Физикалық денсаулықтың әлеуметтік эпидемиологиясы
жүктеу/скачать 394,98 Kb. Pdf көрінісі
|
| Қоршаған
орта үш н ұсынылатын қауып қатерлер аурулары және әлеуметт к маңызы бар аурулар т збес бек т лген . Туберкулез Вирусты гепатит В, С Адамның иммунды тапшылық вирусының тасымалдаушысы және адамның адамның иммунды тапшылық вирусымен шақырылған аурулар Қатерлі және түзілімдер Қантты диабет Психикалық бұзылыстар мен мінез-құлық құбылыстыр ХАЛЫҚТЫҢ ҚАРТАЮЫ – ҚАЗІРГІ КЕЗДЕ ӨМІР СҮРУДЕГІ ӘЛЕМДІК МӘСЕЛЕ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. БҰҰ ЭКСПЕРТТЕРІ БОЙЫНША ҚАЗАҚСТАНДЫ ҚАРТАЮ ҮРДІСІ ШАПШАҢ ЖҮРІП ЖАТҚАН ЕЛГЕ ЖАТҚЫЗДЫ. БҰҰ-НЫҢ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ХАЛЫҚ САНЫНЫҢ 2030 ЖЫЛҒА БЕРГЕН ЕСЕБІНДЕГІ БОЛЖАМЫ БОЙЫНША 65 Ж Ə НЕ ОДАН ЖОҒАРЫ ЖАСТАҒЫ ТҰРҒЫН ХАЛЫҚ ҮЛЕСІНІҢ 2010-2015 ЖЫЛДАРҒА ҚАРАЙ 7,2%-ҒА ДЕЙІНГІ ШАМАҒА ТӨМЕНДЕЙТІНІН КӨРСЕТЕДІ. ОДАН Ə РІ ХАЛЫҚТЫҢ АЙҚЫН КӨРІНЕТІН «ҚАРТАЮ» ҮДЕРІСІ КҮТІЛУДЕ, СОНЫҢ Н Ə ТИЖЕСІНДЕ, ЕГДЕ ЖАСТАҒЫ АДАМДАРДЫҢ ҮЛЕСІ 2030 ЖЫЛҒА ҚАРАЙ 11,5 %- ҒА ДЕЙІН ӨСЕДІ. МҰНДАЙ БОЛЖАМ ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ ЛАЙЫҚТЫ ҚАРТТЫҒЫН ОЙДАҒЫДАЙ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ҮШІН ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ҮРДІСТЕРДІ ЕСЕПКЕ АЛУ АРҚЫЛЫ Ə ЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ САЯСАТ Ə ЗІРЛЕУДІҢ ӨЗЕКТІЛІГІ ТУРАЛЫ ТҰЖЫРЫМ ЖАСАУҒА Д Ə ЙЕК БОЛЫП ОТЫР. «ҚАРТАЮ – БҰЛ ИНДИВИДУАЛДЫ ДЕҢГЕЙДЕ ЖАС ҰЛҒАЙҒАН САЙЫН АЛДАҒЫ ӨМІР ҰЗАҚТЫҒЫНЫҢ АЗАЮЫНА... ЖӘНЕ ҚОҒАМ ДЕҢГЕЙІНДЕ ХАЛЫҚТЫҢ ҚҰРАМЫНДА ЕГДЕ АДАМДАРДЫҢ САНЫНЫҢ КӨБЕЮІНЕ ӘКЕЛІП СОҒАТЫН ҚҰБЫЛЫСТАР ТОБЫНЫҢ ЖАЛПЫ БЕЛГІСІ» . АДАМ ӨМІРЛІК БЕЛЕСТЕРДЕН ӨТУ БАРЫСЫНДА ЖАЙ ҒАНА ҚАРТАЙМАЙТЫНДЫҒЫН ЕСКЕРТЕ КЕТЕЙІК. ЕГДЕ БОЛҒАН САЙЫН ОЛ ЖАСТЫҚ, ҮЗДІКСІЗ-ТАЛҒАМАЛЫ ӘЛЕУМЕТТЕНУДЕН ӨТЕДІ, ЯҒНИ ТАЛАП ЕТІЛЕТІН ЖӘНЕ КҮТІЛЕТІН РӨЛДЕРДІҢ ЖИЫНТЫҒЫН МЕҢГЕРЕДІ, ЖӘНЕ «ИНДИВИДТІҢ «СОҢҒЫ» ЖАСЫ НЕМЕН ТОЛТЫРЫЛАТЫНДЫҒЫ ТҮГЕЛІМЕН ОНЫҢ ӨЗІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ БОЛАДЫ» . ӘЛЕУМЕТТІК ҚАРТАЮ КЕЛМЕУІ НЕМЕСЕ МАКСИМАЛДЫ ҰЗАҚ КЕЗЕҢГЕ СОЗЫЛУЫ МҮМКІН. ОЛ ИНДИВИДТІҢ ҚАРТАЮДЫ ҚОҒАММЕН, ІС-ӘРЕКЕТПЕН ЖӘНЕ ЕГДЕ АДАМДАРДЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК РӨЛДЕРДІ ОРЫНДАУМЕН ҚАЛАЙ БАЙЛАНЫСТЫРАТЫНДЫҒЫНА БАЙЛАНЫСТЫ. Адам денсаулығы әртүрлі аспектілермен қарастырылады: әлеуметтік – биологиялық, әлеуметтік — саясаттық, экономикалық, моральды — этикалық, психофизиологиялық және т.б. Жалпы түрде денсаулықтың ауруларын анықтауға болмайды, тек адамдардың денсаулығын және ауруларын бөліп қарастыру керек. Бұл адамға тек биологиялық, тірі организмге жақындасу емес, ол тіршілікке био- психо-әлеуметтік түрде байланыс орнату болып табылады. Қазіргі адамдардың денсаулығы эволюция барысында дамыған homo sapiens түрінің нәтижесі болып табылады, бұл әлеуметтік факторлардың әсері осы түрге көбірек әсер еткенін көрсетеді. Олардың рөлі цивилизация дамуының барлық кезеңдеріне әсер етуі өсіп отырды. Адам денсаулығы табиғаттың жаратылысы ретінде қарастырылады. Бірақ әлеуметтік процестерге байланысты адам денсаулығы өзгеріп отырады, ал табиғат заңы тек адамның фолрмалық қасиетін сақтап қалады. Адамның әлеуметтік және биологиялық ара қатынасы — табиғатты танудың және денсаулығының сипаттамасын, сонымен қатар биологиялық — әлеуметтік категориясы бойынша анықталатын ауру түрлерін түсінуге мүмкіндік береді. Бүкіл дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымында қабылданған денсаулық анықтамасы: Денсаулық- бұл тек физикалық кемістіктерімен арулардың жоқ болуы ғана емес, толық физикалық жан дүниелік және әлеуметтік жағдайлары. |