Бекишев Қ., Танабаева Б. А. Шығарылған химия есептері

91 
4.
Неге темір ыдыста тотияйынның (мыс купоросының) CuSO
4
∙ 5H
2
O 
ерітіндісін сақтауға болмайды? Жауаптарыңызды химиялық реакция 
теңдеулерімен дәлелдеңіздер. 
Шешуі: 
Электрохимиялық кернеу қатарында темір мыстан алдында тұр. Демек, 
темір мысқа қарағанда белсендірек. Сондықтан мыс сульфатының 
ерітіндісінде жүретін орынбасу реакциясы кезінде темір иондары 
ерітіндіге көшеді, яғни темірден жасалған зат бүлінеді.
CuSO
4
+ Fe = FeSO
4
+ Cu 
5.
Практикада жүруі мүмкін болатын химиялық реакция теңдеулерін 
аяқтаңыздар: 
Zn + CuCl
2
→ 
Cu + HCl → 
Cu + Mg(NO
3
)
2
→
Al + H
2
SO
4
→
 
Hg + H
2
SO
4
→ 
Cu + 2AgNO
3 
→
Ag + H
2
O → 
Ca + 2H
2
O → 
Шешуі: 
Zn + CuCl
2
→ ZnCl
2
+ Cu 
Hg + H
2
SO
4
→ 
Cu + HCl → 
Cu + 2AgNO
3 
→ Cu(NO
3
)
2 
+ 2Ag 
Cu + Mg(NO
3
)
2
→
Ag + H
2
O → 
Al + H
2
SO
4
→ Al
2
(SO
4
)
3
+ H
2
↑ 
Ca + 2H
2
O → Ca(OH)
2
+ H
2
6.
Ұнтақ түрінде алынған мырыш пен алюминий қоспасы күкіртпен 
қосып аздап қыздырғанда тұтанады. Осы реакцияның теңдеуін жазып, 
оны электрондық баланс әдісімен теңестіріңіздер. Әрбір металдың 0,5 
молімен реакцияға түсетін күкірттің массасын есептеңіздер. 
Шешуі: 
1. Zn
0
+ S
0
= Zn
+2
S
-2
тотықсыздандырғыш Zn
0
- 2e
-
= Zn
+2
| 2 | 1 тотығады 
тотықтырғыш S
0
+ 2e
-
= S
-2
| 2 | 1 тотықсызданады 
2. 2Al
0
+ 3S
0
= Al
+3
2 
S
-2
3
тотықсыздандырғыш Al
0
- 3e
-
= Al
+3
| 2 тотығады 
тотықтырғыш S
0
+ 2e
-
= S
-2
| 3 тотықсызданады
Мөлшері 0,5 моль мырыштың массасы: 
m(Zn) = ν(Zn ) · M(Zn ) = 0,5 моль ∙ 65 г/моль = 32,5 г. 
32,5 г m
1
Zn + S = ZnS 
65 32 
г/моль г/моль 
Реакция теңдеуі бойынша пропорция құрамыз: 

92 
32,5 г Zn – m
1 
г S, 
65 г/моль Zn – 32 г/моль S. Бұдан: m
1
= 16 г.
Мөлшері 0,5 моль алюминийдің массасы: 
m (Al) = ν (Al)· M(Al) = 0,5 моль ∙ 27 г/моль = 13,5 г 
13,5 г m
2
2Al + 3S = Al
2
S
3
27 32
г/моль г/моль 
Реакция теңдеуі бойынша пропорция құрамыз: 
13,5 г Al – m
2 
г S, 
2·27 г Al – 3·32 г S. Бұдан: m
2
(S) = 24 г. 
∑m(S) = m
1 
+ m
2 
= 16 г + 24 г = 40 г.
Жауабы: 
∑m(S) = 40 г.
7. 
Құрамында 65% мырыш және 35% мыс бар 10 г құйманы артық 
мөлшерде алынған тұз қышқылына салған. Реакция аяқталғаннан кейін 
алынған ерітіндіні суалтқан. Қандай тұз түзілді? Оның массасы қандай? 
Шешуі. 
Құйманың құрамындағы мырыш қана тұз қышқылымен әрекеттеседі. 
Оның массасы: 
m(Zn) = 10 г ∙ 0,65 = 6,5 г 
Химиялық реакция теңдеуі бойынша пропорция құрып, түзілген тұздың 
массасын есептейміз. 
6,5 г х г 
Zn + 2HCl = ZnCl
2
+ H
2
↑ 
65 г/моль 136 г/моль 
Реакция теңдеуі бойынша пропорция құрамыз: 
6,5 г Zn – х г ZnCl
2
, 
65 г Zn – 136 г ZnCl
2
. Бұдан: m(ZnCl
2
) = 13,6 г.

жүктеу/скачать 2,05 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: