Медициналык, микробиология


)  вирустыц жасушадан шыгуы. Алташкы уш этапын  6ipiKTipin



Pdf көрінісі
бет54/209
Дата03.12.2023
өлшемі47,48 Mb.
#133078
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   209
Байланысты:
Медициналық микробиология

8) 
вирустыц жасушадан шыгуы. Алташкы уш этапын 
6ipiKTipin 
«репродукцияланудыц 
ерте стадиялары» деп атайды. Бул стадиялар кезшде вирустык генетикалык материал жасушаныц THicTi 
бел1мдершде экпрессиялануга дайындалуы керек, ейткеш жасушадан тыс вирионныц геномы корганыс 
каб ы кш ам ен корш алган , осы н д ай куйде ол белсенд1 ем ес. Оны белсенд1ру ymiH кабы кш асы н 
жойып,нуклеин кышкылын босату керек. Бул стадияларды репродукцияланудыц экслипс-фазасы, ягни 
вирионныц жогалып кету стадиясы деп атаган. Ойткеш ол кезде болатын процестер белпш з болатын.
Адсорбция (жасушага жабысу).
Адсорбция - ол жасушаныц вирионмен инфицирленуш щ 6ipiHiui 
сатысы, ягни бул кезде вирион жасуш алык беткейлерге жабысады, ap6ip вирус жасушаларыныц бэрше 
емес, кейб1реулерше гана адсорбциялану кабшеттипп болатыны белп лi. Ол Keft6ip вирустардыц акуызында 
«вирустык рецепторлар»деп аталатын тш сН аминкьшщылдык р еттш к тер д щ болуымен байланысты. 
В и русты к рец еп торлар « п р к е у ц п » деп аталаты н акуы здарды ц к у р ам ы н д а б олад ы , ж асу ш ал ы к 
рецепторларды танып алу жэне олармен езара эрекеттесу кызметш аткарады. Эдетте, бул функция кебшесе 
гликопротеин болып табылатын капсидтщ беткейлж акуыздарыныц катысуымен орындалады. Осындай


56
о ц у л ы ц
б е тк ей л ж акуы здар ви ри он н ы ц сы рткы ж агы н да ерекш е куры лы м дарды калы п тасты ра алады : 
аденовирустарда - фибриллалар, пара- жэне ортомиксовирустарда - гемагглютинин тж енекш елерц 
тоговирустарда - икосаэдр типтес торшалар жэне т.б. Вирустар тшмд1 адсорбциялану ушш жасушалар 
беткешндеп тиicтi курылымдармен, ягни жасушалык рецепторлармен спецификалык реакцияга тусу1 керек. 
Жасушалык рецепторлар - жасушаларга вирус молекуласын таныстыру жэне оньщ шине тасымалдау 
максатында езара эрекеттесуге катысатын табиги акуыздык молекулалар. Жасуша бeткeйлepi б1ркатар 
иондар мен макромолекулаларды тасымалдауга каж егп кептеген рецепторлармен жабылган. Олардыц 
саны б1р жасушага шакканда 104-ден 105-ге дeйiн болады. Вирустар оларды взш щ максатында пайдалануга 
бeйiмдeлгeн, жасуша беткейлершде эрб!р вирустыц езш е сэйкес рецепторлары болады ( 2 . 3 кесте).
Кестеде керсетш гендей вирустар езш щ эволюциялык даму процеш кезшде кэд1мп жасуш алык 
рецепторларды пайдалануды уйренген. Вирус - спецификалык рецепторларды аныктап алу вирустыц 
жасушага енуше жол бермеу ушш олардыц ингибиторларын пайдалануга мумкшдж бepeдi. Мысалы, каз!рп 
кезде тумау (грипп) ауыруын емдеу уш ш грипп вирусыныц нейраминидазасын тежейтш препарат -
занамивир (осельтамивир) табысты колданылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   209




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет