2
Тері түрлері
Ауданы, см^
Тиін
350-400
Сібір күзені
300-600
Қасқыр
4000-6000
Ешкі, лақ
500-1100
Кәмшат
2000-3000
Таукүзені
150-300
Ақ тышқан
150-350
Қарсақ
1500-2000
Жанат
2000-3000
Мысық
350-1300
құлын
3000-5000
Су тышқаны
120-250
қоян
1200-2000
Көр тышқан
50-100
Түлкі
2000-4000
Ақ тышқан
80-150
Елтірі
400-1300
Сілеусін
2500-4500
Қара күзен
600-800
Бұлғын
500-1000
Саз құндызы
600-2000
Ит
1000-5000
Ондатра
450-700
Саршұнақ
50-300
Қой
2500-7000
Күзен
300-800
Ақ түлкі
2000-3000
Тышқан
200-350
Қоян
700-1500
Шибөрі
1500-2000
Сусар
700-1100
тышқан
100-250
Қаракөл
400-1500
Түкті жабынының үлпілдектігі мамықтың ең жақсы белгісі болып
табылады және биіктігі, қалыңдығы және серпімділігінен тәуелді бо- лады.
Мамық-үлбір терісінің құбылмалылығы. Мамық - үлбір терісі табиғи
шығатын өнім. Жартылай фабрикатта тері шикізатының түкті жабынының
қасиеті өңдеуден кейін өзгермейді. Сондықтан шикізат ретінде және
жартылай фабрикат ретінде сорттау негізіне, тіршілік
207
ету барысындағы биологиялық факторларға тәуелді түкті жабынының
негізгі сапалы белгілерін жатқызуға болады.
Түкті жабынының қалыптасуын және оның өзгергіштігіне әсер ететін
факторларға келесілер жатады: аңның тіршілік ету түрі, өмір сүру жағдайы,
өмір сүру аймағы, жыл мезгілі, жынысы, жасы және жеке ерекшеліктері.
Аңның өмір сүру жағдайынан тәуелді терілердің құбылма- лылығы.
Бағалы аңдарды төрт топқа бөлуге болады: жерде, жерастында,
жартылай суда және суда мекендейтіндер.
Жер бетінде және ағаштарға жорғалап өмір сүретін аңдардың түкті
жабыны қалың, үлпілдек және топографиялық аудандары бойынша біркелкі
емес (түлкі, тиін, бүлғын, сусар, қасқыр, мысық, сілеусін): жон арқа
бөлігіндегі түкті жабыны аса қалың және биік, тері өзеңі аса жуан және
тығыз.
Өмірінің аса көп бөлігі жер астында өтетін аңдардың түкті жа- быны
топографиялық бөлігі бойынша тегістігімен сипатталады. Көр тышқанның
түгінің шашы 1см^ 10 мыңды, жонарқасында - 12 мыңды қүрайды, түкті
жабынының биіктігі 1-1,5 мм. Бүл аңдардың түкті жабыны биіктігі бойынша
біртегіс бархатты, ал терілері түтастай қолданылады.
Терінің географиялық өзгермелілігімен байланысты көптеген түрлі
аңдардың түрлерін кряжасы бойынша жіктеу қабылданған.
Кряж - қалыңдығы, биіктігі, жібектігі, бояуы, өлшемі белгілі бір
географиялық аймақта ауланған, белгілі бір түрдегі түбітті тері үшін сипатты
сапа белгілерінің жиынтығы.
Терінің мерзімді өзгермелілігі. Аңның мекендейтін аймағындағы
Достарыңызбен бөлісу: |
