Т. Н. Ер ме ко ва, Г. Б. Тоқтыбаева, Н.Ә. Дүсіпова 10 ар ма н- пв б ас па сы



Pdf көрінісі
бет197/218
Дата06.01.2022
өлшемі7,23 Mb.
#14589
түріОқулық
1   ...   193   194   195   196   197   198   199   200   ...   218
Байланысты:
10 сынып қазақ тілі жаратылыстану бағыты

06. mp3
Дұ рыс сөй лейік
Өмір де  жиі  қол да на тын  сөз дер  «рах мет»  –  «рақ мет»,  я 
бол ма са, «дас тар хан» – «дас тар қан». Жаз ған да да кей де «х», 
кей де «қ» жа за мыз. Қай сы сы дұ рыс?
Мұн да ғы  мә се ле  жа зы лу  мен  ай ты лу дың  ай ыр ма сын да 
жа тыр.  Қа зір гі  қа зақ  ті лі нің  ор фог ра фия лық  сөз ді гі не 
сүйе ніп жа зуымыз ке рек. Сон дық тан «рақ мет» деп жа за мыз, 
«қ» жа зы ла ды, алай да ай тыл ған кез де «рах мет» деп ай ты луы 
АР
МА
Н-
ПВ
 б
ас
па
сы


164
заң ды.  «Дас тар қан»  де ген де  де  «қ»  жа зы ла ды,  «дас тар қан» 
деп  те  айт уы ңыз ға  бо ла ды,  «дас тар хан»  деп  те  айт уы ңыз ға 
бо ла ды.  Де ген мен  жа зу ға  кел ген  кез де  ор фог ра фия лық  сөз-
дік ке сүй ен ген дұ рыс.
«Ау ыс-түй іс» пен «ау ыс-күй іс» сөз де рі нің мән-ма ғы на сын 
ажы ра тып алай ық. «Ау ыс-түй іс» де ген – әде би нор ма да бе кі-
тіл ген қол да ныс. Ал ен ді «ау ыс-күй іс» де ген қол да ныс жоқ. 
Бұл – қа те қол да ныс, абай бол ған аб зал.
Күн де лік ті өмір де «рет» деп ай тып жа та мыз. Бір рет, екі 
рет, үш рет, я бол ма са бір рез, екі рез, үш рез – қа лай айт қан 
дұ рыс? «Рез» де ген қол да ныс – диа лек ті лік қол да ныс. Әде би 
тіл де  бе кі тіл ген  «рет»  де ген  қа зақ тың  сө зі  бар.  Осы ны  қол-
дан ған жөн.
(А.Фазылжан)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   193   194   195   196   197   198   199   200   ...   218




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет