1-лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде жоспары


Бҧл критерий бойынша мынадай жҥйелерді бӛліп кӛрсетуге болады



Pdf көрінісі
бет47/126
Дата10.12.2023
өлшемі1,06 Mb.
#136210
түріЛекция
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   126
Байланысты:
саясаттану лекция

Бҧл критерий бойынша мынадай жҥйелерді бӛліп кӛрсетуге болады:
• тоталитарлық;
• авторитарлық;
• демократиялық
Француз саясаттанушысы Жан Блондель саяси жҥйелерді мазмҧны мен формасына 
қарап жіктейді де олардың бес негізгі тҥрін бӛліп кӛрсетеді:
1) либералды демократтар саяси шешімдер қабылдағанда индивидуализм, еркіндік, жеке 
меншік қҧндылықтарына бағдар ҧстанады;
2) коммунистік, немесе авторитарлық - радикалдық жҥйелер, теңдік, әлеуметтік 
әділеттілік қҧндылықтарына бағдар ҧстанады;
3) дәстҥрлі саяси жҥйелер басқарудың олигархиялық формасына сҥйенеді, экономикалық 
ресурстар мен әлеуметтік мәртебелердің теңдей бӛлінбеуіне бағдар ҧстанады;
4) популистік саяси жҥйелер дамушы елдерде басым кӛрініс табады, басқарудың 


29 
авторитарлық әдістерін қолданады, игіліктерді бӛлуде кӛбірек теңдікке ҧмтылады;
5) авторитарлық-консервативтік саяси жҥйелер әлеуметтік және экономикалық теңсіздікті 
сақтау, халықтың саяси қатысуын шектеу мақсаттарын кӛздейді. 
Саяси партиялардың қоғамдағы қызметі негізінде келесі саяси партияларды бӛліп 
кӛрсетеді:
• бірпартиялық;
• біржарым партиялық;
• қос партиялық;
• кӛппартиялық.
 Саяси биліктің негізгі институттарының басқару формасы мен қҧрылысы жӛнінен:
• монархиялық (абсолютті және конституциялық);
• республикалық (парламенттік, президенттік және аралас).
Елдің әкімшілік-аумақтық қҧрылысы жағынан:
• унитарлық;
• федерациялық;
• конфедерация.
Саяси жҥйелерді:
• дәстҥрлі;
• модернизацияланған деп жіктеу кеңінен тараған.
Дәстҥрлі жҥйелердің
негізінде дамымаған азаматтық қоғамды, саяси рӛлдердің болмашы 
саралануын, билікті негіздеудің харизматикалық әдісін бӛліп кӛрсетеді. 
Модернизацияланған 
жҥйелерде
дамыған азаматтық қоғам, саяси рӛлдердің диверсификациясы, билікті негіздеудің 
рационалды әдісі орын алған. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет