Байланысты: 10 сынып қазақ тілі жаратылыстану бағыты
10. mp3 Қа зақ тың ки із үйі Ки із үй – Ор та лық жә не Ор та Ази яны қо ныс тан ған мал
өсі ру ші лер дің не гіз гі бас па на сы. Мә де ни-тұр мыс тық жә не
ша ру ашы лық мақ сат қа ар на лу ына қа рай бір не ше түр ге
бө лі не ді. Ша ғын түр ле рі мы на лар: жаз дық тұр ғын ки із үй;
жо рық ке зін де ті гу ге ар нал ған абы лай ша не ме се жо лым үй;
кө ші-қон да пай да ла ны ла тын уа қыт ша жап па үй; екі қа нат ты
ақ та ғыр үй; ки ізі нің то зы ғы жет кен қа ра құ рым үй жә не т.б.
Ал ақ ки із ді түр лі түс ті ма та мен оюла ған ақ ала ор да лар,
24 қа нат ты ал тын үзік ки із үй лер, хан дар мә жі ліс өт кі зе тін
30 қа нат ты ал тын ор да лар көр кем бе зен ді рі луі жа ғы нан
ерек ше көз тар та ды. Жас жұ бай лар ға ар нал ған отау үй де
жа сау-жи һаз ға бай, сән ді де сал та нат ты ке ле ді.
Ки із үй дің не гіз гі қаң қа сын, яғ ни ке ре ге, уық, ша ңы рақ,
сы қыр лау ық та рын «сүйе гі» деп атай ды. Ки із үй ді ті гер де, ең
ал ды мен, қо лай лы жер таң дап ала ды. Со нан соң ке ре ге лер ді
жай ып, оны таң ғыш тар мен бі рік ті ре та ңа ды, есі гін ор на-
та ды. Бас құр-таң ғыш тар мен мық тап та ңыл ған ке ре ге шең-
бе рі нің үс ті нен ба қан мен ша ңы рақ кө те ріп, оған уық шан-
ша ды. Әр бір уық қа ла мын ша ңы рақ қа лам ды ғы на сұ ғын та
