Т. Н. Ер ме ко ва, Г. Б. Тоқтыбаева, Н.Ә. Дүсіпова 10 ар ма н- пв б ас па сы

72
ІІ
 
ТОҚ САН БОЙ ЫНША ҚАЙ ТАЛАУ
1.
  Мә тіннің  құрылымы  мен  рәсімделуін,  жанрлық  ерекшелік те рін 
талдаң дар.
Қа зақ та «Су ата сы – Сү лей мен» де ген сөз бар. Ба ла ке  зім -
  де мен: «Су ға ата боп жүр ген Сү лей мен де ген кім екен?» – деп 
ой лай тын едім. Кей ін сон дай ата ба рын өзім де көр дім, ол – 
Ең бек  ері,  КСРО  Мем ле кет тік  сый лық тың  лау реаты,  кү ріш 
өсі ру ден дү ниежү зі лік ре корд жа са ған Ыбы рай Жа қаев...
Біз  те мір жол ды  бой лай  оты рып,  Бір лік  бе ке ті не  жет тік. 
Бір лік тің  жан-жа ғы  қап та ған  егін  екен,  бә рі  де  суар ма лы 
егін. Су ды Шу өзе ні нен тарт қан арық тан іше ді. Со лар ды ара-
лап, жол мен ке ле жа тып, біз бір тұс та тоқ тай қал дық.
–  Осы  ара  егін  бе,  әл де  Шу дың  жай ылы мы нан  шық қан 
шал ғын ба? – де ді жол да сым.
– Ме нің ше, бұл – кү ріш, – де дім мен, – со ған ұқ сай ды.
Ма ши на дан  тү сіп  бай қа сақ,  пі су ге  таян ған  кү ріш тің 
са ба ғы  жан тая  жы ғы лып  қа лып ты.  Олар ды  кү ріш ке  кө зі 
қа нық қан кі сі ға на та ни тын, қа нық па ған кі сі ге құ рақ тар мен, 
өлең шөп тер мен ара ла сып шық қан кү ріш ті та ну қи ын...
(С.Мұ қа новтың жолжазбаларынан)
2.
  Сұ рақ тар ға жау ап бе рің дер.
1.  Өн ді ріс те дү ниежү зі лік ре корд жа сау үшін не қа жет?
2.  Кү ріш да қы лын Қа зақ стан ның қан дай ай мақ та рын да өсі ре ді?
3.
  Мә тін дегі  мақсатты  аудиторияға  арналған  терминдер  мен  ұғым-
дарды, тілдік оралымдарды талдаң дар.
Би дай  –  дән ді-да қыл дар  то бы на  жа та тын,  кө бі не се  бір-
жыл дық  шөп тейт ін  өсім дік.  Дән ді-да қыл дар дың  ішін де гі 
ең  бас ты  жә не  ең  көп  өн ді рі ле тін  да қыл.  Би дай дың  20-ға 
жу ық жа байы жә не мә де ни тү рі бел гі лі. Бидай бір гек тар дан 
30–40 цент  нер өнім бе ре ді. 
Би дай  біз дің  за ма ны мыз ға  дей ін гі  V–VІ  ға сыр лар да 
Ежел гі  Гре кия да  өсі рі ле  бас та ған.  Мы сыр  мен  Қы тай да  
біз дің  за ма ны мыз дан  4000  жыл  бұ рын  би дай дан  та ғам дар 

жүктеу/скачать 7,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: