Эмбриология

6
Мазмүны
4.3. Жасушалардың өсіп-өнуі ........................................................................99
4.3.1. Жасушалык цикл және оның реттелуі..........................................99
Жасушалардың бөлінуі: м и то з............................................................ 102
Жасушаның бөлінуінің аномалиялары.............................................. 105
4.4. Жасушалардың сырткы ортаның әсеріне берер реакциясы ............ 107
4.5. Жасушалардың ө л ім і.............................................................................. 109
Бакылау сұрактары .................................................................................. 111
ЖАЛПЫ ГИСТОЛОГИЯ
5- Тарау. Жалпы гистологияның негізгі ұғымдары.......................................... 112
5.1. Тін жүйе ретінде...................................................................................... 112
5.2. Тіндердің дамуы (эмбрионалдык гистогенез).................................... 114
5.3. Тіндердің жіктелуі .................................................................................. 120
5.4. Тіндердін калпына кел у і........................................................................ 121
Бакылау сұрақтары .................................................................................. 124
6- Тарау. Эпителий тіндері.................................................................................. 125
6.1. Жалпы морфологиялык сипаттамасы және жіктелуі........................ 125
6.1.1. Біркабатты эпителийлер................................................................ 130
Біркатарлы эпителийлер...................................................................... 130
Көпкатарлы эпителийлер.................................................................... 133
6.1.2. Көп қабатты эпителийлер.............................................................. 134
6.2. Безді эпителийлер.................................................................................... 139
Бездер...................................................................................................... 141
Бакылау сүрактары .................................................................................. 144
7- Тарау. Қан және лимфа. Қан өндіру (қан түзеу).......................................... 145
7.1. Қан жүйесі туралы түсінік...................................................................... 145
7.2. К д н ............................................................................................................ 145
7.2.1. Қан плазмасы.................................................................................. 146
7.2.2. Қанның пішіндік элементтері...................................................... 146
Эритроциттер.......................................................................................... 146
Лейкоциттер............................................................................................ 155
Агранулоциттер (түйіршіксіз лейкоциттер)...................................... 160
Кдн табакшалары.................................................................................. 164
Гемограмма. Лейкоцитарлык формула.............................................. 168
Қанның адамның жасына байланысты өзгерістері.......................... 168
7.3. Лимф а........................................................................................................ 169
7.4. Қанжасам (гемопоэз).............................................................................. 169
7.4.1. Эмбрионалдык гем оп оэз.............................................................. 169
7.4.2. Постэмбрионалдык гем оп оэз...................................................... 173
Эритроцитопоэз.................................................................................... 174
Гранулоцитопоэз.................................................................................. 179
Мегакариоцитопоэз. Тромбоцитопоэз.................... ; ....................... 183
Моноцитопоэз ...................................................................................... 185
Лимфоцитопоэз және иммуноцитопоэз .......................................... 185

Мазмуны 
______________________________
7
Гемопоэздін реттелуі............................................................................ 185
Бакылау сүрактары .................................................................................. 188
8- Тарау. Дәнекер тіндер ........................................................................................ 189
8.1. Меншіктідәнекертін ............................................................................ 192
8.1.1. Талшыкты дәнекер т ін д е р ............................................................ 192
Борпылдак, дәнекер т і н ........................................................................ 192
Тығыздәнекертіндер ............................................................................ 210
8.1.2. Ерекше касиеті бар дәнекер тіндер................................................ 211
Ретикулярлыктін.................................................................................... 211
М а й т ін і.................................................................................................... 212
Шырышты т ін .......................................................................................... 215
8.2. Қаңқалык тіндер........................................................................................ 215
8.2.1. Шеміршек тіндері ............................................................................ 216
Шеміршектінініндамуы (хондрогистогенез).................................... 216
Гиалинді шеміршектіні.......................................................................... 219
Эластикалык шеміршек т ін і.................................................................. 222
Талшықты шеміршек т ін і...................................................................... 222
8.2.2. Сүйектіндері .................................................................................... 225
Дөрекі талшыкты сүйек т ін і.................................................................. 226
Табақшалы сүйектіні ............................................................................ 226
Сүйек тіндерінің дамуы (остеогистогенез).......................................... 227
Түтікшелі сүйектің мүше ретіндегі гистологиялык кұрылысы . . . . 235 
Сүйектің қайта кұралуы және оның кұрылымына эсер ететін
факторлар............................................................................................ 240
Сүйектердің косы лы сы .......................................................................... 243
Бақылау сүрақтары .................................................................................... 244
9- Тарау. Бұлшык ет тіндері...................................................................................245
9.1. Жалпы морфофункционалдык сипаттамасы және жіктелуі............245
9.2. Көлденең-жолакты бүлшык ет тін дері.................................................. 246
9.2.1. Қ аңкалыкбүлш ы кеттіні................................................................ 246
9.2.2. Қаңқалык бұлшык, ет мүше ретінде .............................................. 254
9.2.3. Жүректің бұлшык ет тін і.................................................................. 256
9.3. Жазык бұлшык ет т ін д е р і........................................................................ 260
9.3.1. Мезенхимадан дамыған бұлшык, ет т ін і........................................ 260
9.3.2. Мүшелердің кұрамындағы мезенхималык бұлшык ет тіні . . . . 264
9.3.3. Нейралдык бұлшык ет т ін і.............................................................. 264
9.3.4. Эпидермалдык, бүлшық ет жасушалары........................................ 265
Бақылау сұрактары ...................................
266
10- Тарау. Жүйке (жүйке) т ін і.............................................................................. 267
10.1. Жүйкетінініңдамуы ..............................................................................267
10.2. Нейрондар................................................................................................272
Секреторлық нейрондар........................................................................279
10.3. Н ейроглия................................................................................................279
10.3.1. Макроглия ......................................................................................279
10.3.2. М икроглия......................................................................................284

8
Мазмуны
10.4. Жүйке талш ы ктары ................................................................................ 285
10.4.1. Миелинсіз жүйке талшыктары .................................................... 285
10.4.2. Миелинді жүйке талшыктары...................................................... 285
10.4.3. Нейрондардың және олардың талшыктарының
жаракатқа реакциялары ...................................................................... 288
10.5. Жүйке ұштары (жүйкелік аяктамалар)................................................ 290
10.5.1. Синапстар........................................................................................ 290
Нейрон аралык синапстар...................................................................... 291
10.5.2. Эффекторлык жүйке ұштары (аяктамалары)............................ 294
10.5.3. Рецепторлык жүйке үштары (аяктамалары).............................. 297
10.6. Рефлекторлык доға туралы түсінік ...................................................... 303
Бакылау сұрақтары .................................................................................... 303
ЖҮЙЕЛІК ГИСТОЛОГИЯ
Адамның мүшелері мен жүйелерінің гистологиясына кіріспе.................. 304
11- Тарау. Жүйке ж үйесі.......................................................................................304
11.1. Жүйке жүйесінің дамуы.......................................................................... 305
11.2. Шеткері жүйке ж үйесі............................................................................ 306
11.2.1. Жүйке................................................................................................ 306
11.2.2. Сезімтал түйіндер .......................................................................... 306
Жұлын түйіні............................................................................................ 307
11.3. Орталықжүйке жүйесі............................................................................ 310
11.3.1. Ж ұлы н.............................................................................................. 310
11.3.2. Бас м и ы ............................................................................................ 315
Ми саб ауы ................................................................................................ 315
М ишык...................................................................................................... 319
Үлкен ми кыртысы.................................................................................. 325
11.4. Автономды жүйке жүйесі .........................................................
334
11.5. Бас миының және жүлыннын қабыкшалары .................................... 339
11.6. Жүйке жүйесінің адамның жасына байланысты өзгерістері..........340
11.7. Орталық жүйке жүйесінің канмен камтамасыз етілуі
(тамырлануы).............................................................................................. 342
Бақылау сұрактары .................................................................................... 343
12- Тарау. Сезім мүшелері..................................................................................... 344
12.1. Жалпы морфофункционалдык сипаттама және жіктеу.................... 344
12.2. Көру мүшесі ............................................................................................ 345
12.2.1. К өздіңдам уы .................................................................................. 345
12.2.2. Көздің кұрылысы............................................................................ 346
Көздің сәуле сындыру аппараты .......................................................... 348
Көздің аккомодациялык аппараты .........................................
352
Көздің рецепторлык аппараты.............................................................. 354
Көздің косымша аппараты .................................................................... 365
12.3. Иіс сезу мүш есі........................................................................................ 367
12.4. Дәмсезумүшесі ............ .......................................................................375

Мазмуны
9
12.5. Есту және тепе-тендік сақтау м үш есі................................................378
12.5.1. Сырткы кулак.................................................................................. 378
12.5.2. Ортаңғы кулак.................................................................................. 379
12.5.3. Ішкі кул ак ........................................................................................ 379
Ұлу түтікшесі............................................................................................ 381
Иірімді (спиралды) мүше........................................................................ 383
Бакылау сұрақтары ................................................................................. 392
13- Тарау. Жүрек-қан тамырлар жүйесі...............................................................393
13.1. К,ан тамырлары........................................................................................393
13.1.1. Артериялар...................................................................................... 394
Эластикалык типті артериялар ............................................................ 395
Булшык етті артериялар ........................................................................ 397
Бұлшык етті-эластикалык артериялар................................................ 399
13.1.2. Микроайналым арнасы ................................................................401
Артериолалар ........................................................................................ 401
Қылтамырлар ..........................................................................................403
Венулалар ................................................................................................408
Артериоловенулярлык косылыстар (анастомоздар).......................... 409
13.1.3. Көктамырлар ..................................................................................410
Фиброзды көктамырлар ........................................................................411
Бұлшык етті көктамырлар......................................................................412
13.1.4. Қан тамырларының кұрылысының мүшелік ерекшеліктері.. 416
13.2. Лимфа тамы рлары ..................................................................................417
13.3. Ж үрек........................................................................................................423
13.3.1. Эндокард..........................................................................................425
Қакпакшалар............................................................................................426
13.3.2. М иокард..........................................................................................427
Жүректің өткізу жүйесі .......................................................................... 429
13.3.3. Эпикард және перикард................................................................433
Бакылау сұрактары ....................................................................................435
14- Тарау. Қан жасау (түзу) және иммундык корғау жүйесі ............................ 436
14.1. Сүйек (жілік) майы ................................................................................437
14.1.1 Қызыл жілік майы ..........................................................................437
14.1.2. Сары жілік майы ......................................................................... 440
14.2. Т и м у с ........................................................................................................442
14.3. Көкбауыр..................................................................................................449
14.3.1. Көкбауырдың ак пульпасы ..........................................................451
14.3.2. Көкбауырдың кызыл пульпасы....................................................452
14.4. Лимфа түйіндері......................................................................................456
14.4.1. Қ абы кты кзат..................................................................................458
14.4.2. Паракортикалды аймак ................................................................461
14.4.3. М илы кзат........................................................................................462
14.5. Шырышты кабыкшалардың бірыңғай иммундык жүйесі................ 464
14.6. Қорғаныш реакцияларының морфологиялык негіздері.................. 465
14.6.1. Қабыну және калпына к ел у ........................................................465

10
Мазмұны
14.7. Иммундык жүйе және иммундык реакциялардағы
жасушалардын ара-катынасы .................................................................. 466
14.7.1. Жалпы сипаттамасы. Түсініктерді аныктау................................ 466
14.7.2. Иммунокабілетті жасушалардын сипаттамасы........................ 470
Табиғи киллерлік жасушалар................................................................ 472
Плазмалық жасушалар катарының саралануы .................................. 475
М акрофагтар............................................................................................ 476
Тіндік базофилдердін (мес жасушалардын) және
эозинофилдердің иммундык реакцияларға каты суы .................. 479
Иммундык жүйенің элементтерінің интеграциясынын
механизмдері...................................................................................... 479
Бакылау сүрактары .................................................................................... 484
15- Тарау. Эндокринді жүйе...................................................................................485
15.1. Жүйке және эндокринді жүйелердің өз-ара байланыстары.............. 486
15.2. Эндокринді жүйенің орталык мүшелері.............................................. 489
15.2.1. Гипоталамус.................................................................................... 489
Шеткері эндокринді бездердің гипоталамус аркылы реттелуі . . . . 492
15.2.2. Гипофиз .......................................................................................... 493
15.2.3. Эпифиз ............................................................................................ 500
15.3. Шеткері эндокриндік б е зд е р ................................................................ 504
15.3.1. Қалканша безі ................................................................................ 504
15.3.2. Қалқанша маңы б е з і ...................................................................... 512
15.3.3. Бүйрекүсті безі .............................................................................. 515
Бүйрек үсті безінін кабыктык з а т ы ...................................................... 518
Бүйрек үсті безінің милык з а т ы ............................................................ 521
15.4. Дисперсті эндокринді жүйе (жасушалардын apud-сериясы) .......... 524
Бакылау сүрактары .................................................................................... 526
16- Тарау. Ас корыту жүйесі...................................................................................527
16.1. Ас корыту түтігінің микроскопиялык кұрылысының
жалпы жобасы ............................................................................................ 527
16.2. Ас корыту жүйесінін алдыңғы бөлігі.................................................... 533
16.2.1. Ауыз куысы...................................................................................... 533
Е р ін ............................................................................................................ 533
¥ р т .............................................................................................................. 535
Қызылиектер. Қатты тандай .....................................
 
536
Жұмсактандай. Т іл ш ік .......................................................................... 537
Т і л .............................................................................................................. 538
16.2.2. Пироговтың лимфоэпителиальды жұткыншак шеңбері.
Бадамша бездері.................................................................................... 542
16.2.3. Сілекей бездері................................................................................ 545
Қүлак маңы (шыкшыт) б е з і...................................................................548
Жак асты безі .......................................................................................... 549
Тіластыбезі .......................
 
553
16.2.4. Т істер................................................................................................ 554
16.2.5. Жұткыншак .........................
 
567
16.2.6. Ө ң е ш ................ 
567

Мазмуны
11
16.3. Ас корыту жүйесінің ортаңғы және арткы бөліктері ........................ 573
16.3.1. Асқазан ............................................................................................ 573
16.3.2. Аш ішек (жіңішке іш е к )................................................................ 584
Он екі елі ішек ........................................................................................ 595
16.3.3. Ток ішек ..........................................................................................603
Аппендикс (кұрт тәрізді ө сін д і)............................................................ 607
Тік ішек ....................................................................................................609
16.4. Б ау ы р ........................................................................................................613
16.5. Өткабы ....................................................................................................624
16.6. Ұйкы б е з і.................................................................................................. 625
16.6.1. Экзокринді б ө л ік ............................................................................ 626
16.6.2. Эндокринді бөлік............................................................................ 629
Бакылау сұрактары ....................................................................................633
17- Тарау. Тыныс алу жүйесі................................ ................................................634
17.1. Ауа өткізу жолдары ................................................................................ 635
17.1.1. Мүрын куысы.................................................................................. 637
17.1.2. Көмекей............................................................................................ 639
17.1.3. Кеңірдек .......................................................................................... 641
17.2. Ө к п е ..........................................................................................................643
17.2.1. Бронхиальды тармактар................................................................ 643
17.2.2. Респираторлык б ө л ім .................................................................... 646
17.2.3. П левра..............................................................................................654
Бакылау сұрактары ....................................................................................654
18- Тарау. Тері және оның туындылары........................ ...................................... 655
18.1. Т е р і............................................................................................................655
18.1.1. Эпидермис ......................................................................................657
18.1.2. Меншікті тері, дерм а...................................................................... 663
18.2. Терінің туындылары................................................................................ 666
18.2.1. Тері бездері...................................................................................... 666
18.2.2. Ш аш тар............................................................................................669
18.2.3. Тырнактар........................................................................................674
18.2.4. Сүт бездері ...................................................................................... 676
Бакылау сұрактары ....................................................................................680
19- Тарау. Зәр шығару және зәр түзу мүшелер ж ү й есі.......................................681
19.1. Бүйректер..................................................................................................682
19.2. Зәр шығару жолдары ..............................................................................697
Бакылау сұрактары ....................................................................................700
20- Тарау. Жыныс жүйесі .................................................................................... 201
20.1. Аталык жыныс ж үйесі......................................................................... 703
20.1.1. Аталык жыныс б езд ер і..................................................................703
Генеративтік кызметі. Сперматогенез ................................................ 708
Эндокриндік кызметтері........................................................................ 713
20.1.2. Ұрыкшығару ж олдары .................................................................. 713
20.1.3. Аталык жыныс жүйесінің косымша бездері.............................. 717

12
Мазмуны
Ұрык көпіршіктері................................................................................7 17
Қуықасты безі (простата)...................................................................... 717
Бульбоуретральды б езд ер ...................................................................... 721
20.1.4. Аталыкжыныс мүшесі ............................................................. 722
20.2. Аналыкжыныс жүйесі..........................................................................724
20.2.1. Аналыкжыныс бездері................................................................724
Генеративтік кызметі. Овогенез..........................................................731
Эндокриндік қызметтері...................................................................... 735
20.2.2. Аналыкжыныс жүйесінің басқа мүшелері .............................. 735
Жатыр түтікшелері................................................................................735
Ж атыр......................................................................................................737
Қ ынап...................................................................................................... 740
20.3.3. Овариалды-етеккір ц и к л ы ..........................................................740
20.3.4. Аналыкжыныс жүйесі мүшелерінің адамның жасына
байланысты өзгерістері......................................................................748
20.3. Сыртқы жыныс мүшелері.................................................................... 750
Бакылау сұрактары ..................................................................................750
ЭМБРИОЛОГИЯ
21-Тарау. Адам эмбриологиясының негіздері.................... ................................ 751
21.1. Прогенез ................................................................................................752
Адамның жетілген жыныс жасушаларының негізгі
сипаттамалары ...................................................................................... 752
Аталыкжыныс жасушалары................................................................752
Аналык жыныс жасуш алары..............................................................754
21.2. Эмбриогенез..........................................................................................757
Ұрыктану және зиготаның пайда болуы .............................................. 757
21.2.2. Бөлшектену және бластуланың пайда б о л уы .......................... 762
21.2.4. И мплантация.................................................................................. 765
21.3. Гаструляция және органогенез ..........................................................765
21.3.1. Эктодерманың дифференциялануы............................................ 770
21.3.2. Энтодерманың дифференциялануы............................................ 772
21.3.3. Мезодерманың дифференциялануы............................................ 772
21.4. Ұрыктан тыс мүш елер..........................................................................781
21.4.1. Амнион ............................................................................................ 781
21.4.2. Сары уыз капш ы ғы ........................................................................ 786
21.4.3. Аллантоис........................................................................................ 786
21.4.4. Кіндік б а у ........................................................................................ 786
21.4.5. Хорион.............................................................................................. 787
21.4.6. Плацента.......................................................................................... 787
21.5. Ана—нәресте жүйесі..............................................................................795
21.6. Дамудың катерлі кезендері..................................................................798
Бақылау сұрақтары ..................................................................................801
Әдебиеттер......................................................................................................802
Терминдер с ө зд ігі.......... .............................................................................. 804

ҒЫЛЫМИ РЕДАКТОРДЫҢ АЛҒЫ СӨЗІ
СРКО белгілі гистологтарының бірі профессор Юлий Иванович Афанасьев 
бастаған авторлар ұжымы кұрастырған окулыктың жаңа басылымы тек сту- 
денттерге ғана емес, сондай-ак аспиранттар, окытушылар және дәрігерлерге 
даму үдерістерінің негізгі зандылыктарын және дене мүшелер мен тіндердін 
реактивтілігін оку бағдарламасының шенберінде меңгеруі үшін кажет оку ма- 
териалдарын отандык маман-гистологтар жоғары деңгейде дайындаған. Про­
фессор Ю. И. Афанасьев және кафедра ұжымы жасаған бірегей әдістемелік 
жүйенің (БӘЖ) бөлігі ретінде окулык гистология атласымен (В. Г. Елисе­
ев, Ю. И. Афанасьев, Е.Ф. Котовский, А. Н. Яцковский. Жасушалардың, 
тіндердің, 
мүшелердің 
микроскопиялык және ультрамикроскопиялык 
күрылысының атласы. 5-ші басылым, кайта каралған және толыктырылған — 
М.: Медицина, 2004) және зертханалык практикуммен (Гистология, цитоло­
гия және эмбриология курсы бойынша зертханалык сабактар: медициналык 
жоғары оқу орындарына арналған оку кұралы / Ю. И. Афанасьев, А. Н. Яц­
ковский редакциясымен. — М.: Медицина, 1999) толыктырылған. Сонымен, 
БӘЖ пәнді оқытудың және гистология, цитология және эмбриология ка- 
федраларында пәнді окытуды біріздендірудің негізі болды, ал окулық негізгі 
болып кабылданды және Ресейдің медициналык оку орындарының көбінде 
педагогикалык үдерісте колданылуда. БӘЖ жетілдірумен катар профес­
сор Ю. И. Афанасьев және кафедра ұжымы гистология бойынша нұсқау 
дайындауға белсенді ат салысты. Окулыктың 5-ші басылымының (Ю. И. Афа­
насьев, Н. А. Юрина, Е.Ф. Котовский және т.б. Гистология, цитология және 
эмбриология. — М.: Медицина, 1999) және гистология бойынша бірінші 
іргелік оку кұралының (Гистологиялық нұскама: 2 т. — СПб.: СпецЛит, 2001) 
жарык көруі пәнді окытудың жоғары деңгейін сактауға, оку үдерісіне әлемдік 
ғылыми жетістіктерді енгізуге жағдай жасады.
Уакыт өзінің өзгерістерін тек кана авторлар үжымының кұрамына ғана 
емес, сонымен катар, гистологияның оку бағдарламаларына да енгізді. 
Жана мәліметтер ашылып, гистогенетикалык үдерістер, терминологиялар 
анықталды, гистологиялық үдерістердіц түсіндірмелері өзгерді. Сонымен 
бірге, негіздік білімдер де бар, олар өзінің түрақтылығымен ерекшеленді және 
сонымен катар, қазіргі заманда жасушалардың, тіндердің және мүшелердің 
дамуы, кұрылысы және физиологиясы туралы білімдермен кисынды 
ұштасады. Ғылыми редактордың әріптестерімен бірлесе отырып шешетін ба- 
сты мақсаты отандык ғылымға тән пәнді мазмұндау дәстүрін сақтау, мәтінге 
кажетті анықтамаларды енгізу, сонымен катар көрнекі материалдың сапасын 
жаксарту болды. Окулыкпен жүмыс істеуге және еңбегін жарыкка шығаруға 
үлкен кызығушылық таныткандардың ішінде профессорлар Г. С. Катинас, 
Ю.С. Ченцов, А. И. Брусиловский, Н.П. Барсуков, Т. Г. Боровая, Н.И. Ка- 
летина, доцент В. В. Молчановалар болды. Профессор Г. С. Катинас (бұрын 
5-ші басылымнан алынып тасталған) жалпы гистология курсының алдын ала- 
тын 5-тарауды кайтадан жазып шыкты. Оқу бағдарламасының ұсыныстарына 
сәйкес материалды баяндау дәйектілігі, атап айтсак адам эмбриологиясы

14
Ғылыми редактордың алғы сөзі
бойынша өзгертілді. Иммуногенез мүшелерінің және иммундык реакциялар 
мүшелерінің дамуынын және кұрылысының негіздерін баяндайтын тарау- 
лар біріктірілді. Әрбір тараудың материалдары бойынша бақылау сұрактары 
кіргізілді. ЖұмыстаӘскери-медициналыкакадемия гистология кафедрасының 
микроскопиялық препараттар жиынтығы колданылды, кейбір препараттарды 
профессор А. В. Иванов (Курск мемлекеттік медицина университетінін гис­
тология кафедрасы), профессор Н.П. Барсуков (Қырым ауылшаруашылык 
институты) ұсынса, сәулелік-оптикалык және электрондык микросуреттерді 
басылымга доцент П. И. Галахова, профессор А. Л. Зашихин, доцент А. С. Ро­
стовщиков, медицина гылымдарынын докторы В. И.Семкин, медицина 
гылымдарынын кандидаты О. В. Слесарев, доцент В.Ф. Четвергов жэне т.б. 
ғалымдар берді. Окулыкты дайындау барысында редакторға Ресейдін жетекші 
гистологтарының — гистологияның 2 томдык нұскамасының авторлары 
ұсынған оқу материалдары үлкен көмек болды.
Редакциялау кезінде шектес пәндердің (физиологияның, патологиялык 
физиологияның, биохимиянын) бағдарламаларында камтылған және ги­
стология, цитология және эмбриологиянын бағдарламасына енгізілмеген 
материалдардың аздаған бөлігі кыскартылды; профессор Ю. И. Афанасьевтің 
және Н.А. Юринаның редакциясымен шығарылған окулықтың 4 басы- 
лымының материалдары ішінара колданылды; жоғарыда аталған гистология 
атласында жаксы сапамен жарык көрген жекелеген электронды микросурет- 
тер алынып тасталды; гистологиялык препараттардың сәулелік микроскоптык 
микросуреттерінің үлесі жоғарылатылды. Препараттардың көпшілігі гематок­
силин және эозинмен боялған түрінде ұсынылды. Арнайы өндеу әдістерін 
сипаттау кезіндегі микросуреттердің түсініктемесінде колданылған бояу 
көрсетіліп, жасушаның кұрылымдык компоненттерін аныктаудың әдістері 
сипатталды. Препараттардың микрофототүсірілімдері кіші (объективі 8), ор- 
таша (объективі 40) және үлкен (объективі 100, иммерсия) үлкейтілімдерде 
жүргізілді. Микропрепараттардың сандық көріністерін М.Р. Данилов оның 
түсін және анықтығын түзету мақсатында өндеуден өткізді.
Барлық терминдер Федеративтік халыкаралық комитеттің дайындаған 
анатомиялык терминологиялар тізімімен (F1CAT, 2009) салыстырылды. 
Бірақ, кейбір терминдер бұрынғы басылым редакциясында (Халықаралык 
гистологиялык номенклатура / Ю. И. Афанасьевтің редакциясымен. — М.: 
Медицина, 1987) берілді.
Егер ескертпелер болса, оларды келесі жұмыстарда ескеру үшін, редактор 
алғыс біддіре отырып, кабылдайды.

жүктеу/скачать 74,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: