29
мі нез де аз ғы рыл май тын ақыл ды, ар ды сақ тар лық бе рік ті гі, қай ра ты бар
бол сын! Бұл бе рік тік бір ақыл, ар үшін бол сын!» –
деп Абай на мыс ты бо лу ға
тәр бие лей ді. Бір сөз ді лік ті, тұ рақ ты лық ты, ұс там ды лық ты Абай ақыл мен
ғы лым ның сау ыты на те ңей ді. Бір нәр се ні бас тап, аяқ сыз қал ды ру, әр нәр се нің
ба сын ша лу бе рік мі нез ді бұ за тын ды ғын ай та ке ліп, ғы лым ға де ген адал дық ты,
тө зім ді лік ті, қай сар лық ты на си хат тай ды.
Жал пы Абай дың қарасөз де рін де ғы лым ға ба рар жол дың екі түр лі жағ дайы
көр се ті ле ді. Бі рі – адам ның ең қа жет ті іш кі жағ дайы, яғ ни ын та мен оқу, ме йір-
ле ніп із де ну, жі гер ле ніп талап та ну, есіт кен ді ұмыт пау, тө зім ді бо лу, т.с.с., екін-
ші сі – өмір сүр ген ор та сы мен тұр мыс жағ дайы. Мі не, Абай да на лы ғы сон да, ол
осы «Отыз екін ші сө зін де» адам ның сырт қы жағ дайы емес, іш кі жағ дай ына бай-
ла ныс ты талап та ну шы лар ға ар нап із де ну дің ал ты түр лі шар тын көр се тіп бер ді.
Ойталқы
1. Абай бі лім-ғы лым үй ре ну дің не ше шар тын көр сет кен?
2. Ғы лым ды, ақыл ды сақ тай тын не?
Неліктен
1. Не ге ақын «Ша ла мей ір ша ла бай қай ды» деген ой айтады?
2. Абай не се беп ті «бі лім» жә не «ғы лым» сөз де рін жиі қол да н ған?
3. Не лік тен Абай дың пі кі рі та за ғы лым жай лы бол ма са да бүгінге дейін
өзек ті бо лып қа ла бе ре ді?
Тобыңдаталдапкөр
«Ғы лым ды үй рен ген де, ақи қат мақ сат пен біл мек үшін үй рен бек ке-
рек» де ген Абай сө зін «Рөлдегі оқушылар» әдісі бойынша тал дап кө рің дер.
1-қадам: рөлдерге бөлініңдер.
Баяндаушы – қарасөздің тақырыбы, идеясына талдау жасайды.
Сөз тапқыш – қарасөзде кездескен атауларға түсінік береді.
Бейнелеуші-суретші – қарасөздің мазмұны бойынша суреттер салады.
Дәнекер – қарасөз мәтінін қазіргі өмірмен ұштастырады.
2-қадам: берілген тапсырмаларды топ ішінде талқылаңдар.
3-қадам: тапсырмалар талқыланған соң презентация жасап, топқа
бөлініп қорғаңдар.
Достарыңызбен бөлісу: