Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы



Pdf көрінісі
бет55/126
Дата15.11.2023
өлшемі5,54 Mb.
#123591
түріОқулық
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   126
Байланысты:
810-002-002к-19 КазЛитра 10 каз УЧЕБНИК ЕМН

Білген­үстіне­біле­түс
Ақал­те­ке­жыл­қы­сы
– тү рік мен хал қы ның ар ғы мақ тү рі. Қаз мой ын ды, 
қа мыс құ лақ, ар тық май ды бой ына да рыт пай тын ар ғы мақ тар паң дық тың, тек­
ті лік тің ны ша нын дай. Ақал те ке сым бат ты, жүй рік (ұш қыр лы ғы 1000 метр ге 
І мин 06 сек, 2000 метр ге 2 мин 22 сек), ыс тық ау дан дар да мі ніс ке тө зім ді, 
бі рақ су ық ты, қыс та те бін де ба ғу ды кө те ре ал май ды. Шоқ ты ғы на дей ін гі 
би ік ті гі 154–157 см, тұр қы 154–158 см, кеу де ора мы 167–173 см, жі лін ші гі нің 
ора мы 18–19 см. Аяғы ұзын әрі жі ңіш ке, сі ңір лі, те рі сі жұ қа, тү сі жыл тыр, 
ба сы же ңіл, мой ыны ұзын, аяқ алы сы әсем ке ле ді. Кей де те ке та нау лы сы да 
ұшы ра са ды. Еуро па ның көп те ген ел де рін де ақал те ке жыл қы ла ры жан күйер­
ле рі нің ас со циа ция сы мен қо ғам да ры жұ мыс іс тей ді. Ақал те ке тұ қы мы нан 
араб, та за қан ды ағыл шын, қа ра бақ т.б. жыл қы тұ қым да ры алын ған.
Дәп­те­рі­ңе­жаз
Түй­ін­де
Қа­лай­ой­лай­сың?
Үйде­орында
Білгенге­маржан
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


62
Тү рік мен жүй рік ат та ры ның кү ні ел Пре зи ден ті нің Жар лы ғы мен 1992 
жыл дан бас тап жыл сай ын сәу ір дің соң ғы жек сен бі сін де атап өті ле ді. Осы 
кү ні Аш ға бат та жүй рік ат тар та ри хы на ар нал ған ха лы қа ра лық конг рес тер, 
кон фе рен ция лар, сон дай­ақ ат тар үшін жат ты ғу ла ры мен ем деу мен кү тіп­
бап тау ша ра ла ры өте ді. 
«Ұлттық­энциклопедия»
Әдебиет­теориясы
Хро­но­топ
(кө не гр. 
хρонοс
– уа қыт жә не орын) – уа қыт пен ке ңіс тік 
бір лі гі. Әде би көр кем шы ғар ма да ғы хро но топ де ге ні міз – уа қыт пен ке ңіс тік 
бел гі ле рі нің бір шең бер де та би ғи кө рі ніс та буы. Уа қыт ке ңіс тік те бел гі ле ніп 
кө рі не ді, ал ке ңіс тік уа қыт ар қы лы өл ше не ді. Кө не дәу ір ден бас тау ала тын 
бұл ұғым ға орыс әде би ет та ну шы сы М.Бах тин «хро но топ» де ген атау бе ріп, 
анық та ма сын жаз ған. Хро но топ ты қа зақ әде бие ті не әде би ет та ну шы ға лым 
Б.Май танов «ме кен шақ» деп ен гіз ді. 
Миф­тер
– адам дар дың дү ни ета ны мы ның кө рі ні сі. Миф тер ар қы лы 
жер бе тін де гі тір ші лік тің пай да бо луы жө нін де гі мың да ған жыл дар бұ рын ғы 
тү сі нік, көз қа рас тар осы кез ге же тіп отыр. 
Ер те де гі адам ның са на сы ми фо ло гия лық си пат та бол ған. Сол за ман­
дар да та би ғат құ бы лыс та рын тү сін ді ру үшін абыз дар миф тер ді пай да­
лан ған, миф тік бей не лер ар қы лы жа ра ты лыс тың сыр ла ры мен шы ғу те гін 
ұғу ға ты рыс қан. Сон дық тан миф тер дің маз мұ нын да ер те де гі ха лық тар дың 
жа ра ты лыс тық­ғы лы ми жә не та ри хи та ным­тү сі нік те рі кө бі рек ұшы ра са ды. 
Ежел гі миф тер дің ер те гі лер мен аңыз дар дан ай ыр ма шы лы ғы да осын да.
З.Қабдолов­
«
Сөз­өнері
»
«Шаш ты» әң гі ме сі ндегі мифтік элементтерді көрсетіп, хро но топ қа 
мы сал дар кел тір.
Мі­не,­қы­зық!
Шаш ты – та рих та бол ған адам, ол – Алаш ары сы – Мұс та фа Шо қай дың ба ба сы. 
Мұс та фа Шо қай дың афо ри зм де рі нің бі рі: «Бiз құл бо лып тұ ра ал май мыз. Бiз ұлттық 
азат ты ғы мыз ды ала мыз».


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет