96
мейі рім ді лік пен қа ты гез дік си яқ ты ан то го нис тік қа ра ма-қай шы лық тар ға құ-
рыл ған жа зу шы шы ғар ма ла ры оқыр ман да ры нан оң ба ға сын алып, көп ти раж бен
та ра тыл ды. Айт ма тов сти лі нің ерек ше лі гі – миф тік шы ғар ма лар ды пай да ла на
оты рып, олар дың дең гей ін жа ңа бе лес ке кө те ріп, за ма науи та қы рып та сөй ле туі.
Шың ғыс Айт ма тов шы ғар ма ла ры фран цуз, не міс, жа пон, араб, тү рік
жә не т.б. әлем нің көп те ген тіл де рі не ау да рыл ды. Қыр ғызс тан да, Қа зақ стан да
жә не Ре сей де Ш.Айт ма тов тың көптеген шы ғар ма лары эк ран да лып, сах на да
қо йыл ды. Бел гі лі ре жис сер Ә.Мәм бе тов «Ға сыр дан да ұзақ күн ді» 1983 жы лы
М.Әуе зов атын да ғы Қа зақ мемлекеттік академиялық дра ма теат рын да, 1984
жы лы Мәс кеу дегі Е.Вах тан гов атын да ғы Мемлекеттік академиялық дра ма
теат рын да қой ды. Айтматовтың дра ма тург Қ.Мұ ха мед жа нов пен бі рі гіп жаз-
ған «Көк те бе де гі кез де су» ат ты спек так лі 1974 жы лы ака де мия лық театр да
тұсауы кесіліп, өзге де елдердің театрларында қойылды.
Ға зи за Жұ ба но ва «Бо ран ды Еді ге не ме се Айт ма тов аңыз да ры» ат ты опе ра
жаз ды. Бел гі лі ре жис сер Ар дақ Әмір құ лов Айт ма тов тың шы ғар ма сы бой ын ша
«Қош бол, Гүл са ры» ат ты көр кем фильм тү сір ді.
Айт ма тов – КСРО Мем ле кет тік сый лық та ры ның, Ле нин дік сый лық тың, көп-
те ген ха лы қа ра лық сый лық тар дың, оның ішін де түр кі әле мі нің да муы на қос қан
ерек ше үле сі үшін ТҮР КСОY та ғай ын да ған ха лы қа ра лық көр нек ті сый лық тың да
тұң ғыш лау реаты. Ха лық тар дос ты ғы ор де ні мен, 1-ші дә ре же лі «Ма нас» ор де ні-
мен, «Дуст лық» ор де ні мен (Өз бе кс тан), То ки ода ғы Шы ғыс фи ло со фия сы инс ти ту-
ты ның «Әлем де бей біт ші лік пен өр ке ни ет игі лі гі жо лын да ғы мә де ни ет пен өнер дің
да муы на қос қан зор үле сі үшін» Құр мет ме да лі мен т.б. ма ра пат тал ған.
Жазушыныңқазақәдебиетіменбайланысыбарма?
Шың ғыс Айт ма тов әр қа шан қа зақ әде бие-
ті мен жә не оның көр нек ті өкіл де рі – М.Әуе зов ,
З.Қаб до лов , Ш.Мұр та за және т.б. қа лам гер лер мен
шы ғар ма шы лық бай ла ныс та бол ды. Шы ғар ма-
ла ры ның кей бі рін осы ұс таз да ры на, за ман дас та-
ры на ар на ды. Айт ма тов екі ел ара сын да ғы дос тық
қа рым-қа ты нас тар ды ны ғай ту ға қос қан ең бе гі
үшін Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы Пре зи ден ті нің
қау лы сы мен 1993 жыл ғы Бей біт ші лік пен ру ха ни
та ту лық сый лы ғы ның лау реаты атан ды.
Достарыңызбен бөлісу: