93
Сурет-42. Педагогикалық зерттеу әдістері
Әдебиет
көздерін
зерттеу немесе
ақпараттарды
талдау
Анализ
Синтез
Абстракциялау:
талдау, қорыту
Индукция
Дедукция
Модельдеу:
ауызша,
логикалық,
физикалық,
математикалық
заттық, белгілік
Библиография
құру
Реферат,
аннотация
Нақтылау
Жалпылау
Салыстыру
Жіктеу
Болжау
Ұқсастыру
Лонгитюдті
бақылау,
Ретроспек-
тивті бақылау
1.
Нақты
мәліметтерді
жинақтау әдістері:
Бақылау-зерттеу:
тікелей,
жанама, тұтас, ашық, жабық, үзік,
үздіксіз,
дискретті,
моногрфиялық, бір бағытты
Сұрақ-жауап
әдістері:
әңгіме-сұхбат,
сұхбат-әңгіме,
сауалнама (анкета), интервью
Тест жүргізу
Педагогикалық
құжаттармен
танысу
Оқушылардың
жазбаша,
шығармашылық,
графикалық
жұмыстарын тексеру
2.Өлшеу әдістері:
Шкалалау
Кесінділер алу
Тесттер алу
3.
Мәліметтерді
өңдеу
әдістері:
Математикалық
Статистикалық
Графикалық
Таблицалық
4. Бағалау әдістері:
Рейтинг
Педагогикалық консилиум
5.
Практикаға
нәтижені
ендіру әдістері:
Эксперимент
Тәжірибелік оқыту
Жаппай ендіру
Теориялық
зерттеу әдістері
Эмпирикалық зерттеу
әдістері
Әдіснамалық
зерттеу әдістері
Педагогикалық зерттеу әдістері
94
Жасырын бақылау
. Тұйық теледидар желісі және сынып бөлмелерінде
телекамералары бар мектептерде жүргізіледі. Сабақты жасырын бақылап-
зерттеу оқушылардың танымдық іс-әрекетінің және
мұғаліммен ара-қатынасы
туралы шынайы мәлімет алуға мүмкіндік береді. Жасырын бақылап зерттеу
зерттеушіге құнды мәліметтер береді, оқушылар
өздерін бақылап отырғанын
көрсе өздерін басқаша ұстайды.
Дискретті (үзік-үзік) бақылау.
Объектіні ұзақ уақыт бақылайтын
кезде қолданылады. Бақылап-зерттеу ұзақ уақытқа созылуы мүмкін – жарты
жыл немесе бір жыл. Бақылап-зерттеу белгілі бір уақытта үзіліп,
кейін
қайтадан жалғастырылады.
Ізденісті бақылау.
Көп деректер арасынан зерттеуші өзіне керек
деректер мен құбылыстарды іздеген кезде қолданылады. Мұндай бақылау көп
уақыт пен зерттеушіге тиянақты талдау жұмысын талап етеді.
Сұхбат-әңгіме.
Сұхбат зерттеушінің жоғары кәсібилігін және жеткілікті
тәжірибесін қажет етеді. Сұхбаттың мақсаты – сұхбаттасушылардың міндеттері
мен мәселелері арқылы ішкі және сыртқы байланыстарының
ерекшеліктерін
зерттеу.
Сауалнама жүргізу
. Бұл арнайы іріктелген танымдық сұрақтар мен
олардың мүмкін деген жауаптарының варианттарының қатал логикалық
құрылысы, сауалнама құрастырушы ұсынған алдын-ала
белгіленген бірнеше
мүмкін деген жауаптары бар жабық сұрақтардан тұрады.
Сұхбаттасудың екінші бір түрі педагогикаға әлеуметтану саласынан енген
–
интервью алу.
Бұл әдісте сұрақтар алдын ала түзіліп, бірізділікпен қойылып
барады. Интервью жауаптары анық жазылып, хатталады.
Тест (сынақ) жүргізу
– педагогикалық процестің
зерттеу сипаттамасын
объективті өлшеуге мүмкіншілік беретін, қатаң бақылау жағдайында
жүргізілетін барлық сынақтан өтушілерге бірдей мақсатты зерттеу. Ерекшелігі:
дәлдігі, түсініктілігі, қарапайымдылығы.
Педагогикалық құжаттармен танысу
әдісін қолдана отырып, оқушының
жеке ісі, дәрігерлік карта, күнделік, жиналыс не отырыс хаттамалары және сол
секілді мектептің әртүрлі жазба жұмыстарымен
танысу арқылы зерттеуші оқу-
тәрбие, білім игеру процесін ұйымдастыру практикасында нақты қалыптасқан
объективті жағдайлар жөніндегі ақпараттармен қаруланады.
Достарыңызбен бөлісу: