Жануарлар экологиясы



Pdf көрінісі
бет69/112
Дата15.11.2023
өлшемі12,6 Mb.
#122838
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   112
Байланысты:
жануарлар экологиясы

Географиялык популяция. 
Мекенінің экологиялық жағдайы 
бірдей, морфологиялық сипаты 
үжсас, дарақтарының тіршілік 
кезендері мен сандық өзгерістері бір мезгілде жүрілетін, бір түрге 
немесе 
бір 
түр 
тарабына 
жататын 
ағзалардың 
жиынтығы 
географиялык популяция деп аталады. Географиялық популяцияны 
кұрайтын топтардың мекендеген географиялык аумақтың шеңберінде
115
\


экологиялық жагдай біркелкі, сонымен катар қанаттас географиялык 
бөліктерден айтарлықтай өзгеше болган жагдайда сол біркелкі 
экологиялық жагдайга бір багытта бейімделуден 
географиялык
популяция пайда болады.
Бір түрге немесе бір түр тарабына жататын 
әртүрлі 
географиялық 
популяцияның 
дарақтарьгада 
морфологиялық 
айырмашылык болмайды. Себебі географиялык популяциялардың 
дарақтарының арасында жыныстық катынас үзілмейді. Оның есесіне 
географиялық 
екі 
популяцияның 
дарактарының 
арасында 
экологиялык, физиоло гиялық айьфмашылық айкын байкалады. 
Мысалы жирен тоқалтіс тьппқаның суык және жылы ландшафтык 
белдемде тараган екі популяциясының дарақтары температ>ранын 
өзгерісі кезінде зат алмасу қарқынын калай өзгертетінін салыстырган 
зерттеудің нәтижесінде солтүстікке жақын суық 
белдемдік 
популяцияның тоқалтістері сырткы ортаның температурасын әртүрлі 
мөлшерде өзгерткенде денесінің температурасын реттеуге жылы 
беддемнің 
тоқалтісінен 
әлдеқайда 
көп 
энергия 
жүмсайтыны 
аныкгалған. Бүдан екі популяцияның ағзаларында бейімделудің 
физиологиялық жүйесі екі түрлі больш өзгергенін көреміз.
Географиялық популяциялардың биологиялық сипаттарында да 
айырмашылық шығады. Атап айтсақ географиялык популяцияның 
даракгарының өсімталдығы, негізгі қоректік көзі, отьфықгылығы 
немесе көшпенділігі т.б. екі популяцияда екі басқа болуы эбден 
мүмкін. Дарақгарды геофафиялық популяцияға біріктіретін негізгі 
ерекшелік — олардың тіршілік ьфғағының ортақтығы. Басқаша 
айтқанда олардың өсіп — өну, көбею, қыскы үйқыдан ояну т.б. 
белсенді 
тіршілігінің 
бір 
мезгілде 
ж^філетіндігі. 
Сондыктан 
географиялық бір популяцияны құрайтын дарақтардың сандық 
өзгерістері бірыңғай бағытта жүріледі. Ал, географиялық екі басқа 
популяцияда көбінде бір — бірінен өзгеше жүреді. Мысалы тиіннің 
Енисейлік түр тармағы ( 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   112




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет