Эмбриология
жүктеу/скачать 74,38 Mb. Pdf көрінісі
|
Гистология, эмбриология, цитологияАфанасьев 11
| .V.; ■
13.20-сурет. Жүрек қабырғасының құрыяысы: 1 — эндотелий; 2 — эндо телий асты қабаты; 3 — бұлшық етті- эластикалық қабат; 4 — қылтамырлар; 5 — атипиялық бұлшық ет жасушалары (өткізгіш миоциттер); 6 — миокардтың жумыскер кардиомиоциттері (микросу- рет, кіші өлшем) сында жүрекшелерде 4—10 нейробласт- тардан тұратын ганглийлер аныкталады. Жүрекшелердін бастамасына орын ауыстырған жүйке айдаршасынын жасушаларынан холинергиялык нейрондар, глио- циттер және ұсак түйіршікті жасушалар дамиды. Жүректің холинергиялык және адренергиялык жүйке аппараты бір уакытта дерлік дамиды. Дамып келе жаткан жүрекке жүйке талшыктарының енуі біртіндеп жүреді. Алдымен жүйке талшыктары оң, кейін сол жак жүрекшеде, кейінірек — оң, кейін сол карыншада пайда болады. Бастапкыда жүрекшелерде симпатикалык бағандардың тармактары, ал кейінірек — кеуделік симпатикалык талшықтардың тармактары аныкталады. Құрылысы. Жүректің қабырғасында 3 кабықшаны ажыратады: ішкі — эн докард, ортаңғы немесе бұлшыкеттік — миокард және сырткы немесе сірлі — эпикард (13.20-сурет). 13.3.1. Эндокард Эндокард ( endocardium ) жүрек камераларын, бүртікшелі бүлшык етті, сінірлік жіпшелерді және какпакшаларды ішінен каптайды. Эндокардтың қалындығы әр аймақта бірдей емес. Ол жүректін сол жақ камераларында, 426 13-Тарау. Жүрек-қан тамырлар жүйесі әсіресе карынша аралык тоскауылда және ірі артериялык бағандардың - колка мен окне артериясының сағасында калынырак, ал сінірлік жігішелерде едәуір жұка. Эндокардтың жүрек куысына караған беті калың базальды мембранада орналаскан, полигональды жасушалардан тұратын, эндотелиймен тысталған (13.20-суретті караныз). Оның астында аздифференцияланған дәнекер тіндік жасушаларға бай, дәнекер гінінен кұралған, эндотелий асты кабаты болады. Тереңіректе, эластикалык талшыктары жазык бұлшык ет жасушаларымен араласып орналаскан, бұлшык етті-эластикалык кабаты бар. Эластикалык талшыктар эндокардтың карыншаларына карағанда, эндокардтың жүрекшелерінде жаксы дамыған. Жазык бүлшык ет жасушалары эндокардта колканың шыккан жерінде жаксы дамыған және пішіндері көп өсінділі болуы мүмкін. Эндокардтың ең терең — сырткы дәнекер тіндік кабаты миокардпен шекарасында орналасады. Ол кұрамында жуан эластикалык, коллаген және ретикулярлык талшыктары бар дәнекер тінінен тұрады. Эндокардтың коректенуі негізінен жүрек камераларындағы каннын есебінен диффузды өтеді. Кан тамырлары эндокардтың тек сырткы дәнекер тіндік кабатының кұрамында ғана болады. жүктеу/скачать 74,38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|