2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері


Ромбтәрізді шұңқыр, ми нервтері ядроларының проекциясы



Pdf көрінісі
бет196/199
Дата10.12.2023
өлшемі1,83 Mb.
#136372
1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   199
Байланысты:
2. Омырт а жотасыны жалпы рылысы, б ліктері, иілімдері

177.Ромбтәрізді шұңқыр, ми нервтері ядроларының проекциясы.
Уникальность: 74,06 % 
Ромбтәрізді шұңкыр, fossa гһоmboideae, сұр заттың жіңішке кабатымен, stratum cinereum 
fossae rhomboideae жабылған. Ромбтәрізді шұңқыр үш бөлімнің калыптасуы болып 
саналады:
-оның жоғарғы бөлігі, pars superior, ромбтәрізді ми қылтасынан, isthmus rhombencephali, 
пайда болып, pedunculi cerebellares superiors, арасында орналасады; 
-аралық бөлігі, pars intermedia, артқы мидан, metencephalon, түзіліп, оң және сол латералді 
қалталар арасында жатады; 
-төменгі бөлігі, pars inferior, сопакша мидан, myelencephalon, кұрылып, оң және сол 
мишықтың төменгі аяқшаларының, pedunculi cerebellares inferiores, арасында орналасады.
Ромбтәрізді шұңкыр алдынан мидың суқұбырынан, артынан calamus seriptorius-ке дейін 
тартылады.
Онын бұрыштары: алдыңғы - үлкен миға, артқы - жұлынға, доғал бұрыштары - латералді 
калталарға бағытталады. Шұнкырдың ұзындық диагоналі бойымен ромбтэрізді 
шүнкырдың орталык жүлгесі, sulcus medianus fossae rhomboideae, өтеді, ол алдынан 
суқұбырына өтеді. Шұңкырды орталык жүлге оң және сол үшбұрыштарға бөледі. Әрбір 
үшбүрыштың негізі орталык жүлгеде жатады, ал ұшы ромбтәрізді шұңқырдың ең жалпақ 
учаскесі - латералді қалталарға, recessus lateralis, бағытталады. Мишықтың төменгі 
аякшаларының арасында жүргізілген сызық ромбтәрізді шұңқырды көлемі жағынан 
әртүрлі екі: жоғарғы (алдыңғы) және төменгі (артқы) үшбұрыштарға бөледі.
Мидың сабаулық бөлігінде сұр зат жеке жасушалар жиынтығы ядролар түрінде жатады, 
олардың барлығы ми аяғының, көпірдің, сопақша мидың дорсалді бөлімдерінде 
орналасады.


-Көзқимыл нервтің ядросы, nuclei n. oculomotorii, ми аяғының жамылғысында, төрт 
төбешіктің жоғарғы төмпешіктері деңгейінде жатады. Олардың ішінде соматикалық жэне 
вегетативтік ядроларды ажыратады.
-Шығыршық нерв ядролары, nuclei n. trochlearis, ми аяғының жамылғысында, төрт 
төбешіктің төменгі төмпешігі деңгейінде орналасады. V-XII жұп ми нервтерінің барлық 
ядролары көпір мен сопақша мидың дорсалді бөлімдерінде орналасып, ромбтәрізді 
шқңқырдың әртүрлі учаскесіне проекцияланады. 
-Үшкіл нерв ядролары, nuclei n. trigemini, ромбтәрізді шұңқырдың барлық ұзындығына 
созылады. Үшкіл нервтің қимыл және сезімтал ядроларын ажыратады.
-Негізгі қимыл немесе шайнау ядро, nucleus тоrorius princeps s. nucleus masticatorius, және 
ортаңғы ми жолының ядросы, nucleus tractus mesencepholici n. trigemini, көпірдің дорсалді 
бөлімінде, ядроларының негізгі бөлігі ромбтәрізді шұңқырда көкшіл дақ, locus ceruleus, 
аймағында проекцияланады.
-Сезімтал ядро, nucleus sensorius, көпірдің дорсалді бөлігінде және ромбтәрізді шұңқыр 
жағынан бет төмпешігінің алдына және кішкене сыртқа проекцияланады.
-Жұлын жолының ядросы, nucleus tractus spinalis n. trigemini, созылыңқы пішінді, сопақша 
мидың дорсалді бетінде орналасып, жұлынның мойынның сегменттеріне дейін жетеді.
-Әкететін нерв ядросы, nucleus n. abducentis, көпір жамылғысында жатып, ромбтәрізді 
шұңқыр жағынан colliculus faciolis-ке сәйкес.
-Бет нерв ядролары, nuclei n. facialis, әкететін нерв ядросынан кішкене вентралді және 
тысқары жатады және ромбтәрізді шұңқыр жағынан colliculus faciolis-тен латералді 
проекцияланады.
-Кіреберіс - ұлу нерв ядролары, nuclei n. vestitulocochlearis, немесе есту нерв ядролары, 
nuclei n. acustici, көпір мен сопақша ми арасындағы шекарада жатады және ромбтәрізді 
шұңқыр жағынан area vestibularis аймағында проекцияланады.
-Тіл-жұтқыншак нервінің, n. glossopharyngeus, кимыл, қосарланған ядросы, nucleus 
ambiguus, сезімтал немесе дара жол ядросы nucleus tractus solitarii, вегетативті, төменгі 
сілекей бөлетін ядро, n.salivatorius inferior, бар. Барлық көрсетілген ядролары сопақша 
мидың дорсалді бөлігінде және де қимыл және сезімтал ядролары кезбе нервпен ортақ. 
Тіл-жұтқыншақ нервтің ядролары ромбтәрізді шұңқыр жағынан, trigonum n. vagi, 
аймағында проекцияланады. 
Кезбе нерв, n. vagus, жоғарыда көрсетілгендей, онын ядролары тіл-жұткыншақ нервімен 
ортақ. Олардың арасында: қимыл дорсалді ядроны, nucleus dorsalis n. vagi, вентралді 
ядроны немесе қос ядроны, nucleus ambiguus, және дара жол ядросын, nucleus tractus 
solitarii, ажыратады, ол ромбтәрізді шұңқыр жағынан trigonum n. tagi-ден латералді 
проекцияланып, аталмыш ядролардан вентралді орналасады.
-Қосымша нерв ядролары, nuclei n. асcessorii, мидын сабаулық бөлігінде ғана eмес, 
сонымен бірге жұлында да жатады.
-Милық ядросы, nucleus cerebralis, сопақша ми, colamus seriptorius, аймағында, ал жұлын 
ядросы, nucleus spinalis, жұлынның сұр затында, алдыңғы мүйіздердің дорсолатералді 
бөлігінде, бес-алты жоғарғы мойын сегменттері бойында жатады.


-Тіласты нерв ядролары, nuclei n. hypoglossi, жұлынның дорсалді бөлімдерінде жатады 
және ромбтәрізді шұңқыр жағынан trigonum n. hypoglossi аймағында проекцияланады. 
-Сезімтал ядро, nucleus sensorius, көпірдің дорсалді бөлігінде және ромбтәрізді шұңқыр 
жағынан бет төмпешігінің алдына және кішкене сыртқа проекцияланады.
-Жұлын жолының ядросы, nucleus tractus spinalis n. trigemini, созылыңқы пішінді, сопақша 
мидың дорсалді бетінде орналасып, жұлынның мойынның сегменттеріне дейін жетеді.
-Әкететін нерв ядросы, nucleus n. abducentis, көпір жамылғысында жатып, ромбтәрізді 
шұңқыр жағынан colliculus faciolis-ке сәйкес.
-Бет нерв ядролары, nuclei n. facialis, әкететін нерв ядросынан кішкене вентралді және 
тысқары жатады және ромбтәрізді шұңқыр жағынан colliculus faciolis-тен латералді 
проекцияланады.
-Кіреберіс - ұлу нерв ядролары, nuclei n. vestitulocochlearis, немесе есту нерв ядролары, 
nuclei n. acustici, көпір мен сопақша ми арасындағы шекарада жатады және ромбтәрізді 
шұңқыр жағынан area vestibularis аймағында проекцияланады.
-Тіл-жұтқыншак нервінің, n. glossopharyngeus, кимыл, қосарланған ядросы, nucleus 
ambiguus, сезімтал немесе дара жол ядросы nucleus tractus solitarii, вегетативті, төменгі 
сілекей бөлетін ядро, n.salivatorius inferior, бар. Барлық көрсетілген ядролары сопақша 
мидың дорсалді бөлігінде және де қимыл және сезімтал ядролары кезбе нервпен ортақ. 
Тіл-жұтқыншақ нервтің ядролары ромбтәрізді шұңқыр жағынан, trigonum n. vagi, 
аймағында проекцияланады.
-Кезбе нерв, n. vagus, жоғарыда көрсетілгендей, онын ядролары тіл-жұткыншақ нервімен 
ортақ. Олардың арасында: қимыл дорсалді ядроны, nucleus dorsalis n. vagi, вентралді 
ядроны немесе қос ядроны, nucleus ambiguus, және дара жол ядросын, nucleus tractus 
solitarii, ажыратады, ол ромбтәрізді шұңқыр жағынан trigonum n. tagi-ден латералді 
проекцияланып, аталмыш ядролардан вентралді орналасады.
-Қосымша нерв ядролары, nuclei n. асcessorii, мидын сабаулық бөлігінде ғана eмес, 
сонымен бірге жұлында да жатады.
-Милық ядросы, nucleus cerebralis, сопақша ми, colamus seriptorius, аймағында, ал жұлын 
ядросы, nucleus spinalis, жұлынның сұр затында, алдыңғы мүйіздердің дорсолатералді 
бөлігінде, бес-алты жоғарғы мойын сегменттері бойында жатады.
-Тіласты нерв ядролары, nuclei n. hypoglossi, жұлынның дорсалді бөлімдерінде жатады 
және ромбтәрізді шұңқыр жағынан trigonum n. hypoglossi аймағында проекцияланады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет