Gipimni  сыныптан бастап окытылады. Оныц жуйел! курсы соцгы багдарламалар  бойынша V II сыныптан басталады. K,a3ipri

- синтаксистщ непзп 6ipniri сез TipKeci мен сейлем туралы маглумат 
беру;
- синтаксистш байланыстьщ турлерг жэне курмалас сейлемшц 
белштер1 туралы тусппк беру;
- сейлем мушелер1 жэне олардьщ жасалу жоядары мен турлер1 туралы 
теориялык бш м калыптастыру;
-сейлемге 
толык сипаттама бере алу. Атап айтканда: айтылу 
максатына, грамматикалык непздердщ санына, грамматикалык непздердщ 
курамына, турлаусыз мушелершщ катысу-катыспауына, синтаксистщ 
тыныс белпсше катысына т.б. Осыган орай мынадай мвдеггерд! icne 
асыру кезделедк
- синтаксистш угымдар мен ережелер жуйесш саналы кабылдау 
непзшде ана тшшщ кздшлысы жайында окушыларга сапалы 6miM беру;
- тшдщ синтаксистш нормаларына сэйкестш тургыда окушылардыц 
тшн, сейлеуш дамыту;
- окушы тш нщ синтаксистш курылысын максатты турде байьггу;
- пунктуация ережелерш окушылардыц ойдагыдай кабылдауына непз
калау;
-окушьшардыц 
ойлау 
кдбшетш 
дамьгту 
ана 
тш не 
деген 
суйкпеншшгш, 
кызыгушылыгын тэрбиелеу, тшдш тэсшдер аркылы, 
оныц материалын окып уйрену аркылы окушыларга тэрбие беру.
Бул мшдеттер 
Ka3ipri 
мектеп курсыныц багдарламалары мен 
окулыктарында жузеге асырылуы тик.
Синтаксистщ лингвистикалъщ-дидактикалыц негЬдерг. Синтаксистщ 
мектеп курсындагы мазмуны — синтаксистш угымдар мен ережелер 
жуйес1. ¥гымдар мен ережелер накты тшдш материалдан тыс каралмайды. 
Синтаксистщ эдктемеа у™!11 теориялык-дидактикалык материалды 
сурыптау, TyciHflipy жэне уйымдастыру устанымдары непзп мэселе болып 
табылады. Синтаксист! окытудыц каз1рп теориясы мен практикасы мына 
устанымдарды жузеге аеыру: синтаксистщ мектеп курсывдагы гылыми 
проблемасы, окытудьщ гылыми принцип! - дидактикалык дэлелдеугц 
гылыми дэрежеге кетеру мэселеа. Синтаксис мазмуныныц дэрежесш 
катеру дегенд! калай тусшуге болады? Будан теориялык маглуматтардыц 
келемш улгайту деген угым тумайды, керкшше, теориялык жэне 
практикалык материалды сурыптаганда барынша тшдш шындыкты 
камтитындай тусшш, талдау, ой корыту керек. Бул мэселеш шешу 
синтаксистщ мектеп курсывдагы мазмунын тш туралы Ka3ipri гылыммен 
жакындату болып табылады. Bip жагынан, мектепте гылымда кабылданган 
немесе орныга коймаган идеяларды, ережелер мен терминдерд1 енпзбеу 
эдктеменщ “ алтын” зацын басшылыкка аЛу болса, екшпп жагынан, Kaaipri 
синтаксистш теорияньщ даму каркынын ескере отьфып, мектеп курсына 
Ka3ipri гылыми маглуматгар тургысынан багДар беру кажет. Демек, 
мектептеп 
синтаксис 
курсын 
Ka3ipri 
гылыми 
тургыдан 
жаца 
маглуматтармен толыктыру немесе жацаша туспадру керек. Дэстурл1 
синтаксисте сейлем эр жагынан окытылып келедк айтылу максаты мен
98

интонациясына карай жштелед! (хабарлы, сураулы, буйрыкты жэне лептт), 
курылымы жагынан жай сейлем жэне курмалас сейлем болып белшедь. 
А л гылыми синтаксистщ сонгы жаналыгына суйене отырып, сейдемда 
айтылу максатына карай, хабарлы, сураулы, буйрыкты деп 
6 ip
топтап, 
лепт! сейлем кецш куш мен интонациясына карай ез алдына белш 
окытылады. Бурын булардыц 
6api 
айтылу максатына жататын. Бурынгы 
грамматика окулыктарында Сез 

жүктеу/скачать 6,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: