Оқулық Қазақстан Ðеспóбликасының Áілім æәне ғылым министрлігі бекіткен



Pdf көрінісі
бет9/94
Дата15.11.2023
өлшемі3,52 Mb.
#122605
түріОқулық
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   94
Байланысты:
7 сынып химия оқулығы

2.1. гетероãенді қоспаларды бөлу
1. 
Òұíäûðó
Бұл әдіс жердің тартылыс күші әсе рі нен 
әртекті қоспадағы қатты заттар мен сұйық 
заттардың қабат түзіп бөлінуіне негіз делген. 
Мысалы, темір ұнтағын ағаш ұнта ғынан бөлу 
үшін қоспаны суға араластырады және тұн-
ды рады. Темір ұнтағы ыдыстың түбіне шөге-
ді, ал ағаш ұнтағы су бетіне қал қып шығады.
Оны сумен қоса құйып алуға болады.
Кейбір заттар тығыздығына байланысты 
суда әртүрлі жылдамдықпен тұнады. Егер суға 
саз бен құмның қоспасын араластыр са, құм 
тезірек тұнады. Бұл әдіс керамика өн ді рі сінде 
құмды саздан бөлу үшін қолда нылады.
Бір-бірімен араласпайтын сұйықтар 
уақыт өте келе тығыздықтарына байланыс-
ты қабатқа бөлінеді. Мысалы, бензин — су, 
өсімдік майы — су, мұнай — су. Ондай қоспа-
ларды бөлгіш құйғылар мен колонкалардың 
көмегімен бөледі (1, 2-суреттер).
2. 
Ñүçó
Суда еритін және ерімейтін әртекті қоспа-
лардан заттарды бөлу. Ас тұзын құмнан бөлу 
үшін қоспаны суға араластырады. Ас тұзы 
суда ериді, ал құм түбіне тұнады.
Ерітіндідегі ерімейтін бөлшектерді бөлуді 
тездету үшін қоспаны сүзеді (3-сурет).
3-
сызбанұсқа
Бөлу әдістері
Гетерогенді қоспалар
Магнитпен бөлу
Гомогенді қоспалар
Тұндыру
Сүзу
Буландыру
Айдау 
(дистилдеу)
Ойлан!
• 
Тұрмыста қоспа­
ларды бөлудің 
қандай әдістері 
кездеседі?
1-сурет. 
Бөлгіш 
құйғы


15
Құм сүзгі қағазында қалады, ал тұздың мөлдір ерітіндісі сүзгіден 
өтіп кетеді.
3. 
Ìàãíèòïåí áөëó
Бұл әдіс қоспа құрамындағы бір зат магнит ке тартылатын 
жағдайда қолданылады. Темір және күкірттің қоспасын бөлу үшін 
те мірді магнит көмегімен тартып алуға болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   94




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет