жазушылардың кітаптарынан өлеңдер мен әңгімелерден көрініс көрсетті.
қуанышына айналды.
өткізілді.
ева.
ындаған сыйлықтарын ұсынды.
салды.
шырқап, би де биледі.
ды сыйға тартты.
М.СӘРСЕНҒАЛИЕВА.
на дейін табыс етуі тиіс.
ленген.
қажеті жоқ.
лы.
ланады және тегін беріледі.
нымдар орналастырылған.
орналасқан.
салық органынан ала алады.
дайда ісі сотқа беріледі.
Г. Е. ТОҚСАНБАЙ,
Байғанин ауданы бойынша
мемлекеттік кірістер басқарма-
сының жетекші маманы.
9
20 наурыз 2015
№
Трактор, трактор тіркемелері мен ауылшаруашылық, жол - құрылыс
машиналарын мемлекеттік техникалық байқаудан өткізу кестесі
Селолық округтер
Белгіленген мерзімі
Өткізілетін орны
1
Ащы
20.05-21.05-7.08-9.08.2014
Ноғайты
2
Жаңажол
24.05-27.05-31.08-2.08.2014
Миялы, Дияр, Оймауыт
3
Жарқамыс
10.06-14.06-20.08-23.08.2014
Жарқамыс, Ақтам, Қаражар
4
Қарауылкелді
10.04-12.04-10.07-12.07.2014
Қарауылкелді, Қосарал, Көкбұлақ
5
Қопа
15.05-17.05-14.08-16.08.2014
Ебейті, Қопа, Айрық
6
Көлтабан
24.04-26.04-23.07-26.07-2014
Жарлы, Қораши
7
Қызылбұлақ
18.04-22.04-3.07-5.07.2014
Кемерши, Жаңатаң, Бұлақтыкөл
8
Сартоғай
3.05-6.05-15.07-19.07-2014
Алтай, Баршақұм
Аудан бойынша техникалық
байқау өткізу
«Жол жүрісі қауіпсіздігі туралы»
Қазақстан Респубуликасының За-
ңының және «Қазақстан Республи-
касы Үкіметінің 2002 жылғы 7 қазан-
дағы №1096 қаулысына өзгерістер
мен толықтырулар енгізу туралы»
Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2003 жылғы 19 тамыздағы №827
қаулысына сәйкес әзірленген және
Қазақстан Республикасының бар-
лық аумағында тракторларға және
және олардың базасында жасалған
өздігінен жүретін шассилер мен
механизмдерге, монтаждалған
арнайы жабдығы бар тіркемелерді
қоса алғанда, олардың тіркемелері-
не, өздігінен жүретін ауыл шаруашы-
лық, мелиоративтік және жол құры-
лыс машиналары мен механизмде-
ріне жыл сайынғы мемлекеттік
техникалық байқау жүргізудің
бірыңғай тәртібін белгілейді және
шаруашылық
кәсіпорындар:
ұйымдар мен мекемелер үшін олар-
дың ведомстволық бағынушылығы-
на қарамастан, сондай-ақ басқа да
машиналары бар азаматтар үшін
міндетті болып табылады.
Жылына бір рет техникалық
байқауға заңды және жеке – тұлға-
лардың иелігінде және Мемтехнс-
пекцияның аумақтық инспекция-
сында есепте тұрған, тракторлар
және олардың базасында жасалған
өздігінен жүретін шассилер мен
механизмдер, монтаждалған ар-
найы жабдығы бар тіркемелерді қоса
алғанда, олардың тіркемелері,
өздігінен жүретін ауыл шаруашылық,
мелиоративтік және жол-құрылыс
машиналары мен механизмдері
жатады.
Жылына мемлекеттік техникалық
жүргізіледі.
Мемлекеттік – техникалық байқау
жүргізілгенде тракторист – маши-
нистерінің медициналық куәланды-
рудың уақытылы өткендігін тексеру
іске асырылады.
Жоғарыдағы қаулыны басшы-
лыққа ала отырып Қазақстан
Республикасы Ауыл шаруашылығы
министрлігінің 2003 жылғы 8 қыр-
күйек №468 бұйрығына сай Байға-
нин аудандық аумақтық инспекция-
сы ауданда 2012 жылдың 1 сәуір мен
1 қазан аралығында мемлекеттік
техникалық байқау өткізуге әр се-
лолық, поселкелік және қалалық ок-
ругтер бойынша өткізу кестелері жа-
салды.
Мемлекеттік техникалық байқауға
ауылшаруашылық құрылымдары-
ның, кәсіпорындардың, ұйымдар-
дың, мекемелердің, сонымен қатар
жеке тұлғалардың тегіс қатысуы
сұралады.
Ж. АҚҚАҒАЗОВ,
аудандық ауылшаруашылық
және ветеринария бөлімінің
инженер - инспекторы.
байқауға сонымен қатар ауылшару-
ашылық
құрылымдардың,
кәсіпорындардың, ұйымдардың,
мекемелердің комбайындары да
жатады. Машиналарға мемлекеттік
техникалық байқау, техникалық
жай-күйін бағалау, олардың санын,
кімдікі екенін және басқа да тіркеу
көрсеткіштерін анықтау, қоршаған
ортаның экологиялық жай-күйіне
әсерін тигізетін өрт қауіпсіздігін, тех-
никалық пайдалану және қауіпсіздік
техникасы ережелерін өрескел бұзу-
ды болдырмаудың ескерту
шараларын іске асыру мақсатында
Туберкулез қалай жұғады?
Туберкулездің негізгі жұғатын көзі
туберкулез микробтарын тарататын
науқас адам. Науқас адам сөйле-
генде, жөтелгенде, түшкіргенде, ән
айтқанда түкірікпен, қақырықпен
әлденеше миллиард туберкулез мик-
робтарын бөліп шығарады және
олар 1,5 метрден 5 метрге дейін
шашырайды, ең қауптісі ол ауада
таралып, бір сағаттан көп уақыт сақ-
талады. Науқас адамның жерге не-
месе еденге түкірген қақырығы бірте
- бірте кебеді де, ақырында шаңға
араласады, шаң ауаға көтеріледі,
демалған кезде сау адамның өкпе-
сіне енеді. Одан басқа аурудың ыдыс
- аяғы, киім - кешегінен, кір қолынан
және сүйіскен кезде жұғады. Сол
сияқты туберкулезбен ауыратын үй
жануарлары да: сиыр, түйе, доңыз
туберкулез ауруын таратады.
Туберкулезқандай ауру?
Туберкулез жұқпалы ауру. Ең жиі
кездесетін түрі - өкпе туберкулезі.
Көп жағдайда сырқат белгісі науқас
адамға білінбей басталады да, тек
қана Манту реакциясын қойғанда,
қақырықты “Кох таяқшасына” тек-
сергенде немесе флюорографиялық
байқаудан өткенде табылады.
Туберкулездің белгілері:
- әлсіздік, тез шаршау;
- асқа зауқы соқпау, жүдеу;
- 3 аптадан аса жөтеліп жүру;
- түнде немесе ұйқыдан оянған
кезде терлеу;
- дене қызуының 37 градустан
жоғары көтерілуі;
Осындай белгілер білінсе міндетті
түрде терапевт - дәрігерге көрініп
қақырықты үш күн қатарынан үш
рет “Кох таяқшасына” тексеру ке-
рек. Қақырықты жинау әр уақытта
медицина қызметкерінің бақылауы
арқылы терең тыныс жолдарынан
алынғаны дұрыс. Егер тексерілген
қақырықта туберкулез микробоакте-
риясы табылмаса, онда ол науқас
рентген арқылы тексерілуі тиіс. Әр
нәрсенің алдын алған жөн, себебі
туберкулездің жеңіл түрі болса, ол
тез емделіп, тез жазылады.
Нау қас адам туберкулезін
ТУБЕРКУЛЕЗ —
ЖҰҚПАЛЫ ДЕРТ
жұқтырмау үшін не істеу керек?
Туберкулезді жұқтырмай жүру
мүмкін емес! Алдын - ала тексерілу
мүмкін нәрсе!
Науқас жөтелгенде, түшкіргенде
жақын отырған адамдардан бетін
бұрып, аузы мен мұрнын орамал-
мен жауып, қолын жиі - жиі жуып,
орамалды күніне бірнеше рет алма-
стыруға тиіс. Өйткені оған туберку-
лез микробтары өте көп жиналады.
Әсіресе балаларды сақтандырудың
барлық шараларын мұқият қараған
абзал. Оларды қолына алып сүюіне,
бір ыдысты ортақ пайдалануына, бір
бөлмеде ұйықтауына, бәрінен бұрын
төсекте бірге жатуына болмайды.
Науқас адамның меншікті ыдыста-
ры, заттары, төсек орны болуы тиіс,
олар жанұяның басқа мүшелерінен
оқшау сақталады. Науқасқа күн жақ
беттен жеке бөлме берген дұрыс.
Кілем, киіздерді алып тастап, оңай
жуылатын, ауру жұқтыруға әсер ет-
пейтін заттарды ғана қалдырады.
Науқас бөлмесінің еденін, қабыр-
ғаларды, ыдыс - аяқтарын жууға
жеке - жеке шүберек, шелек бөлінуі
тиіс. Нау қасқа қырықты қалта
түкіргішіне түкіруі тиіс, ол екеу бол-
ғаны жөн, біреуін науқас пайдала-
нған кезде, екіншісі залалсызданды-
рылады.
Туберкулезді анықтау әдістері
Туберкулездің алдын алу үшін
профилактикалық шаралар жүргізу,
барынша туберкулезді ерте табу,
жеңіл түр болса тез емделеді. Ол
үшін:
1) Манту сынамасы қойылады.
Бұл әдіспен туберкулездің жұққанын
анықтаймыз, балалар үшін манту
сынамасын қойғызу керек.
2) Жасөспірімдер мен ересектер
жылына бір рет флюроографиялық
тексеруден өтулері қажет.
3) Микроскопия арқылы Кох
таяқшасына тексеру, егер де тубер-
кулез құртын тапқан жағдайда,
бірден туберкулездің ашық түрі де-
ген диагноз сол сәтте (микроскоп-
пен) қойылады.
Г. Т. ҚҰЛАМАНОВА,
фтизиатр дәрігері.
8 наурыз мерекесі қарсаңында аналарға, аруларға арналған
мерекелік іс - шаралардың көптеп өтетіні белгілі. Осындай мере-
келік шара Жарқамыс балалар бақшасының «Балбөбек» кіші топ
тәрбиешісі Өмірғали Ақтолқынның ұйымдастыруымен «Асыл
анам, ақ анам» атты сайыс өткізілді. Топтан 4 ана қатысып,
өздерінің өнерлерін ортаға салды. Сайыс бес бөлімнен тұрды.
Балабақша мен отбасы арасында тығыз қарым - қатынас орнату,
аналар мерекесін дәріптеу, аналарды сыйлау, еңбегін қадірлеу
мерекелік шараның басты мақсаты болды.
Қатысушылар сайысты «Мен анамын, ұрпағын әлдилеген» деп
өздерін таныстырудан бастаса, «Өнерлі саусақтар» деп аталған
бөлімде үйден дайындап әкелген бұйымдарын таныстырды. «Көте-
рейік көңілді ән - жырмен» сайысында қатысушылар өз өнерлерін
көрсетті. «Білгенге маржан» бөлімінде ана, бала туралы мақал -
мәтелді жалғастыру болды.
«Ас адамның арқауы» деп аталған шартта қатысушы аналар
дәмнің бірнеше түрін дайындап әкелді.
Нәтижесінде ата - аналардан құралған әділқазылардың шешімі
бойынша І - ші орынды Л. Ізбасарова, ІІ - ші орын Ү. Мұқантаева,
ІІІ - ші орынды М. Аманғосова мен Г. Шүлен иеленді. Сайыс со-
ңында балабақша меңгерушісі Ә. Н. Жұмабаева аналарға алғыс
білдіріп, сайыскерлерге мақтау қағаздарын табыс етті.
Г. ОРЫНБАЕВА,
Жарқамыс балабақшасының Саз жетекшісі.
«Асыл анам,
«Асыл анам,
«Асыл анам,
«Асыл анам,
«Асыл анам,
ақ анам»
ақ анам»
ақ анам»
ақ анам»
ақ анам»
Ақпараттық технологиялардың дамыған заманында
үйде отырып салықтар, төлемдер төлеуге болады деген
сөзді естігенде ешкім де таң қалмайды, бұл тәсіл тұты-
нушыларға өте ыңғайлы. Мысалы азаннан кешке дейін
жұмыста отырып дүйсенбіден жұмаға дейін жұмыс
күндері жұмыс жасайтын қызметкерлер ешқайда шыға
алмасы анық. Соның ішінде банкке барып ұзын сонар
кезекке кім тұрғысы келеді. Ал егер электрондық үкіметтің
e-gov веб порталының тұтынушысы болсаңыз ешқан-
дай банкке барып кезекке тұрудың еш қажеті болмай-
ды, себебі осы портал арқылы өсімпұл, айыппұл, салық
берешігін төлеуге, елді мекендердегі ортақ пайдалану-
ындағы жерлерге жеке тұлғалардың жер салығын төле-
уге, жеке тұлғаралдың жылжымайтын мүлік салығын
төлеуге, жеке тұлғалардың көлік салықтарын төлеулері-
не болады. Сонымен қатар жүргізуші куәлігін алу және
ауыстыру үшін мемлекеттік баж алымы, жол қозғалысы
ережесін бұзғаны үшін айыппұл төлеу, «Қазақтелеком»
Айыппұл және салықтарды
Айыппұл және салықтарды
Айыппұл және салықтарды
Айыппұл және салықтарды
Айыппұл және салықтарды
«Электрондық үкімет» порталы
«Электрондық үкімет» порталы
«Электрондық үкімет» порталы
«Электрондық үкімет» порталы
«Электрондық үкімет» порталы
арқылы төлеуге шақырамыз
арқылы төлеуге шақырамыз
арқылы төлеуге шақырамыз
арқылы төлеуге шақырамыз
арқылы төлеуге шақырамыз
АҚ байланысының қызметін төлеу және ұялы байланыс
төлемдерін комиссиясыз төлеуге болады. Бұл төлем
түрлерін қолдануыңыз үшін «Электрондық үкімет» пор-
талына тіркелсеңіз болғаны электрондық цыфрлық қол-
таңба талап етілмейді және төлем картаңыз болуы қажет.
«Электрондық үкімет» портал арқылы төлендеген төлем-
деріңізге электродық чек шығырып аласыз. Егер ол
шығарған чегіңізді жоғалтқан жағдайды, жеке кабинетің-
ізге кіріп қызметтерді төлеу тарихынан кайтадан сол
төленген чегіңізді кез-келген уақытта шығарып алуыңы-
зға болады. Қосымша ақпарат алу үшін «Халыққа қыз-
мет көрсету орталығы» қызметкерлеріне жолығуыңы-
зға немесе 8/71345/23-5-86 телефоны арқылы хабар-
ласуыңызға болады.
Алтын ЖАНАБЕРГЕНОВА,
Ақтөбе облысы бойынша «ХҚКО» РМК
филиалы Байғанин бөлімінің реттеу
зал басшысы.
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
Қазақ халқының қалыптасу та-
рихы тым тереңде жатыр. Біздің
мемлекеттік рәміздеріміз, құқықтық
жүйеміз сан ғасырлық тарихи даму
жолынан өткен. Осыдан 550 жыл
бұрын Керей мен Жәнібек хандар
Шу және Талас өзендерінің арасын-
дағы аймаққа орналасып, қазақтың
туын тігіп, оны көкке көтергеннен
бері де сан белестен өтті. Билер
сотының ерекшелігіне келетін бол-
сақ, онда билер елді ортақ идеяға
біріктіруші, татулық пен бірлікті на-
сихаттаушы, ағайындық пен бау-
ырмалдықты, имандылықты қазық
еткен тамаша институт болған.
Ел ішінде: «Қара қылды қақ жар-
ған», «Ердің құнын екі ауыз сөзбен
шешкен», «Тура биде туған жоқ,
Туғанды биде иман жоқ» тағы да
басқа көптеген аталы сөздер қалғ-
ан. Тіпті «Елге бай құт емес, Би
Қазақ билер сотының
бітімгерлік ролі
құт» деген тамаша сөздің өзінде қан-
шама терең мән бар десеңізші?!
Ел арасында дау-жанжалсыз бол-
май тұрмайды, оның ішінде жер
дауы, жесір дауы тағысын тағылар.
Тіпті кейбір даулардың соңы адам
өліміне ұласып тіпті рулы елдер
өзара соғысып кетуге дейін барған-
да оларды қантөгістерге жібермей,
асқан шебер дипломатиямен дауды
өршітпей, тараптарды бітістіріп,
өзара татуластырып ара ағайын-
дыққа түскен билердің бітімгерлік
ролі қазақтың құқықтық дамуы та-
рихында алтын әріптермен жазылып
қалған. Әрине билер, Аллаға шүкір
аз болмаған. Солардың ішінен ел
аузында қазақтың төбе билері реті-
нде Төле би, Қазбек би, Әйтеке би-
лердің есімдері ерекше аталып ке-
леді. Қазақтың аққан жұлдыздай, ай-
тулы ақын ұлдарының бірі Сұлтан-
махмұт Торайғыров:
«Үш кемеңгер дүлділім
Сақтаған ел бірлігін
Қазақта қара қылды қақ бөлген
Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би-
лердің
Өміріне, сөз үлгілеріне зер са-
лайық», - деген жыр жолдарын қал-
дырған.
Билер соты ең демократиялық,
ең әділ қағидаларға негізделген, та-
маша құқықтық жүйенің үлгісін
қалыптастырып, кейінгі ұрпақтары-
на мол мұра тастап кетті. Би баба-
ларымыздың өмірі, қызметі, дана-
лықтары туралы кейінгі ұрпақ әрқа-
шан да мақтаныш сезіммен есінде
сақтап келеді.
Достарыңызбен бөлісу: