Адам физиологиясы


і$ Т -Г т-^ О1 12-сурет



Pdf көрінісі
бет53/380
Дата15.12.2023
өлшемі28,52 Mb.
#137927
түріОқулық
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   380
Байланысты:
Адам физиологиясы

і$ Т -Г т-^
О1
12-сурет .
П а р а б и о з ж ә н е о н ы ц к е з е н д е р і.
Т іт ір к ен д ір г іш т ер к ү ш і (I). П а р а б и о зғ а д е й ін г і (II), П а р а б и о зд ы ң т е ң е с т ір у (III),
п а р а д о к са л д ы (I V ) ж э н е т е ж е л у ( V ) к е з е ң д іг і ж ауап тар ы .
Оптимум және пессимум жиілік
Қозгыш тіндердің жауап әсерленісі тітіркендіргіштің күшіне және 
тітіркендіру жиілігіне байланысты. Тітіркендіру жиілеген сайын белгілі бір 
шекке дейін бұлшыкеттің жиырылу шайкалымы (амплитудасы) арта түседі, 
одан да жиі тітіркендірілсе, белгілі бір межеге жеткен сәтте ол мүлде
6 4


жиырыпмай кояды. Бұлшыкеттщ сіресіп жиырылуын катты күшсйтетін ең 
жоғары (максималды) тітіркендіргіш саны оптимум - оңтайлы жиілік, ал 
сіресу күшін төмендететін не жауапсыз қалдыратын тітіркендіргіш шамасы 
пессимум - күйректік жиілік деп аталады. Тітіркендіргіш күші неғұрлым 
жогары болса, согүрлым ондагы козу өседі. Сондықтан оптимум жэне 
пессимум жиілігімсн қатар, оптимум және пессимум күш деген де үгым бар. 
Н.Е. Введенскийдің пайымдауынша, мүндай эр түрлі жиіліктер негізінен 
тітіркендіргіштер әсерінің көбі бүлшыкеттің рефрактерлік не супернормалды 
кезеңдеріне тап болуына байланысты: тітіркендіргіш әсері супернормалды 
кезеңінде жетсе, ет жиырылуы барынша күшейеді, абсолюттік рсфрактерлік 
кезеңде жетсе, ет мүлде жиырылмай қояды, ал салыстырмалы рефрактерлік 
кезеңге тап болса, ол өте әлсіз жиырылады.
Оптимум және пессимум жиілігі мен күшінің табигаты бір. Өйткені, 
тітіркендіру күшейген сайын тінде пайда болатын козу үрдісі өседі.


3
-
тарау.
БҮ ЛШ Ы ҚЕТТЕРДІҢ Ж ИРЫ ЛУЫ
Адам мен омыртқалы жануарларда кездесеттін ет гіні құрылымына қарай 
көлденең жолақты қаңка еті, көлденең жолакты жүрек еті және біріщай 
салалы ет болып үшшке бөлінсді. Бүл тарауда қаңқа еті мсн бірыңғай салалы 
бүшлықеттің қасиеттері каралады.
Көлдснсң жолақты еттер қатарына каңка еттері, тіл, көз, жүтқыншақ 
көмей, өңештің жоғарғы бөлігіндеіі еттер жатады. Қаңқа еттерінің кызметі 
кыртысымен тығыз байланысты, сондықтан олар адам денесінде ерікті 
кимыл-әрскетгерді қам гамасыз етеді.
Біріңгай салалы бүлшықеттің де адам (жануар) үшін маңызы өте зор. Ол 
теріде, ішкі ағзалардың, сөл мен несеп түтіктерінің, қан жэне лимфа 
тамырларының, өкпе, кеңірдек, жыныс ағзаларының қабырғаларында 
орналасқан. Бүл ет аталган қуысты ағзалар мен түтіктерді кеңейтіп тарылтады 
да бүкіл ішкі ағзалар қызметіне эсер етеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   380




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет