау және
есепке алу жұмысын жүргізуді қамтамасыз
етеді. Бөлімше қызметінің жоспарларын
ұйымдастырады. Жалғызілікті қарттар мен
мүгедектердің, еңбекке қабілетсіз азаматтардың
материалдық-тұрмыстық жағдайларын тек-
серу жұмысын ұйымдастырады. Әлеуметтік
көмекке мұқтаж адамдардың деректер ба-
засын қалыптастырады. Халықты әлеуметтік
қ о р ғ а у с а л а с ы н д а а р н а у л ы ә л е у м е т т і к
қызмет көрсету стандартына сәйкес бөлімше
мамандарының жұмыс көлемі мен қызмет
көрсетілетіндердің санын айқындайды. Ста-
ционар, жартылай стационар, уақытша болу
жағдайларында жұмыс істейтін мекемелерге
немесе ұйымдарға мұқтаж азаматтардың
арнайы түзету, оңалту мекемелері немесе
ұйымдарына қажеттіліктерін айқындауға
жәрдемдесуді ұйымдастырады.
Конкурсқа қатысушыларға қойылатын
негізгі талаптар:
Білімі: Жоғары білім (әлеуметтік, медициналық,
педагоги калық, экономикалық, заң). Басшылық
жұмыстарда кемінде 3 жыл, экономиканың басқа
салаларында 5 жыл жұмыс өтілі болуы шарт.
Қазақстан Республикасының Конститу-
ц и я с ы н , « Х а л ы қ т ы ж ұ м ы с п е н қ а м т у т у -
ралы», Қазақстан Республикасының заңдар
және жұмыспен қамту саласындағы қызметті
регламенттейтін өзге нормативтік құқықтық
актілер; азаматтық және еңбек заңнамасының
негізгі ережелері; перспективалы және жылдық
бағдарламаларды әзірлеу тәртібі; өңірдің
(ауданның, қаланың) демографиялық жағдайы,
әлеуметтік-экономикалық даму ерекшелігі; өңірдің
(ауданның, қаланың) ұйымдарының құрылымдық
өзгерістерінің перспективасы білуі керек.
Конкурсқа қатысушылар конкурстық
комиссияға мынадай құжаттар ұсынуы тиіс:
1) конкурсқа қатысу туралы өтініш;
2) мемлекеттік және орыс тілдерінде
түйіндеме;
3) еркін нысанда жазылған өмірбаян;
4) білімі туралы құжаттардың көшірмелері;
5) еңбек кітапшасының көшірмесі;
6) денсаулық жағдайы туралы анықтама.
Үміткерлер 5 жұмыс күні ішінде «Бей-
неу аудандық жұмыспен қамту, әлеуметтік
бағдарламалар және азаматтық хал актілерін
тіркеу бөлімі» мемлекеттік мекемесінен
әңгімелесуден өтеді.
Құжаттарды қабылдау мерзімі – конкурс
өткізу туралы хабарландыру жарияланған
күннен бастап 15 күнтізбелік күн. Конкурсқа
қатысу үшін Бейнеу селосындағы аудандық
әкімдіктің ғимараты орналасқан мекенжайға
немесе анықтама алу үшін 2-12-75 телефонына
хабарласуға болады. Электронды поштамыз:
sh.akmanova@mangystau.gov.kz
Конкурстық комиссия
Пәкістанда әрекет ететін ірі коммерциялық банктердің бірінің
құрамына кіретін «Пәкістан Ұлттық Банкінің» Қазақстандағы ЕБ АҚ,
Банктің инфрақұрылымын жаңғырту мақсатында авторландырылған
дистрибьютерлер/жеткізушілер/мердігерлерден өтінім қабылдайды.
2. Мұндай ережелер және шарттар мазмұндалған тендерлік
құжаттар, мүдделі қатысушылар үшін төменде көрсетілген байланыс
мәліметтері бойынша қол жетімді.
3. Конкурстық құжаттарда көрсетілген нұсқаулықтарға сәйкес
дайындалған өтінімдер, офиске 2017 жылдың 27 сәуірі, сағат
15:30-ға дейін ұсынылуы тиіс (Алматы, жергілікті уақыт). Конкурстық
ұсыныстар сол күні 15:30-да (Алматы, жергілікті уақыт), көпшілік ал-
дында, конкурсты ашушылар және конкурсқа қатысу туралы шешім
қа былдаған сауда-саттыққа қатысушылардың қатысуымен ашылады.
Банк, конкурстың өткізілуінің кез-келген кезеңінде бұл ұсыныстан
бас тарту құқығын өзіне қалдырады. Бұл ақпарат ПҰБ (www.nbp.com.
pk), (www.nbp.com.tm) және PPRA
(www.ppra.org.pk) сайтында қол жетімді.
Басқарма төрағасы
Мұхаммад Рафик мырза
Қаскелең қ., Наурызбай батыр көшесі, 27 А,
E-mail: kaskelen.sb@jscnbp.kz
Телефон +7(727)360 90 74
с йлегенімен, к зінде мұң жатқанын
байқадым. Оқу іздеп немесе білімін
к теру мақсатында б тен елге кеткен
қыздар жат жұртқа тұрмысқа шығатын
жай соңғы кезде тым жиілеп кетті.
Тұрмысқа шығу зге елге саяхаттап,
серуендеп қайту емес қой. Шетел-
ге тұрмысқа шыққан қыздарымыз
бірте-бірте ана тілінен, дінінен, салт-
дәстүрінен, ұлттық болмысынан ажы-
рай беретіні кінішті-ақ.
К пшілік білетін нағыз қазақы от-
басы бар еді. Біздің аулада, к з алды-
мызда скен Аяжаны аттың жалындай
қап-қара қалың шашын шорт кесіп,
сап-сары түске бояп жүретін-ді. Онысы
бет-әлпетіне түк үйлеспей тұрғанымен
шаруасы жоқ. Қазақ тілі пәнінің айту-
лы мұғалімінің сол қызы бірнеше жыл
бұрын орыс жігітпен тұрмыс құрды. Үй
арасында үй жоқ болғандықтан кейде
Аяжанның ата-анасын к ріп қаламын.
– Қызымыз қалай? – деген сұрағыма
бүгінде әкесі бас бармағын қайқайтып
к рсететін дәрежеге жетті. – Дүкен
ашып берді, жекеменшік сауналары
бар, тұрмыстары жақсы, – деп мақтана
ж нелетін болды.
– Сонда қалай? Жиендеріңіз бір
түйір қазақша білмейді, осы да мақта-
ныш па? – дедім бірде.
С зімді ауыр қабылдап қалса ке-
рек, соңғы кезде олар мені к рсе теріс
айналады. рине, айтқанның аузы,
к ргеннің к зі жаман деген осы шығар.
ҰЛТТЫҚ Т РБИЕ
ЛСІРЕДІ МЕ?
Кейбір қоғамдық ұйымдардың
зерттеуіне қарасақ, 18-20 жастағы қа-
зақстандық қыздардың үштен бірі
шетелдік жігітке күйеуге шыққысы
келеді. Бұл бойжеткендердің тең жар-
тысы қазақ қыздары болып отырғаны
кінішті-ақ.
Жар болар жасқа жеткен қыздары-
мыз дың з ұлтына менсінбей қарауына
ұ л т т ы қ р у х т ы ң ә л с і з д і г і б і р д е н -
бір себеп деген ойдамын. йткені
б а й л ы қ қ а қ ы з ы ғ у ш ы л ы қ р у х а н и
қазынадан алыстатады. Сондай-ақ
аралас некенің к беюіне ғаламтордың,
ұялы телефонның, танысу агенттіктері
жұмыстарының, теледидарда беріліп
жататын шетелдік сериалдар мен скен
ортаның ықпалы зор екенін айтпасқа
болмас.
Ұлттық тәрбиенің мардымсыздығы,
отбасындағы әке мен ананың р лінің
т мендеуі, қоршаған ортаның зге
тілде шүлдірлеуі, осының бәрі қызда-
рымыздың Алаш жұртына миығынан
күле қарауына, мұң-мұқтажын түсін-
беуіне, келешегіне алаңдамауына
әкеліп соғуда. Бүгінде « зі би, зі қожа»,
білім ді де іскер, табыскер қыздардың
қатары к бейді.
