§52. Егемен ?аза?станны? ?о?амды?-саяси ?мiрi

305

лар?а байланысты, не 

гiзiнен мемлекет тарапынан жасал?ан к?ш 

к?рсетудi? н?тижесiнде, ту?ан жерлерiн тастап, шет елдердi мекен-

деуге м?жб?р бол?ан едi. 

?аза?станнан тыс жерлерде ?оныс аударушылар кемсiтушiлiкке 

де ?шырап, к?птеген ?иыншылы?тар к?рдi.

?она?тарды? арасында к?рнектi дiни ?айраткерлер, ?алымдар, 

к?сiпкерлер мен студенттер болды. ??рылтай?а к?птеген елдерден, 

?лкен ?аза? диаспорасы бар Ресейден, ?збекстаннан делегация-

лар келдi. ??рылтайда ?аза?стан Республикасыны? Президентi 

Н. ?. На зар баев, к?рнектi а?ын ж?не ?о?ам ?айраткерi О. С?лей ме-

нов, Т?ркиядан  келген дiнтанушы ?алым Халифа Алтай, Ресейден 

келген ?она? Аман Т?леев т.б. с?з с?йледi. 

?о?ам к?штерiн барынша ж?мылдыру мен халы?тар досты?ын 

ны?айтуда 1992 жыл ?ы желто?санны? ортасында ?ткен ?аза?стан 

халы?тарыны? форумы

 ?лкен р?л ат?арды. Форумда интернацио-

нализм, тату к?ршiлiк ?атынастарды дамытуды? ?а?идалары жа?а  

т?р?ыдан ?арастырылды. ?зiнi? форумда с?йлеген с?зiнде Н. ?. На-

зарбаев ?аза?станды мекендеген халы?тарды? ?лтты? келiсiм сая са-

тын бекем ж?не а?ырына дейiн ж?ргiзетiнiне, оларды? м?дениетiн, 

тiлiн, салт-д?ст?рлерiн дамыту ?шiн сенiмдi ???ы?ты? кепiлдiк тердi 

??руды? ?ажеттiгiне ерекше то?талып ?ттi.

1993 жылды? со?ы ?аза?станда Ке?естердi? жаппай ?зiн-?зi 

таратуымен де есте ?алды.

 Ке?естер к?п жылдар бойы КОКП-

ны?  ?з билiгiн ж?зеге асыру?а пайдалан?ан шымылды?-пердесi 

бол ды. КОКП тарап,  бас?ару ж?йесi негiзiнен ауданды?, ?а лалы?, 

облысты? ?кiмшiлiктер болып ??рыл?ан со?, Ке?естер ?здерiнi? 

б?рын?ы мазм?нынан айырылды. К?птеген Ке?естерде айтарлы?тай 

елеулi ж? мыс тар ж?ргiзiлмедi, сан мы?да?ан депутаттар корпусы 

немен айналысуын бiлмедi. Сонды?тан «Ке?естерге  не iстеу керек?» 

деген с?ра? ?о?амны? ке? топтарыны? арасында айтыс-тартыс 

нысанына айналды. Ке?естердi? ?зiн-?зi тарату идея сы туындады.

?зiн-?зi тарататыны жайлы ал?аш рет Алматы ?аласы Алатау 

ауданды? ке?есiнi? депутаттары м?лiмдеп, бас?а депутаттарды ?з-

де рi нен ?лгi алу?а ша?ырды. ?з ?рiп тестерiне арна?ан ?ндеуде олар 

м?н дай шешiм ?абылдау себебiн ескi ке?естердi? б?гiнгi заманда 

елдегi саяси ж?не экономикалы? ?дер?стерде елдi да?дарыстан 

шы?ару?а ы?пал ете алмайтынды?ымен т?сiндiрдi. ?араша айыны? 

со ?ына таман ?зiн-?зi тарату ж? нiнде Алматы ?алалы? ж?не облыс-

ты? ке?естерi, ж?зге тарта жер гiлiктi ке?естер м?лiмдедi. Бiр?атар 

халы? депутаттары ?аза?стан Жо?ар?ы Ке?есiнi? де ?зiн-?зi таратуы 

жайлы м?селе к?тердi. 

Осындай жа?дайда 1993 жыл?ы 8 желто?санда Алматы ?ала-

сында республика Жо?ар?ы Ке?есiнi? ХI сессиясыны? екiншi кезе?i 

?з ж?мысын бастады. Сессияны? ж?мысына Республика Президентi 

Н. ?. Назарбаев, Министрлер Кабинетiнi? м?шелерi, облысты? ?кiл-

дер ?атысты. 

20–8191

306

Негiзгi м?селе Ке?естердi? болаша?ы ж?нiнде депутаттарды? 

к?з?арастары екi ?дай болды. Депутаттарды? басым к?пшiлiгi 

жер гiлiктi ке?естердi? ?кiлет тi лi гiн жа?адан сайлан?ан жергiлiктi  

?кiлдiк органдары ж?мыс iстей баста?ан 

?а дейiн, мерзiмiнен б?-

рын то?татуды жа?тады. Барлы? ?йымдастыру-???ы?ты? iстер 

?кiмшiлiк басшыларына тапсырылды. Б??ан ?оса Парламент «?а-

за?стан Республикасыны? сайлау ту ралы кодексiн» ?абылдап, Ор-

та  лы? сайлау комиссиясын ??рды. Жо?ар?ы Ке?ес ?зiн-?зi тарату 

туралы шешiмiн жариялады. Мемлекеттегi за? шы?аратын жо?ар?ы 

?кiлдiк орган Сенат пен М?жiлiстен т?ратын ?ос палаталы Парла-

мент болды.

жүктеу/скачать 4,16 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: