Гипофиздің соматотропин (өсу) гормоны
барлық ұлпа мен ағзаға әсер етеді. Өсу
гормоны қаңқа мен бұлшық еттің өсуіне
әсер ете отырып, ағзаны дамытады.
Егер өсу гормоны жеткіліксіз мөлшерде
түзілетін болса, адамнын бойы өспей,
ергежейлілік пайда болады. Ал артық
түзілген жағдайда (гипер-функция)
алыптық ауруына шалдығады. Адамның
сүйектері 25 жасқа дейін ұзарып өседі.
Акромегалия - ересек адамдарда өсу
гормонынын көп бөлінуінен пайда
болатын ауру. Бұл жағдайда адамның
саусактары, аяк жене бет сүйектері
ұзарып өседі.
Шын мәнінде, қалқанша безі ішкі секреция безі
болып табылады, оның жасушалары метаболизм
мен энергияны, ұлпалар мен мүшелердің өсу,
жетілу процестерін бақылайтын гормондар
(тироксин және
трийодтиронин)шығарады.Қалқанша безінің
гормондары мидың, жүйке және жүрек-тамыр
жүйесінің, асқазан-ішек жолдарының қызметін
реттейді, ұрпақты болу функциясына, сүт және тер
бездерінің жұмысына әсер етеді.
Қалқанша без тироксин гормонын бөледі
Бұл – қалқанша безінің ісінуі.
• Жас балаларда йодтың жетіспеуінен кретинизм
ауруы пайда болады.
• Тироксин гормоны қалыпты түзілуі үшін ағзада
йод жеткілікті болуы керек. Егер де ересек адам
тамақпен және сумен жеткілікті мөлшерде йод
алып отырмаса, эндемиялық зоб ауруына
шалдығады.
Егер ағзада тироксин аз мөлшерде түзілетін болса, қоректік
заттардың барлығы қорға жиналады.
Сонын салдарынан микседема ауруы пайда болады.
Микседема ауруы адам семіреді. Оның дене температурасы 35°С
Достарыңызбен бөлісу: |
