І БӨЛІМ. Әдеби мұраны зерттеудің негізгі арналары
2-ТАРАУ. Ғұмырнамалық зерттеулер мен өлең сөздің теориялық мәселелері Әдебиет туралы ұлттық ғылы мы-
ның тарихы жан-жақты зерттелген,
туу, қалыптасу жолындағы ізденіс тер
мен іркілістерден тұратын зерт теу
әдістері ғылыми тұрғыда саралан-
ған елдердің ғылыми-зерттеушілік,
әдеби-теориялық ой-пікірінің даму
жолына көз салсақ, әдеби мұраны
игеру үдерісінде әдебиет тарихы
мен теориясының мәселелері де қо са
қарастырылып отырылатыны бай қа-
лады. Әрбір елдің әдебиеттану ғы-
лымы өзіндік ұлттық ерекшелікпен
дамитыны белгілі болса да, қазақтың
ұлттық ғылыми-зерттеушілік, әде би-
теориялық ой-пікірі ғылыми өркен-
деудің бұл жолын бастан кешірмей
қалмады. Әдебиет туралы ғылымның
туу дәуірінің алғашқы жылдарында
негізгі арналар табуға ұмтылған
бұл кезеңге тән ізденістерде әде-
биет тарихы мен теориясының мәсе-
лелері кейде арнайы түрде, кейде
жанама мәнде айтылып қалып оты-
рылды. Ғылыми тұрғыда арнайы
зерт теу мақсатты түрде қойылмаса
да ғылыми-зерттеушілік, әдеби-тео-
риялық ой-пікір әдебиет тарихы мен
теориясын тексеру мәселесін көтеріп,
болашақ зерттеулерге апаратын ше-
шуші қадамдар жасады.
Әдеби мұраны игеру саласындағы
қандай да болсын мәселені сөз ет-
кен мақалалар мен еңбектер қазақ
әдебиет тану ғылымының алғашқы
бас таулары болып саналатын кезеңде
белгілі бір мән атқарғанымен, әде-
биет тарихы мен теориясының күр-
делі проблемаларын бірден жан-
жақты әрі терең сөз ете алған жоқ.
Дамудың эволюциялық кезеңдерін
бастан өткере отырып, жалқыдан
жал пыға, жалпыдан жалқыға қарай
тексеру заңдылықтарына орай ғы-
лыми сапасы арта түсті. Сон дық-
тан әдебиет тарихына тікелей бай-
ланысты жұмыстар мен еңбектерді
бір бөлек, теориялық мәселелерге
арналған зерттеулерді бір бөлек алып
қарастыру керек.
Ұлттық әдебиетті тарихи тұрғы-
дан тану мәселесін классикалық мұ-
раны игеру жұмыстары деп шарт ты
түрде атасақ, ғылыми-зерттеу шілік
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У