TipicecTeri кимылдыц объекпш жартылай камту магынасы тек олардын
сабактаса байланыскандагы карым-катынастан туып отыр. Суттен жэне
iiumi дегеннщ эркайсын дербес айтсак, ондай магына тумайды. Сол сиякты
Суттен жасапган деген пркестегг кимыл мен оган керекп объект
арасындагы катынастан туып тур (жекелей эр сездщ езше байланысты
емес).
Сез TipKecmiH турлаусыз мушелерге катынасын калай тусшуге
болады? Сейлемнщ турлаулы мушелер1, оныц грамматикалык непз1 болса,
сейлемнщ турлаусыз
Mymenepi, олардын
e3i катысты мушелер1мен
байланысы, магыналык карым-катынасы сез пркесшдеп багьшьщкы
компонент пен басыцкы компоненттщ байланысы мен магыналык карым-
катынасына суйенедь Баскаша айтканда, турлаусыз мушелер мен сез
TipKecTepi белгш дэрежеде езара байланысты болады. Сез пркесшдеп
байланысу
Typi мен магыналык катынас сейлем курамына енгенде де
сакталып, багынынкы компонент сол магынасына сэйкес аныктауыш,
толыктауыш
жэне пысыктауыш кызметш аткарады да, басынкы
компонент сейлемде баска мушелермен байланысу турше жэне орын
тэрпбше карай эр турл! мушенщ кызметш аткарады. Мысалы, Жастыц туралы сейлесу деген пркес сейлем курамында: багынынкы компонент!
жастыц туралы жанама толыктауыш болады да, сейлесу деген басынкы
компонентпн ьщгайына карай баяндауыш болады. А л Жастыц туралы сейлесу мацызды мэселе десек, жастыц туралы сейлесу — бастауыш; егер
Жастыц туралы cemecydi жацсы квретт десек - толыктауыш; Жастыц туралы сейлесу yuiin жиналдыц десек - пысыктауыш болады. А л Жастыц туралы эн деген пркесте багынынкы компонент (жастык туралы) кай эн?
деген суракка жауап
6epin, аныктауыш катынасты бивдрсе, сейлем шпнде
сол аныктауыш муше болып кала беред1 де, басьщкы компонент! (эн)
ьщгайына карай эр
Typni муше кызметш аткарады. Будан шыгатын
корытынды: турлаусыз мушеш окытканда, окушыларга сез пркесшдеп
бшмдер! мен дагдыларын еске салып, солардыц непзшде окыгап дагды
беру кажет. Рас, сез пркесшдеп оныц компонентгершщ арасындагы
катынас сол сездердщ лексикалык магыналарына сэйкес нактылыкты
