Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
жүктеу/скачать 9,64 Mb. Pdf көрінісі
|
ТЭП Устенова Г.О
- Бұл бет үшін навигация:
- Қондырғының жұмыс жасау шарты
| экстракция.
Экстракциялаудың тиімді әдістерінін бірі сүйытылған газдармен: көміркышқыл газы, пропан, бутан, сұйык аммиак, хладондар (көмірсутектердін хлорфтортуындылары) және т.б. Сұйытылған көміркышкыл газы эфирлі және майлы гидрофобты зат- тарды бөліп алуда колданылады. Гидрофильды заттар сұйытылған газ- бен жаксы экстракциаланып, жоғары диэлектрлік өткізгішке ие болады. Сұйытылған газбен экстракциялау кысым катысында экстрагент ұшып кетеді, ал экстрактивті зат таза күйінде калады. Экстрагент ретінде бөлме температурасынан қайнау температурасы томен, сұйытылған бутан, пропан, азот, аммиак, көміркышкыл газы, хладондар (фреон- дар), жэне т.б,, бағалы заттардың касиеттері және олардың шығымы булану кезінде өзгермейді, олар бөлме температурасында ұшып кетеді. Дәстүрлі әдістерге карағанда сұйытылған газбен эсер етуші заттарды бөліп алу шығымы 88-98% сандык шығымға жетеді. Қазіргі уакытта хладонды колдану технологиясы аркылы келесідей препараттар: шырғанак майы, итмұрын майы, каротолин, аромелин, сорбилин және т.б. өндіріс үшін арнайы экстракциялық кондырғылар кұрастырылған (15 -сурет). Бүл кондырғы тұйыкталған жүйеден тұрады: экстракторлар (1); газ шығаратын баллон (2); қысымды колем (3), деңгей көрсеткішімен жабдықталған манометр және корғанғыш клапан, карайтын фонар (4) экстрагент пен шикізаттың араласуын бакылау үшін; (5) экстракты- ны тазалау үшін көлемді фильтр; көрсеткіш деңгейі бар буландырғыш манометр (6), деңгей көрсеткішімен жабдыкталған манометр және қорғанғыш клапан (7); конденсаторды суыту үшін түтікше өткізгіштер және арматуралар (8). Қондырғының жұмыс жасау шарты: экстракторға жүкті салатын люк аркылы (1) вакуум көмегімен ұсакталған шикізатты салады. Жүйені ва- куумдап ауаның орнына жұмыс жасайтын кысым туындағанша газды хладонды болоннан толтырады. Экстракторда (1) кысым тепе-тендікке 50 Iтарау жеткеннен кейін, кысым бактен (3) сүйытылған хладон газын жібереді. Еріткіш шикізат кабаты аркылы өтіп, еритін компоненттерді филь- трден (5) өткізіп буландырғышка (6) кұйылады. Буландырғышта кысым экстрактор жинағышка Караганда томен болады, сондыктан да экстрагент газ күйіне ауысып конденсаторға (7) түседі, тоназыткыш агрегатымен мүздатылады (8), мұнда кысым бакте (3), сұйык күйге айналып конденсирленеді және ол жактан қайтадан шикізат түседі. Осылай, еріткішті жабык циклде бірнеше рет колдануға мүмкіншілік береді. Бөлінген өнім буландырғышта калады, ол жактан периодты түрде күйып алады. Экстракциялау үдерісінін жұмыс кысымы 1,0—6,6 Мпа (экстрагент буымен каныккан кысымға байланысты) және 20-25 °С температурада жүзеге асырады. 15-сурет. ББЗ хладон экстрактымен бөліп алу сызбанұскасы (түсіндірмесі мәтінде) Шикізат бөлшектерінің өлшемі үлғайған сайын, олардан бөлініп алынатын заттар шығымы азаяды, сондыктан да шикізат бөлшегінін өлшемі 0,1-0,2 мкм аралыкта алу көзделеді. Көптеген сұйытылған газ аркылы алынған экстрактылар микроб контаминациясына тұракты және ББЗ жоғары шығымымен ерекшеленеді. Негізінен шикізат кұрамында полифенолды косылыстар, алкалоидтар, гликозидтер бол- са тиімді болады. Сүйытылған газды қолдану аркылы экстракция- Экстракциялық препарапардың жалпы сипаттамасы 51 лау технологиясы үдеріс ұзақтығын кысқартып, шикізат шығымын төмендетіп, фитопрепараттар сапасын арттырады. Қазіргі уакытта шикізатты экстракциялау жүктеу/скачать 9,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|