Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
жүктеу/скачать 4,48 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ішкі энергия
деп заттарды құрайтын барлық бөлшектердің кине- тикалық энергиялары мен олардың өзара әрекеттесулерінің потен- циалдық энергияларының қосындысын атайды: U = E к + E n . Заттардың ішкі энергиялары, оларды кез келген санақ денесімен са- лыстыра қарасақ та, ешқашан нөлге теңеліп «жоғалып» кетпейді. Бұл ішкі энергияның басты ерекшелігі болып табылады. Таңдап алынған кейбір санақ жүйесінде дене тыныштықта тұрса, оның механикалық энергиясы нөлге теңелуі мүмкін, алайда сол дененің ішкі энергиясы ешқашан да нөлге теңелмейді. Өйткені жылулық қозғалыс ешқашан жойылмайды. 3. Зерттеулер дененің ішкі энергиясының температураға тәуелді өзгеретінін көрсетеді. Температура – дене молекулаларының орташа кинетикалық энергиясын сипаттайтын физикалық шама екенін білдік. Ендеше, температураның өзгеруі, біріншіден, дене құрамындағы бөл- шектердің кинетикалық энергиясын өзгертеді. Кинетикалық энергия- ның өзгеруі, өз кезегінде, дененің ішкі энергиясын өзгертуге әкеледі. Екіншіден, температура өзгергенде бөлшектердің арақашықтығы өзге- реді. Олай болса, олардың потенциалдық энергиялары да өзгереді. Бөлшектердің потенциалдық энергияларының өзгерістері де заттардың ішкі энергияларының өзгеруіне әкеледі. Сөйтіп, кез келген дененің не- месе заттың ішкі энергиясы оның температурасына тәуелді өзгереді деген қорытынды жасаймыз. 4. Дененің ішкі энергиясын өзгертудің екі түрлі тәсілі бар. Олардың бірі – жүктеу/скачать 4,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|