Гладких Борис Афанасьевич
және бірлескен авторлар 1.3-суретте көрсетілген
түрлердің классификациясын талдайды.
Пәндік классификация нақты жүйелердің барлық түрлерін анықтауға негізделген.
Қарапайым терезе жапқышы - қарапайым детерминирленген жүйе, ал қоғам -
ықтималдық, өте күрделі жүйе.
Категориялық классификациялар барлық жүйелерге ортақ белгілі бір белгілері
бойынша жүйелерді ажыратады. Бұл тәсілді Б.А.Гладких пен бірлескен авторлар
А.И.Уемовтің «зат» - «меншік» - «қарым-қатынас» триадасындағы жүйенің
анықтамасы негізінде жүзеге асырды.
Бұл классификацияның елеулі кемшілігі жүйенің барлық кластарының
(биологиялық, физиологиялық, әлеуметтік) одан шығуы, яғни, ол материалдық
жүйелерді қамтымайды.
Жүйелердің толық типологиясын
Владимир Николаевич Дружинин
мен
Давид
Соломонович Конторов
келтірген. Олар алдымен табиғаты бойынша техникалық,
кибернетикалық, биологиялық, әлеуметтік және интеллектуалдық болып сыныптарға,
содан кейін ішкі сыныптарға (подкласс) бөледі. Бұл жағдайда жүйелер:
1)
техникалық - қарапайым және күрделі, тепе-теңдік және тепе-теңдік емес;
2)
кибернетикалық – бағдарламалық, бейімделгіш және белсенділерге,
3)
биологиялық – пребиологиялық, қарапайымдыларға, мамандандырылған
организмдердің колонияларына, орталықтандырылған колонияларға, жоғары
колонияларға;
4)
әлеуметтік – жеке тұлғаларға, қарапайым топқа, басқарылатын топқа,
қауымға, қоғамға, үлкен қоғамға, адам қоғамына, суперқоғамға;
5)
интеллектуалдық – нақты және абстрактілі болып бөлінеді.
Классификацияларды талдау олардың көпшілігінің эклектикалық (Әртүрлі
көзқарастағы теориялардан немесе жүйелерден алынған әртүрлі ережелерді біріктіру
арқылы белгілі бір жүйені құру тәсілі), елеусіз және толық емес екенін көрсетеді.
Эклектизм тұлғалық қасиет ретінде үйлесімсіз, біркелкі емес, бейорганикалық
стильдерді, көзқарастарды, көзқарастарды, әдістерді, пайымдауларды, теорияларды,
идеологиялық бағыттарды араластыру және біріктіру үрдісі болып табылады.
Жалпы түрде біз жүйелердің маңызды классификациясын ұсына аламыз.
Жүйелерді күрделілік бойынша бөлудің бірқатар тәсілдері бар. Атап айтқанда,
Достарыңызбен бөлісу: |