Психология негіздері
«Кемістіктің күрделі қүрылым» үғымы
жүктеу/скачать 2,42 Mb. Pdf көрінісі
|
Арнайы педагогика және псих нег
- Бұл бет үшін навигация:
- Қорытындылар
| «Кемістіктің күрделі қүрылым» үғымы
Л.С. Выготский баланың калыптан ауыткып дамуының күрделі кұрылымы туралы ойын алғашқы рет білдірді. Оган сэйкес, кандай да бір талдағыштың акауы немесе ақыл-ойдағы кемістік бір қызметтің жоюлуына емес, бірқатар ауыткуларга алып келеді, соның нәтижесінде өзіндік типтік емес дамудың түтас сипаты пайда болады. Қалыптан ауытқып даму күрылымының күрделілігі биологиялык фактордың себебінен туындаган бастапқы ақаудың, және кейінгі калыптан ауыткып дамудың барысындағы бастапкы акаудың ыкпалынан пайда болатын екіншілік кемістіктің барын білдіреді. Бастапкы жэне екіншілік кемістіктердін озара әрекеттесуіне коніл бөлу қажет. 35 ~ Екіншілік кемістіктерді тек бастапкы кемістік ғана туғызуы мүмкін емес, сонымен бірге белгілі-бір жағдайларда қайталама белгілер бастапкы факторға эсер етеді. Дамуында ауытқулары бар баланың дамуына бастапқы кемістіктің дәрежесі мен сапасы елеулі ыкпалын тигізеді жэне ол бастапқы кемістіктің пайда болу уакытына да байланысты. Қорытындылар: Дамуының бұзылыстар эртүрлі факторлардан туындауы мүмкін. Организмнің сырткы жэне ішкі жағдайларының арасында тепе-теңдік бар болған жағдайда ғана бала дүрыс дамиды (И.П. Павлов). Әдетте функционалдык бұзылыстар органикалык бүзылыстарға карағанда жеңілірек болып табылады жэне жағымсыз факторларды жойған жағдайда дамуы каркындалады да, арнайы түзету жұмысын өткізген кезде баланың дамуы құрдастарынын даму деңгейіне жете алады. Функционалдык бүзылыстар кайтымды болып табылады. Л.С. Выготскийдін психикалык кызметтерді өтеу теориясын карастырған кезде бірнеше маңызды жақтарын бөліп шығаруға болады: 1) мүмкіндіктері шектеулі балаларды эртүрлі әлеуметтік маңызы бар жүмысқа тарту; 2) «кемістіктік кұрылымы» ұғымын пайдалану; 3) тәрбиелеу мен жалпы әдістемелердің жалпы міндеттерінің байланысы, арнайы тәрбиенің элеуметтік тэрбиеге бағындыру, ‘олардың өзара байланысы. - 3 6 - 4) дамуында эртүрлі бұзылыстары бар адамдарды белсенді еңбек жүмысына тарту; 5).жеке түлғаның тағдырын ақаудың өзі емес, оның әлеуметтік- психологиялық жүзеге асуы шешеді. Кейінірек психологтардың (А.Р. Лурия, Р.Е. Левина, И.М. Соловьева жэне т.б.) еңбектерінде психикалық кызметтерді өтеу проблемалары эрі карай зерттелген. жүктеу/скачать 2,42 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|