– Жағдайымыз жақсы, жұмысымыз
шетел компаниясы, мол қаржының
арқасында қалаған нәрсеге қол жеткізе
аламыз, – дейтіндер күндердің күнінде
зге ұлттың жігітінің етегінен ұстағанын
білмей де қалып жатады. Б тен елдің
к р некті жерлеріне, тылсым аралда-
рына еңбек ұжымын дағы б где ұлт
кілдерімен бірге барып, қыдырыстап
жүріп, сол елге келін болып оралады
немесе жат жерде қала береді.
Ғаламтор сайттарында және Ресей-
ден ағылып келіп жататын басылым
беттерінде «ақыл айтқыш» маман-
дардың ұзын-сонар ой-толғамдары да
жарияланып жатады. Мысалы, «Ата-
анасы түрлі ұлт кілдері болып табы-
латын балалардың денсаулығы мықты
әрі кез келген жұқпаға т зімді бола-
ды. Сондай-ақ ата-анасының ұлттық
ерекшелігі бір-бірінен қаншалықты
алшақ болса, балаларының денсаулығы
соғұрлым «мықты» болып туады. Туыс-
тас халықтардың генетикалық фоны
негізінен бір-біріне ұқсас, сондықтан
сапалы генотип шығару үшін оның
негізін құраушы гендердің шығу тегі
бір-бірінен алыс орналасқан бо-
луы керек» дейтін теолог ғалымның
тұжырымдарын оқыған жастар нәти-
кен «күйеу балалар» туралы аңыз
әр облыс та кездеседі. Сондықтан
да заң жүзінде қандай да бір шара-
ларды қолға алатын уақыт жеткен
сияқты. Мысал үшін айтар болсақ,
түрікмендер шетелдік күйеу бала-
дан қомақты қалыңмал талап етсе,
Францияда екі француздық үйленсе,
олардың балаларына кәмелет жасқа
дейін ай сайын 2000 евро есепшоты-
на түсіп тұрады екен. Ал егер некеге
тұрғандардың бірі зге ұлт кілінен
болса, мемлекет тарапынан берілетін
жәрдемнен құр алақан қалады. Аме-
рикада к ші-қонға жауапты орган
аралас некелерді зерттеп, егер оның
жалған неке екенін анықтаса, ажы-
ратып жіберетін к рінеді. Некелесу –
азаматтық ауыстырудың ең оңтайлы
жолы. Қазақстан заңына сәйкес,
шетелдіктер з елінде некелес пеген
деген анықтама әкелсе, еш қиын-
дықсыз отбасын құра алады екен.
Бұл тізімде Қытай, АҚШ, Канада,
Түркия, Қырғызстан, збекстан
мемле кет терінің азаматтары алда
келеді.
Қыз бала — дүниеге ұрпақ әкелуші
және ұлт тәрбиешісі. зге ұлт кiлiмен
тұрмыс құрған қазақ қызының бала-
шағасы түптамырымен сол ұлттың ада-
мына айналады. К птеген жиендеріміз
бүгінгі күні Америка, Канада, одан
қалды Еуропа елдерінде тұрып жа-
тыр. Олар оқыған білімін, қарым-
қабілетін басқалар үшін жұмсауда.
Біздің елімізге арналған қайтарымы
қайда? Б где елде скен қарадомалақ
бала келешекте «қазақ тілін, оның
салт-дәстүрін сақтап, қазақ үшін
жаны ауырады, қазақтың сойылын
соғады» дегенге сену қиын. Кезінде
жалындаған жастық шақтың буына
елітіп, «күйдім-сүйдім» деп басқа ұлт
иесіне тағдырын қосып, кейінірек,
уақыт те келе барлығын түсініп,
қателікпен жасаған ісіне кінген,
б а р м а ғ ы н ш а й н а ғ а н т а л а й қ ы з -
келіншектер туралы мәліметтерді
естіп жатамыз. мірде бірге жасасып,
қартайған кезде бірін-бірі түсінбей,
ырду-дырду болып жататын отбасы-
лар баршылық, Мәселен, жасы келіп
қайтыс болғанда оны (әйелді) қалай,
қандай дәстүрмен (мұсылмандық
немесе христиандық), қай зиратқа
(мұсылмандарға ма, католиктерге ме,
христиандарға ма) жерлеуді білмей,
«жаназасын молда шығара ма не-
месе поп шығара ма» деп дағдарысқа
түсетін жайлар мірде кездесіп жатыр
емес пе?! Жас кезде барлығы керемет,
тамаша болуы – заңдылық. Келе-келе
зара түсініспеушілік пайда болып,
араздасып, тартысып, шекісіп, ажыра-
сып, мірін тәлкек етіп, «шоқ басып»
жүргендер қаншама?
зге ұлтқа шыққан қыз қазақтың
к беюіне, ұлттық мүддемiзге кері
әсерін тигізген болып саналады. Бұл
жағдайда әрбіріміз ата-ана ретінде
тосқауыл қоймасақ, соңы орны толмас
кінішке ұрындырады. Материалдық
құндылық бірінші орынға шыққан
осынау алмағайып заманда қыз сіріп
тәрбиелеп отырған аналар елдің ертеңгі
жайын естен шығармағаны ләзім. Тек
қарның тоқ, киімің к к, тұрмысың
жақсы болады деп, зге ұлт кілінің
етегінен ұстауға рұқсат беретін ата-
аналарға не деуге болады? Аз халықтың
тағдырын естен шығару қылмыс
жасағанмен бірдей емес пе?Ұлттың
ұяты, ары, болашағы деп саналатын
қазақтың қыздары неге намыссыз бо-
лып барады?
Салтанат ҚАЖЫКЕН
Қазіргі
кезде қоғам
экономикасы ның және
мәдениетінің жан-жақты
дамуы барысында адамдардың
материал дық және рухани
қажеттіліктерінде, талғамдары мен
өзара қатынастарында, әртүрлі халық
өкілдерінің мінез-құлқы мен психоло-
гиясында оларды жақын дастыратын
ортақ белгілер қалыптасуда. Яғни
ұлтқа, текке қарап емес, мате риалдық
ортақтастыққа, жанның еркіндігіне
қарай таңдау жасау ісі орын алу-
да. Жат жұрттықтардың етегінен
ұстаған кәсіби білікті, көптілді,
көрікті қаракөздеріміздің саны
жылдан-жылға арта түсуі
де осыған байланысты
болса керек.
желі ой түюдің орнына жарық күнде
адасатыны айдан анық.
Статистикалық деректерге сүйен-
сек, зге ұлт кілімен некені таңда ған
қандастарымыздың тең жартысы, не-
гізінен, Алматы, Қарағанды, Шығыс
Қазақстан және Қостанай облысының
тұрғындары. Олардың дені ресейлік
азаматтармен отау құрған. Қырғызстан
мен збекстаннан келген ағайындарға
тұрмысқа шығатындардың қатары
артып келеді. Бұл елдердің азаматта-
рымен Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл,
Алматы, Маңғыстау облыстарының
арулары тұрмыс құруды ж н к реді
екен. Сонымен қатар түріктер мен
немістердің астаналықтармен неке
қиюы да жиі кездеседі. Америкалықтар
мен британдықтарға, Израиль, Ита-
лия, Пәкістан, Ауғанстан, Оңтүстік
Корея және Қытай келімсектеріне
мірлік жолдас болуға келісім берген
қарак здеріміз баршылық.
К птеген қазақ қыздары түрік,
араб, әзірбайжан, осетин, татармен
отау құруға қарсылық танытпайды.
Қазіргі таңда бойдақтардың к беюіне,
олардың отбасын құра алмауына
материалдық жағдайдың үлкен р л
ат қаратынын айтпай кетуге болмас.
Үлкендер з балаларына ағылшын
тілін игерудің маңыздылығын, шетел-
де тұрудың кереметтілігін, бақуатты
тұрмыстың ғажаптығын к п айта-
ды. Осыдан барып, қыздар тарапы-
нан «жалаңаяқ» жігіттерді менсінбеу
жағдайлары бой к рсетіп жатады.
Елімізде қазақ қыздарының зге ұлтқа
тұрмысқа шығуының жиілей түсуіне
қаржы саясатының үлкен әсері бар.
Достарыңызбен бөлісу: